ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
του 2ου ΤΑΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

14-17 Μαρτίου 1996

Ο ΣΥΝ από το ιδρυτικό του συνέδριο (Ιούνιος '92), ανέλαβε το δύσκολο ιδεολογικό - πολιτικό και οργανωτικό εγχείρημα να διαμορφωθεί και να λειτουργήσει ως ενιαίο και πλουραλιστικό κόμμα της σύγχρονης δημοκρατικής και ριζοσπαστικής αριστεράς.

Στα 3,5 χρόνια που μεσολάβησαν συσσώρευσε πλούσιες θετικές και αρνητικές εμπειρίες και είναι σήμερα σε θέση να εξάγει συμπεράσματα και να κάνει επιλογές που θα του επιτρέψουν να μπει σε μια νέα περίοδο μεγαλύτερης ωριμότητας και αποτελεσματικότερης δράσης.

Στο έκτακτο συνέδριο (Δεκέμβριος '93), διερευνήθηκαν οι αιτίες της οδυνηρής εκλογικής ήττας που είχε ως αποτέλεσμα την εκτός βουλής θέση του ΣΥΝ, εξελέγει νέα ηγεσία και τέθηκαν οι βάσεις για μια νέα πορεία.

Δύο χρόνια μετά πρέπει να πούμε ότι ο ΣΥΝ βρίσκεται σε μια τελείως διαφορετική φάση.

Οχι μόνο ξεπέρασε το ισχυρό σοκ της εκλογικής ήττας, όχι μόνο απέφυγε τους κινδύνους περιθωριοποίησης και αποδυνάμωσης, αλλά κατάφερε να επιβάλλει την παρουσία του στην πολιτική ζωή του τόπου, να διευρύνει την επιρροή του και να αποτελεί μια υπολογίσιμη από όλους πολιτική δύναμη.

Σ΄αυτό συνετέλεσαν καθοριστικά η σημαντική εκλογική καταγραφή στις Ευρωεκλογές και στις δημοτικές εκλογές, οι καίριες πρωτοβουλίες στα μεγάλα προβλήματα εξωτερικής πολιτικής, οι παρεμβάσεις στα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της χώρας, η έντονη προσπάθεια για την επαφή με το λαό και τα προβλήματά του.

Βεβαίως πολλά προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν, όμως συνολικά εκτιμούμε ότι ο ΣΥΝ στα δύο χρόνια που πέρασαν από το έκτακτο συνέδριο, δημιούργησε τις προϋποθέσεις εδραίωσής του στην πολιτική ζωή και διεκδίκησης σημαντικού πολιτικού ρόλου.

Αυτή η θετική για τη δίχρονη πορεία μας εκτίμηση, μας υποχρεώνει να υπογραμμίσουμε με μεγαλύτερη έμφαση τις 5 αδυναμίες που πρέπει να ξεπεραστούν και τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν, ώστε οι νέες προϋποθέσεις που δημιουργούνται για τον ΣΥΝ να αξιοποιηθούν στο μέγιστο βαθμό.

Στη νέα λοιπόν περίοδο, η προσοχή μας πρέπει να συγκεντρωθεί στην αντιμετώπιση των εξής κεντρικών προβλημάτων:

α) Μεγαλύτερη πολιτική σαφήνεια

Ο ΣΥΝ οφείλει σε όλα τα θέματα να διαμορφώσει ευκρινή, σαφή και ευδιάκριτο πολιτικό λόγο.

Η εμπειρία που αποκομίσαμε στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, αποδεικνύει την εμβέλεια και την αποτελεσματικότητα ενός πολιτικού λόγου με τα παραπάνω χαρακτηριστικά και υπογραμμίζει το μέγεθος των καθυστερήσεων μας σε άλλα θέματα.

Βεβαίως η κατάκτηση αυτού του στόχου είναι συνάρτηση της ουσιαστικής μελέτης και επεξεργασίας των προβλημάτων, καθώς και της συστηματικής προσπάθειας για την ανάπτυξη των θεωρητικών εργαλείων προσέγγισης της πραγματικότητας και ενός σταθερού πλαισίου οραματικών στόχων στο οποίο οφείλουν να εντάσσονται οι επί μέρους προτάσεις του ΣΥΝ.

Είναι όμως ταυτόχρονα συνάρτηση και της βελτίωσης του τρόπου δουλιάς των οργάνων του κόμματος και της ικανότητας τους να αξιοποιούν τόσο τις δυνατότητες του δυναμικού του κόμματος, τις επεξεργασίες και τις θέσεις, όσο και τις δυνατότητες του ευρύτερου χώρου της ανανεωτικής αριστεράς και της ριζοσπαστικής οικολογίας και των κοινωνικών κινημάτων.

Σε όλους αυτούς τους τομείς υπάρχουν σοβαρότατες καθυστερήσεις που δεν δικαιολογούνται και οφείλουν άμεσα να ξεπεραστούν.

