ΤΜΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ
ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Οκτώβρης 1999

6. Πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Σε ό,τι αφορά το σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, σημειώνουμε τα εξής:

Οι πύλες των δημόσιων ελληνικών ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης πρέπει να ανοίξουν, ώστε πρακτικά όλοι όσοι διαθέτουν ένα ορισμένο επίπεδο προϋποθέσεων να εισάγονται ανεξάρτητα από τον αριθμό τους. Η εφαρμογή πρέπει να αρχίσει άμεσα, να γίνεται σταδιακά και να ολοκληρωθεί σ'ένα ορατό ορίζοντα τριών-τεσσάρων χρόνων. Άμεσα πρέπει να γίνουν τα εξής:

α) Δραστική αύξηση του αριθμού φοιτητών / φοιτητριών σε όσα τμήματα έχουν τη δυνατότητα να εκπαιδεύσουν περισσότερους.

β) Ταχύρυθμη ανάπτυξη του προσωπικού, νέων τμημάτων και υποδομών. Αύξηση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και του Τακτικού Προϋπολογισμού για τα ΑΕΙ με αντίστοιχο ρυθμό ανά έτος.

Με την πρόταση αυτή επιδιώκουμε:

  • Να αυξηθεί αισθητά η δυνατότητα πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση της χώρας μας και να αμβλυνθεί ανάλογα η αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης.
  • Να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των επιπτώσεων του σημερινού συστήματος στην ψυχική και πνευματική υγεία των νέων.
  • Να αρθεί ένας βασικός όρος που αποστερεί το Λύκειο από το ρόλο του.
  • Να αναιρεθεί ένας παράγοντας που ωθεί ισχυρά στη μηχανιστική μάθηση και απομνημόνευση, για να μπορεί να αναπτυχθεί η κριτική σκέψη των νέων.
  • Να μετριαστούν οι κοινωνικές διακρίσεις που συνεπάγεται το παρόν σύστημα.
  • Να αντιμετωπιστεί το γεγονός ότι μεγάλος αριθμός υποψηφίων εισάγονται σε Τμήματα εντελώς διαφορετικά από εκείνα που πράγματι επιθυμούν. Να γίνει δυνατή η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση από ευρύ φάσμα ηλικιών και να διευκολυνθεί η κινητικότητα φοιτητών ή σπουδαστών μεταξύ τμημάτων.
  • Να μειωθούν οι ιδιωτικές δαπάνες για την παιδεία.

Στην αντίληψη του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ η πρόταση για άνοιγμα των Πανεπιστημίων συνδυάζεται με τομές σ' ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα και ιδίως με εκείνες που αφορούν το Ενιαίο Λύκειο, την τεχνική-επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, τη δομή και λειτουργία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Ως προς τις διαδικασίες επιλογής των υποψηφίων για τα Τριτοβάθμια Ιδρύματα, παρατηρούμε τα εξής:

  • Η ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σημαίνει ότι συνολικά θα καλύπτεται η ζήτηση για σπουδές από την προσφορά θέσεων. Ωστόσο πάλι θα παρουσιάζεται σε άλλες σχολές αυξημένη και σε άλλες μειωμένη ζήτηση. Για να επιτευχθεί η ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στα επόμενα 4 χρόνια, χρειάζεται διπλασιασμός του αριθμού εισακτέων στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
  • Κάθε μαθητής μετά την αποφοίτησή του από το Λύκειο θα δηλώνει το τμήμα ή τα τμήματα της προτίμησής του.
  • Κάθε τμήμα θα καθορίζει τις ελάχιστες προϋποθέσεις που ζητάει για να τον κάνει δεκτό (λ.χ. βαθμός απολυτηρίου πάνω από 14 και βαθμοί σε κάποια μαθήματα επιλογής που καθορίζει το τμήμα πάνω από 15).
  • Αν υπάρχουν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι για κάποιο τμήμα απ'όσους μπορεί αυτό να δεχτεί, τότε κατατάσσονται σε σειρά με μοριοποίηση των μαθημάτων επιλογής που θέλει το συγκεκριμένο τμήμα, του απολυτηρίου του Λυκείου και της σειράς που κατέχει το τμήμα στις προτιμήσεις του ενδιαφερόμενου.

Γενικότερα:

  • Οι Γενικές Εξετάσεις είχαν διασφαλίσει ένα βασικό ζητούμενο κάθε παρόμοιας διαδικασίας: την προστασία του συστήματος επιλογής από μεροληψία και πελατειακές - ευνοιοκρατικές σχέσεις. Αυτό το χαρακτηριστικό πρέπει να διαφυλαχθεί με κάθε τρόπο, αλλά η αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης θέσεων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να αρθεί.
  • Σε κάθε περίπτωση, η πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να εξασφαλίζεται μέσα από πολλούς δρόμους, στα πλαίσια της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, ώστε να είναι δυνατό κάθε Έλληνας και κάθε Ελληνίδα σε οποιαδήποτε φάση της επαγγελματικής πορείας να εγγράφεται στον κύκλο σπουδών που επιθυμεί να παρακολουθήσει

Οι κυβερνητικές εξαγγελίες δεν αποτελούν ουσιαστικό άνοιγμα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αναγκαίοι θεσμοί όπως το ανοιχτό Πανεπιστήμιο χρησιμοποιούνται για εκτόνωση της ζήτησης για σπουδές όσων δεν εισάγονται κι’ όχι για σπουδές από απόσταση όπως γίνεται διεθνώς. Το ίδιο και τα προγράμματα σπουδών επιλογής. Αντί να αυξήσει αποφασιστικά την δυνατότητα για σπουδές αναζητεί παράπλευρους και ασαφείς δρόμους με δίδακτρα. Ταυτόχρονα με εφ’ άπαξ εξέτασή του στη Β και Γ Λυκείου, ο μαθητής θα κρίνεται με τρόπο μη αναστρέψιμο άμεσα ή έμμεσα για την πρόσβασή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Ολοήμερο σχολείο
2. Ενισχυτική διδασκαλία
3. Ενιαίο Λύκειο
4. Τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση
5. Σχολικά βιβλία-Μέθοδοι διδασκαλίας
6. Πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
7. Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών
8. Επετηρίδα
9. Προγράμματα Σπουδών Επιλογής
10. Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
11. Ερευνητική Πολιτική
12. Ιδιωτική Εκπαίδευση
13. Η θέση του ΣΥΝ για το Προεδρικό Διάταγμα του Υπουργού Παιδείας
14. Κριτική στο Νομοσχέδιο για Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση
15. Κριτική στο Σχέδιο Νόμου "Οργάνωση και Λειτουργία της Ναυτικής Εκπαίδευσης κλπ."
16. Προϋπολογισμός για την Παιδεία 2000
Επιστροφή στις ΘΕΣΕΙΣ για την ΠΑΙΔΕΙΑ