ΤΜΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ
ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Οκτώβρης 1999

1. Ολοήμερο σχολείο

Οι ευρύτερες εξελίξεις σε όλους τους τομείς της σύγχρονης κοινωνίας επιβάλουν την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος σε όλα τα επίπεδα (αναλυτικά προγράμματα, σχολικά βιβλία, παιδαγωγικές μέθοδοι, εκπαίδευση των εκπαιδευτικών κ.λπ.). Υπό την πίεση αυτών των εξελίξεων οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών προχώρησαν σε κάποιες αποσπασματικές και πρόχειρες αλλαγές στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι αλλαγές αυτές όχι μόνο δεν προώθησαν τη ριζική δημοκρατική εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που Οι ευρύτερες εξελίξεις σε όλους τους τομείς της σύγχρονης κοινωνίας επιβάλλουν την έχει ανάγκη η χώρα μας, αλλά ούτε εξασφάλισαν τη στοιχειώδη προσαρμογή του σχολείου στις πιο βασικές κοινωνικές ανάγκες.

Ο θεσμός του ολοήμερου σχολείου αποτελεί πλέον βασική ανάγκη για τη σύγχρονη κοινωνία. Μπορεί να εξασφαλίσει, αν εφαρμοστεί σωστά, το κατάλληλο εκπαιδευτικό περιβάλλον για τη μόρφωση των παιδιών του ελληνικού λαού και, παράλληλα, να εξυπηρετήσει και τις ανάγκες των εργαζόμενων γονέων. Αυτή την απαίτηση της σύγχρονης κοινωνίας αγνοούν προκλητικά οι κυβερνήσεις που εναλλάσσονται στην εξουσία, εφαρμόζοντας επί σειρά ετών "πειραματικά" προγράμματα που ποτέ δε γενικεύονται. Τελευταία, με το Ν. 2525/1997 άλλο ένα "πειραματικό" πρόγραμμα τίθεται σε εφαρμογή σε μικρό αριθμό σχολείων, χωρίς ούτε καν να ανανεωθεί το αναλυτικό πρόγραμμα του Δημοτικού, ώστε να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του ολοήμερου σχολείου. Έτσι, τα σχολεία αυτά παρέχουν απλώς "φύλαξη" σε μικρό αριθμό παιδιών σε ανεπαρκείς εγκαταστάσεις και πολλοί γονείς εξαναγκάζονται να πληρώνουν από το πενιχρό τους εισόδημα για να εξασφαλίσουν ακόμη και αυτή τη στοιχειώδη "φύλαξη". Πολλά τέτοια σχολεία λειτουργούν χωρίς το κατάλληλα επιμορφωμένο για τις νέες συνθήκες εκπαιδευτικό προσωπικό. Οι δραστηριότητες που προτείνονται για το απογευματινό ωράριο του ολοήμερου σχολείου περιορίζονται στην προετοιμασία των παιδιών για τα μαθήματα της επόμενης μέρας και στην ενισχυτική διδασκαλία, που κι αυτή είναι δύσκολο να εφαρμοστεί αποτελεσματικά σε 20μελή τμήματα από μη ειδικευμένο προσωπικό και χωρίς κατάλληλη στήριξη και βοήθεια. Είναι προφανής ο κίνδυνος αυτός ο τόσο αναγκαίος θεσμός να μην εκπληρώσει τις αναμενόμενες προσδοκίες και ακόμη και να αποτύχει και να δυσφημιστεί.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Για το ΣΥΝ το ολοήμερο σχολείο αποτελεί τολμηρή, ριζοσπαστική καινοτομία και απαίτηση των καιρών, που πρέπει να προωθηθεί άμεσα και σωστά. Είναι ο νέος τύπος σχολείου που θα δώσει σύγχρονες απαντήσεις στις μορφωτικές και κοινωνικές απαιτήσεις του σήμερα. Ενταγμένο στο πλαίσιο της συνολικής, δημοκρατικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που προτείνουμε, θα γενικευτεί ως θεσμός και θα παρέχει νέα, σύγχρονα προγράμματα, που θα επιδιώκουν την ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού και θα απαντούν και στις τοπικές συνθήκες και ιδιαιτερότητες.

Αν η Κυβέρνηση θέλει πραγματικά να δώσει θετική απάντηση στις απαιτήσεις των γονέων και της κοινωνίας, ας απαντήσει καθαρά:

  • Θα εξασφαλίσει άμεσα την υλικοτεχνική υποδομή των σχολείων, ώστε με τη λήξη της θητείας της, όπως έχει υποσχεθεί κατ’ επανάληψη, να λειτουργούν όλα τα σχολεία σε δικό τους κτίριο;
  • Θα εξοπλίσει τα σχολεία που ήδη λειτουργούν ως "ολοήμερα" με τα αναγκαία μέσα, ώστε να λειτουργούν πραγματικά ως ολοήμερα;
  • Θα επιμορφώσει επαρκώς το προσωπικό τους και θα ανανεώσει τα προγράμματά τους, πλουτίζοντάς τα με ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, ώστε να παίζουν ουσιαστικό μορφωτικό ρόλο και να είναι ελκυστικά για τα παιδιά;
  • Θα προχωρήσει στην εκπόνηση μαθησιακού υλικού προσαρμοσμένου στις απαιτήσεις του ολοήμερου σχολείου;
  • Θα στελεχώσει τις υπηρεσίες του με το κατάλληλο προσωπικό και μέσα, ώστε να προστατεύεται ουσιαστικά η σωματική και ψυχική υγεία όλων των παιδιών και να αναπτύσσουν όλες τις δεξιότητες και τα διαφέροντά τους;
  • Θα αναβαθμίσει τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών, των νέων τεχνολογιών κ.λπ. στο δημόσιο σχολείο, ώστε να μη χρειάζεται η φοίτηση στα φροντιστήρια;
  • Θα εφαρμόσει επαρκή προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας, με αποτελεσματικά μέσα και έμπειρο προσωπικό, ώστε να μειωθεί ο λειτουργικός αναλφαβητισμός και η σχολική αποτυχία;
  • Θα προχωρήσει, τέλος, σε γενναία αύξηση των δαπανών για την παιδεία, ώστε να καταστεί δυνατή η αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης και του εκπαιδευτικού;
  • Αν η Κυβέρνηση δε δώσει απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, δεν έχει κανένα δικαίωμα να μιλάει ούτε για εκπαιδευτική "μεταρρύθμιση" ούτε για "υπονομευτές", γιατί ο μόνος πραγματικός υπονομευτής της εκπαίδευσης είναι η ίδια.
Πρόλογος
Εισαγωγή
1. Ολοήμερο σχολείο
2. Ενισχυτική διδασκαλία
3. Ενιαίο Λύκειο
4. Τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση
5. Σχολικά βιβλία-Μέθοδοι διδασκαλίας
6. Πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
7. Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και των εκπαιδευτικών
8. Επετηρίδα
9. Προγράμματα Σπουδών Επιλογής
10. Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
11. Ερευνητική Πολιτική
12. Ιδιωτική Εκπαίδευση
13. Η θέση του ΣΥΝ για το Προεδρικό Διάταγμα του Υπουργού Παιδείας
14. Κριτική στο Νομοσχέδιο για Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση
15. Κριτική στο Σχέδιο Νόμου "Οργάνωση και Λειτουργία της Ναυτικής Εκπαίδευσης κλπ."
16. Προϋπολογισμός για την Παιδεία 2000
Επιστροφή στις ΘΕΣΕΙΣ για την ΠΑΙΔΕΙΑ