ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
του 2ου ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

14-17 Μαρτίου 1996

Το αναχρονιστικό, συγκεντρωτικό και αυταρχικό πολιτικό σύστημα οδηγεί σε εκφυλισμό την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Ο πολίτης αποξενώνεται από την πολιτική, σπρώχνεται στο περιθώριο. Η πολιτική εξουσία συγκεντρώνεται σε λίγα χέρια, αυτονομείται, απομονώνεται από την κοινωνία και τους ελέγχους. Η οικονομική ισχύς, η πολιτική εξουσία και η ιδιοκτησία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης συνδέονται όλο και περισσότερο με αδιαφανείς δεσμούς σε ένα κυρίαρχο πλέγμα εξουσίας που παράγει διαφθορά και προκαλεί την παραμόρφωση των θεσμών.

Ολες οι μορφές λειτουργίας της δημοκρατίας αποδυναμώνονται εκτός από την εκτελεστική εξουσία που ενισχύεται αδιάκοπα. Η δημαγωγία και τα εκλογικά συστήματα που προσαρμόζονται στις επιδώξεις του κυβερνητικού κόμματος και της δικομματικής εναλλαγής είναι βασική όψη της βαθιάς αλλοίωσης της δημοκρατίας.

Η δημοκρατία για να επιβιώσει πρέπει να αναζωογονηθεί, να ενισχυθούν δηλαδή οι έλεγχοι και οι συμμετοχικές διαδικασίες. Η συνολική αναδιοργάνωση του συστήματος διακυβέρνησης γίνεται το κεντρικό πολιτικό ζήτημα, από την αντιμετώπισή του θα πάρει τα χαρακτηριστικά της η νέα εποχή.

Το σημερινό σύστημα διακυβέρνησης είναι αυταρχικό,λειτουργεί συγκεντρωτικά, περιθωριοποιεί τον πολίτη, παράγει την διαφθορά, καταπνίγει τη δημιουργική πρωτοβουλία, οδηγεί την κοινωνία στην αποτελμάτωση.

Η υπερσυγκεντρωμένη πολιτική εξουσία, συναντάται με την υπερσυγκεντρωμένη σε λίγους επιχειρηματικούς ομίλους οικονομική ισχύ και δημιουργεί ένα πλέγμα συμφερόντων πάνω από την κοινωνία.

Ο Συνασπισμός προτείνει ένα πρόγραμμα ριζικής δημοκρατικής θεσμικής ανασυγκρότησης για την εξυγίανση της πολιτικής ζωής. Οι αναγκαίες αυτές θεσμικές μεταρρυθμίσεις υπογραμμίζουν ότι το πρόβλημα της δημόσιας ζωής της χώρας είναι πρώτα και κύρια πολιτικό. Χωρίς ριζικές αλλαγές στις υφιστάμενες αναχρονιστικές πολιτικές, αντιλήψεις και πρακτικές, κανένας θεσμός, όσο προωθημένος και αν είναι, δεν μπορεί να λειτουργήσει ουσιαστικά και αποτελεσματικά. Αυτές οι μεγάλες ανατροπές στις κυρίαρχες σήμερα οπισθοδρομικές πολιτικές λογικές απαιτούν πριν απ΄όλα την αφύπνιση των πολιτών και τη διαμόρφωση ενός μεγάλου κοινωνικού κινήματος αλλαγής και εξυγίανσης του πολιτικού συστήματος και ενίσχυσης του ΣΥΝ.

Ο ΣΥΝ προτείνει και διεκδικεί:

α) Περιφερειακή οργάνωση του κράτους και ουσιαστική αποκέντρωση. Μεταρρύθμιση και ανάπτυξη όλων των βαθμών της Αυτοδιοίκησης (Τοπική, Νομαρχιακή, Περιφερειακή) στον πραγματικό τους ρόλο με την άμεση μεταφορά της ευθύνης για τη λειτουργία της παιδείας, της υγείας, της χωροταξίας, της προστασίας του περιβάλλοντος, την τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη και την αντίστοιχη μεταφορά των οικονομικών πόρων. Αμεση εκλογή των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης από το λαό, με απλή αναλογική,

β) Ανάδειξη της Βουλής σε πραγματικό κέντρο των πολιτικών αποφάσεων και των κεντρικών κοινωνικών ελέγχων σε όλες τις μορφές άσκησης της εξουσίας και της διαχείρισης του δημοσίου χρήματος.

