1. Η επετηρίδα που εδώ και πολλά χρόνια εφαρμόζεται ως σύστημα διορισμού των εκπαιδευτικών, εξασφάλισε αδιαβλητότητα, αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία από τις κομματικές παρεμβάσεις και τους ρουσφετολογικούς μηχανισμούς στο χώρο της Παιδείας. Αυτό έχει μεγάλη σημασία για τη συνολική στάση των εκπαιδευτικών ως δασκάλων. Η αποφυγή ταπεινωτικών διαδικασιών κατά το διορισμό τονίζουν καθαρά το χρέος τους απέναντι στην κοινωνία, τους μαθητές και τους γονείς, χωρίς κανέναν άλλο διαμεσολαβητή (που συνήθως θέλει να εισπράξει για λογαριασμό του αυτό το χρέος).

2. Εδώ και αρκετά χρόνια με τη διεύρυνση του αριθμού των πτυχιούχων και το μικρό αριθμό διορισμών, υπάρχει συσσώρευση στην επετηρίδα και μεγάλο χρονικό διάστημα αναμονής μέχρι το διορισμό.
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι το ότι ανεβαίνει συνεχώς η ηλικία των νεοδιόριστων (πχ για τους Μαθηματικούς κατώτερο όριο ηλικίας είναι τα 37 η σχέση διορισμών/αποφοίτων είναι 1/5).
Σύντομα για τους περισσότερους κλάδους το κατώτερο όριο ηλικίας θα είναι αυτό που επιτρέπει ο νόμος (45 χρόνων ).
Πολλοί από όσους είναι γραμμένοι στην επετηρίδα δεν πρόκειται να διοριστούν. Επίσης πάρα πολλοί έχουν ήδη κατευθυνθεί σ'άλλα επαγγέλματα τα οποία όταν είναι ικανοποιητικά δεν τα εγκαταλείπουν για το διορισμό ή είναι ήδη διορισμένοι σ'άλλες υπηρεσίες - τράπεζες κλπ.
Αυτοί που περιμένουν και διορίζονται συνήθως έχουν εργαστεί για πολλά χρόνια αναπληρωτές ή σε φροντιστήρια, δηλαδή κατά κανόνα ήταν και πριν στο χώρο της εκπαίδευσης.
Το κύριο αρνητικό αυτής της κατάστασης είναι ότι στα σχολεία θα μπαίνει όλο και πιο ηλικιωμένος ο εκπαιδευτικός, με αποτέλεσμα να υπάρχουν από μιά ηλικία 4Οάρηδων και πάνω κι έτσι να δημιουργείται χάσμα γενεών. Είναι πολύ πιο σωστό να υπάρχει όλο το φάσμα των ηλικιών για διάφορους λόγους που είναι ευνόητοι. Φυσικά είναι αρνητικό και για τον ίδιο των εκπαιδευτικό, να ξεκινάει την σταδιοδρομία του στο σχολείο σ'αυτή την ηλικία.

3. Στο θέμα της κατάργησης της επετηρίδας ως επιχείρημα προβάλλεται κυρίως η επιλογή των καλλίτερων για την ποιοτική αναβάθμιση της παιδείας και η μακροχρόνια αδιοριστία (φυσικά τέτοια ζητήματα “ποιότητας” δεν ακούγονταν όταν δεν υπήρχε συσσώρευση στην επετηρίδα).Άρα το θέμα της επιλογής προέκυψε λόγω της πληθώρας των αποφοίτων.
Ο τρόπος των διορισμών σε άλλους τομείς του Δημοσίου και τα “ποιοτικά” επιτεύγματα τους, κάνουν όσους ακούνε τέτοιες εξαγγελίες εκ προοιμίου αντίθετους σ'αυτές.
Η ρύθμιση που έγινε στο νόμο 2525/97 για διαγωνισμό, εκτός του ότι δεν διασφαλίζει αδιαβλητότητα, δεν εγγυάται φυσικά και την ποιότητα. Δεν έχει νόημα για πτυχιούχους ΑΕΙ. Πρέπει επίσης να πούμε ότι εκτός του ότι δεν προτείνουν τίποτα αδιάβλητο, δεν λύνουν πιο εγγενή προβλήματα που υπάρχουν.

4. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

α) Σ'όλα τα τμήματα από τα οποία αποφοιτούν εκπαιδευτικοί, να υπάρχει κατεύθυνση ειδίκευσης Ψυχοπαιδαγωγικής, έτσι ώστε οι μέλλοντες εκπαιδευτικοί να είναι καταρτισμένοι όχι μόνο στο αντικείμενο της διδασκαλίας, αλλά και στις μεθόδους της όπως επίσης και στην ψυχοπαιδαγωγική. Αυτή η ειδίκευση να είναι προϋπόθεση διορισμού (Αυτή ήταν πρόταση της Οικουμενικής). Έτσι ήδη πριν το πτυχίο θα μπορεί να περιοριστεί κάπως ο αριθμός αυτών που θα κατευθύνονται στην Εκπαίδευση, γιατί σε μεγάλο ποσοστό από τις σπουδές θα έχουν προσανατολιστεί και σ'άλλες κατευθύνσεις οι φοιτητές.

β) Πρέπει να αυξηθούν κατά πολύ οι διορισμοί, έτσι ώστε να καλυφθούν τα κενά στην πρωτοβάθμια και Β'βάθμια εκπαίδευση, τόσο των αναπληρωτών, όσο και των διαφόρων ειδικοτήτων. Επίσης η μείωση του αριθμού των μαθητών κατά τμήμα, θα αυξήσει τις ανάγκες διορισμών. Ιδιαίτερα σ'ορισμένους κλάδους Ξένων Γλωσσών, Γυμναστές, Καλλιτεχνικά μαθήματα, κλπ, στην Πρωτοβάθμια, χρειάζονται χιλιάδες διορισμοί.

γ) Για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που προαναφέρθηκαν ως προς την ηλικία αλλά και το άνοιγμα του δρόμου σε εκπαιδευτικούς με αυξημένα προσόντα, θα πρέπει η παρέμβαση στην επετηρίδα να γίνει μόνο στη βάση των αντικειμενικών αυξημένων προσόντων. Μπορούν να ισχύσουν λύσεις εναλλακτικής επετηρίδας έτσι ώστε να μοριοδοτούνται η διδακτική εμπειρία οι μεταπτυχιακοί τίτλοι (Dr,Ms ), Κάθε άλλο πτυχίο, ερευνητικό, συγγραφικό έργο, γνώση ξένων Γλωσσών, Βαθμός πτυχίου.

δ) Πρέπει τέλος, να γίνει ξεκαθάρισμα της επετηρίδας.

ε) Χρειάζονται μεταβατικές ρυθμίσεις να προβλέπουν το διορισμό όσων είχαν δουλέψει ως αναπληρωτές (ή αντίστοιχα όσων θα διορίζονταν στην 5ετία).

Η πρόταση που καταθέσαμε στα πρακτικά της Βουλής αντιμετωπίζει το ζήτημα του τρόπου διορισμού των εκπαιδευτικών σ’ αυτή την κατεύθυνση.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Σε αρκετά μέλη του ΣΥΝ υπάρχει η άποψη να διατηρηθεί η επετηρίδα ως μόνιμο σύστημα διορισμού στην εκπαίδευση .

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΗΡΙΔΑ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ

Το σύστημα πρόσληψης των εκπαιδευτικών στη δημόσια πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση μέσω της επετηρίδας, διασφάλισε την αντικειμενικότητα και διαφάνεια στις προσλήψεις εκπαιδευτικών σε μια περίοδο εκτεταμένων αθλιοτήτων του κομματικού κράτους στον τομέα των προσλήψεων. Η συνακόλουθη ανεξαρτησία των εκπαιδευτικών από δουλειές στους πελατειακούς μηχανισμούς και η διαφύλαξη της αξιοπρέπειάς τους έναντι αυτών, επέτρεψαν την ενεργητικότερη παρουσία τους τόσο ως δασκάλων όσο και ως εργαζομένων.

Βαθμιαία όμως και εξαιτίας και του μικρού σχετικά αριθμού προσλήψεων στα σχολεία άρχισε να επιμηκύνεται μέχρις υπερβολής για ορισμένες ειδικότητες ο χρόνος αναμονής στην επετηρίδα, με αποτέλεσμα να μετατοπίζονται όλο και προς τα πάνω οι ηλικίες των εκπαιδευτικών που διορίζονται στην εκπαίδευση. Ταυτόχρονα στην κοινωνία εγείρεται το ερώτημα αν μαζί με τη διαφύλαξη της αντικειμενικότητας και της διαφάνειας μπορούν να εισαχθούν και ποιοτικά - αξιοκρατικά κριτήρια στις προσλήψεις εκπαιδευτικών, χωρίς να θίγονται όσοι επί μακρά σειρά ετών περιμένουν το διορισμό τους μέσω της επετηρίδας. Γι'αυτό ο ΣΥΝ υποστήριξε ότι είναι αναγκαίο, αφενός να προσδιοριστεί με ακρίβεια το πρόβλημα και αφετέρου να ακολουθήσει διάλογος με προκαθορισμένο διάγραμμα για την αναζήτηση της βέλτιστης θέσης. Ο διάλογος αυτός είναι αναγκαίος και ενόψει του εξαγγελθέμενου και αναγκαίου ανοίγματος των πυλών των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Επί πλέον το πρόβλημα έπρεπε να τοποθετηθεί στη σωστή του σχέση με ένα πλέγμα άλλων προβλημάτων και να λάβει τη σωστή ιεράρχηση σ'αυτό το πλέγμα.

Η κυβέρνηση κώφευσε σ'αυτήν την πρόταση. Επιμένει στην αντικατάσταση της επετηρίδας με ένα σύστημα εξετάσεων. Το σύστημα αυτό δεν μπορεί με κανένα τρόπο να γίνει αποδεκτό, διότι:

1. Δεν μπορεί να εγγυηθεί τη διαφάνεια και την αντικειμενικότηταα. Αντίθετα ανοίγει πελώριο πεδίο ρουσφετολογίας.

2. Δεν εισάγει κανένα ποιοτικό - αξιοκρατικό κριτήριο στις προσλήψεις των εκπαιδευτικών. Και

3. Αδικεί όσους περίμεναν επί μακρόν τη σειρά τους για διορισμό.

Επειδή η κυβέρνηση απορρίπτει την πρόταση του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ για αντιμετώπιση του θέματος μέσω οργανωμένου διαλόγου και επειδή η κυβέρνηση επιμένει στη θεσμοθέτηση ενός συστήματος που είναι αναμενόμενο να εισαγάγει σοβαρά προβλήματα με βαριές συνέπειες τόσο για τους εκπαιδευτικούς που θα διοριστούν εφεξής, όσο και για το εκπαιδευτικό μας σύστημα, ο ΣΥΝ παίρνει την ευθύνη να καταθέσει τώρα την ακόλουθη πρόταση - τροπολογία, με στόχο να αποτρέψει τα προβλεπόμενα δυσοίωνα αποτελέσματα της κυβερνητικής ρύθμισης.

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ

α) Κατά την επόμενη 5ετία, αρχίζοντας από το τρέχον σχολικό έτος, διορίζονται στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα με το σύστημα της επετηρίδας, τόσοι εκπαιδευτικοί, κατά κατηγορία, όσοι διορίστηκαν κατά τα προηγούμενα 5 χρόνια. Οι διορισμοί αυτοί ισοκατανέμονται στα επόμενα 5 χρόνια.

β) Κατά την επόμενη 5ετία, αρχίζοντας από το τρέχον σχολικό έτος, διορίζονται επιπλέον στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα τόσοι εκπαιδευτικοί, κατά κατηγορία, όσοι ήταν οι αναπληρωτές και ωρομίσθιοι κατά το σχολικό έτος 1996-1997. Οι διορισμοί ισοκατανέμονται στα επόμενο 5 χρόνια.