Ριζική αναδιοργάνωση της Βουλής με βασικές κατευθύνσεις τη διαμόρφωση και την παρακολούθηση του προϋπολογισμού, τον προγραμματισμό και τη λειτουργία των δημόσιων οργανισμών, τη διάρθρωση και λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, τον έλεγχο και τη συμμετοχή στις διαδικασίες της Κοινοτικής νομοθεσίας, την άσκηση ουσιαστικού πολιτικού ελέγχου στο συνολικό έργο της κυβέρνησης.

γ) Για να αλλάξει το γηρασμένο πολιτικό σύστημα πρέπει να ανατραπεί ο δημαγωγικός, διπολικός τρόπος λειτουργίας της δημοκρατίας. Αυτό στη σημερινή Ελλάδα απαιτεί την άμεση καθιέρωση της απλής αναλογικής σε όλα τα επίπεδα.

δ) Ριζική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με στόχους την αποκομματικοποίηση, την αποκέντρωση, την ορθολογική διάρθρωση και την ευέλικτη παραγωγική λειτουργία της. Μακροπρόθεσμος προγραμματισμός των αναγκών της δημόσιας διοίκησης από Εθνική Επιτροπή που θα τελεί υπό τον έλεγχο της Βουλής.

Περιορισμός των προσλήψεων στις απολύτως αναγκαίες και μόνο με αδιάβλητο και κοινώς αποδεκτό σύστημα εξετάσεων. Μετακινήσεις με αξιοποίηση και αντικειμενική εφαρμογή του θεσμού των Μετατάξεων, για να καλυφθούν τα σημερινά κενά.

ε) Απαλλαγή της δικαιοσύνης από τον κυβερνητικό και κομματικό έλεγχο. Δημοκρατική ανάδειξη των ανώτατων λειτουργών, από ευρύτερο εκλεκτορικό σώμα.

στ) Θεσμικό πλαίσιο που θα αντιρροπεί την ενίσχυση του ανησυχητικού για την πολυφωνία και τη δημοκρατία ολιγοπωλιακού φαινομένου στα ΜΜΕ. Το μέτωπο κατά της σύγχρονης “μιντιοκρατίας” και του παράλληλου εντεινόμενου ελέγχου της πολιτιστικής και αθλητικής ζωής από ένα στενό κύκλο ιδιοκτητών-επιχειρηματιών έχει καταστεί κεντρικό για την αντιμετώπιση της πολιτικής κρίσης και της αλλοίωσης της δημοκρατίας.

Απαιτείται ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο που θα αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα φαινόμενα της υπερσυγκέντρωσης και των διαπλεκομένων συμφερόντων στο χώρο των ΜΜΕ αλλά και την τηλεοπτική ευτέλεια και παραπληροφόρηση. Η κατάσταση αυτή εγκυμονεί κινδύνους για την εύρρυθμη λειτουργία του πολιτικού συστήματος και του δημοκρατικού πολιτεύματος, τον πολιτισμό και την αντικειμενική ενημέρωση των πολιτών. Απαιτούνται: συνταγματική αναθεώρηση των άρθρων που αναφέρονται στα ΜΜΕ, αναθεώρηση του πρόσφατου νόμου, αποφασιστική ενίσχυση του ρόλου του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), λήψη μέτρων που θα κατοχυρώνουν και θα ενισχύουν το έργο των δημοσιογράφων και των άλλων εργαζομένων στα ΜΜΕ, ενίσχυση της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης, κανόνες δεοντολογίας που θα πρέπει να επεξεργαστούν από κοινού το ΕΣΡ, οι εργαζόμενοι και οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα της ασυδοσίας και της προσβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

ζ) Δημιουργία θεσμικών αντίβαρων που να αντιρροπούν την παντοδυναμία της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας και ιδίως του πρωθυπουργού. Αναβάθμιση του ρόλου της Βουλής.

η) Ριζική αναθεώρηση του Συντάγματος όπου θα αποκρυσταλλωθεί η αλλαγή του πολιτικού συστήματος,

θ) Ενίσχυση του ρόλου των κοινωνικών κινημάτων. Προώθηση ουσιαστικής κοινωνικής συμμετοχής στα κέντρα των αποφάσεων και των ελέγχων. Χάραξη μιας σύγχρονης “χάρτας δικαιώματων”, με επίκεντρο την προστασία των δικαιωμάτων του πολίτη και των μειονοτήτων.