γ) Μέσα στην επόμενη πενταετία ολοκληρώνεται ο στόχος για τμήματα Γυμνασίων και Λυκείων των 25, κατά μέγιστο, μαθητών και για Τμήματα των Δημοτικών Σχολείων των 18, κατά μέγιστο, μαθητών-νηπιαγωγεία. Στο ίδιο διάστημα γενικεύεται σ'όλη την επικράτεια ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου και Νηπιαγωγείου. Για την κάλυψη αυτών των αναγκών διορίζονται οι αντίστοιχοι επιπλέον εκπαιδευτικοί.

δ) Η υποχρεωτική εκπαίδευση αυξάνεται από το επόμενο έτος από τα 9 στα 10 χρόνια. Για την κάλυψη αυτής της ανάγκης διορίζονται οι αντίστοιχοι επιπλέον εκπαιδευτικοί.

ε) Οι πρόσθετες προσλήψεις των εκπαιδευτικών των παραγράφων β, γ, και δ, γίνεται με νέο διαφανές, αντικειμενικό και αξιοκρατικό σύστημα μετρήσιμων ποιοτικών κριτηρίων.

στ) Για την επόμενη 5ετία το σύστημα αυτό περιλαμβάνει το χρόνο εργασίας του υποψήφιου ως αναπληρωτή ή της αποδεικνυόμενης εργασίας του σε ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια, την πρακτική εμπειρία, τη συμμετοχή σε σεμινάρια ή εργασίες, το μελετητικό, ερευνητικό και συγγραφικό του έργο, τους μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών, την αποδεικνυόμενη γνώση ξένων γλωσσών και τον χρόνο αποφοίτησης.

ζ) Μετά το τέλος της πενταετίας στα κριτήρια περιλαμβάνεται επίσης ο βαθμός του πτυχίου, ο βαθμός σε μαθήματα παιδαγωγικής, ψυχολογίας και διδακτικής.

η) Μετά το τέλος της πενταετίας η παρακολούθηση 2 τουλάχιστον εξαμήνων παιδαγωγικής κατεύθυνσης στα Πανεπιστημιακά τμήματα και η παραγματοποίηση πρακτικής άσκησης ενός τουλάχιστον εξαμήνου, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόσληψη στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση.

θ) Μετά το τέλος της πενταετίας, όλες οι προσλήψεις εκπαιδευτικών γίνονται με το νέο σύστημα.

ι) Τα αναφερόμενα στις παραγράφους στ'και ζ'ποιοτικά κριτήρια ποσοστικοποιούνται και γίνεται ακριβής προσδιορισμός της σχετικής τους βαρύτητας.

ια) Ο ακριβής προσδιορισμός της σχετικής βαρύτητας των ποιοτικών κριτηρίων θα περιληφθεί σε νόμο που θα συζητηθεί στη Βουλή μετά από πρόταση συνδικαλιστικών φορέων των εκπαιδευτικών.

ιβ) Οι προσλήψεις κατά το νέο σύστημα γίνονται κάθε χρόνο με πίνακες που καταρτίζονται επί τη βάσει των μετρήσιμων κριτηρίων από επιτροπή οριζόμενη από το ΕΣΥΠ. Στην επιτροπή συμμετέχουν εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών φορέων των εκπαιδευτικών. Οι λεπτομέρειες ορίζονται με ΥΑ.

ιγ) Για την προσαρμογή προς τις ανάγκες του νέου συστήματος, αναδιαρθρώνονται από το Ακαδ. έτος 1997-1998 τα προγράμματα σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων της χώρας.

ιδ) Καθιερώνεται η επιμόρφωση, για ένα τουλάχιστον εξάμηνο, όλων των υπηρετούντων εκπαιδευτικών. Το σύστημα της επιμόρφωσης θα προσδιοριστεί με νόμο μετά από γνώμη των συνδικαλιστικών ενώσεων των εκπαιδευτικών.

ιε) Για την αντιστοίχιση προς τις αυξημένες απαιτήσεις ποιότητας των εκπαιδευτικών, συνδέεται το μισθολόγιο τους με αυτό των Πανεπιστημιακών. Η ακριβής σχέση προσδιορίζεται με νόμο.