β) Ισχυρότεροι δεσμοί με το μαζικό λαϊκό κίνημα

Η σύγχιση και τα εσωτερικά προβλήματα της πρώτης μετά το ιδρυτικό συνέδριο του κόμματος περιόδου, καθώς και τα προβλήματα που η εκλογική ήττα δημιούργησε, επηρέασαν αρνητικά το μαζικό προσανατολισμό του κόμματος και εμπόδισαν την ανάπτυξη σταθερών δεσμών του ΣΥΝ με τα κρίσιμα για την εδραίωση, ανάπτυξη και διαμόρφωση ευδιάκριτης φυσιογνωμίας, κοινωνικά στρώματα.

Σήμερα δε που η γενική πολιτική επιρροή του κόμματος διευρύνεται, η αναντιστοιχία ανάμεσα σε αυτή τη γενική επιρροή και τη συγκεκριμένη αποτύπωση της σε κοινωνικούς χώρους, συνδικαλιστικούς φορείς των εργαζομένων, των αγροτών και των επαγγελματοβιοτεχνών, εκτός φωτεινών εξαιρέσεων, είναι πολύ μεγάλη.

Επιβάλλεται λοιπόν, η χάραξη ενός σταθερού προσανατολισμού ενίσχυσης των δεσμών του ΣΥΝ με το μαζικό λαϊκό κίνημα και βεβαίως η επεξεργασία συστηματικής στρατηγικής παρέμβασης με βάση τις προγραμματικές του αντιλήψεις.

γ) Ουσιαστικότερη λειτουργία και συγκρότηση του κόμματος

Η αναντιστοιχία που καταγράφηκε προηγούμενα, ισχύει το ίδιο έντονα ανάμεσα στη γενική πολιτική επιρροή του Κόμματος και την οργανωτική του συγκρότηση και ανάπτυξη.

Βεβαίως τα προβλήματα του ΣΥΝ κατά τη διάρκεια αυτής της τριετίας όπως και το γενικότερο κλίμα κρίσης των κομμάτων και της πολιτικής λειτουργίας, μπορούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο αυτό.

Ομως δικός μας στόχος είναι ο ΣΥΝ να αποτελέσει μια διαφορετικού τύπου πολιτική δύναμη και να αναμετρηθεί με τη γενικώτερη πολιτική κρίση.

Ετσι πρέπει να καταγράψουμε και τα προβλήματα οργανωτικής αμορφίας και τα προβλήματα τυπικής και γραφειοκρατικής λειτουργίας που χαρακτηρίζουν την εικόνα του ΣΥΝ.

Βεβαίως σημειώσαμε πολύ σημαντικά βήματα στον πλουραλιστικό χαρακτήρα του κόμματος με τη λειτουργία των τάσεων και των ρευμάτων στα πλαίσια του ΣΥΝ στον τομέα της εσωκομματικής δημοκρατίας και της συμμετοχής των μελών με την ενεργοποίηση του θεσμού των εσωκομματικών δημοψηφισμάτων, της ανάδειξης των υποψηφίων δια καθολικής ψηφοφορίας των μελών του κόμματος (Ευρωεκλογές), της αποκεντρωμένης λήψης αποφάσεων στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του 1994.

Ομως οι απαιτήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες και απέχουμε πολύ από ένα επίπεδο κομματικής λειτουργίας που θα εξασφάλιζε έγκαιρη και ουσιαστική συμμετοχή των μελών και στελεχών του κόμματος από την αναβαθμισμένη πολιτική λειτουργία των οργάνων και των οργανώσεων στη διαμόρφωση, καθώς και στην προβολή και υλοποίηση της πολιτικής του κόμματος.

δ) Συλλογικότερη δράση

Τέλος ο ΣΥΝ οφείλει να θέσει στο κέντρο της προσοχής του, ένα εξαιρετικά κρίσιμο και ταυτόχρονα δύσκολο πρόβλημα.

Το πρόβλημα της δράσης του κόμματος ως συνόλου. Ως ενός μαζικού και συλλογικού οργανισμού που επεξεργάζεται την πολιτική του, σχεδιάζει και δρα ως σύνολο και δεν διαχωρίζεται σ΄αυτούς που ασκούν κατ΄ουσίαν την πολιτική και σ΄εκείνους που απλώς παρακολουθούν παθητικά. Ενός οργανισμού που χαρακτηρίζεται από τη συλλογικότητα στη λειτουργία, στη δράση, στην εμφάνιση.

Βεβαίως στη σημερινή εποχή όπου η λειτουργία των ΜΜΕ έχει ανατρέψει σε μεγάλο βαθμό το πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύχθηκαν στο παρελθόν τα μαζικά κόμματα, όμως σ΄αυτό ακριβώς το σημείο είναι που πρέπει να υπάρξει και η μεγαλύτερη επίθεση του ΣΥΝ στο υπάρχον πολιτικό σύστημα.

Επίθεση με τη μορφή πρωτοβουλιών που στην πράξη θα προωθούν μορφές πολιτικής συμμετοχής και δράσης που θα ξαναδίνουν στο μεμονωμένο άτομο τη δυνατότητα της συλλογικότητας και της υπέρβασης του ατομικού κατακερματισμού.

Μιά τέτοια προοπτική, θέτει εξαιρετικά σημαντικά καθήκοντα σε ολόκληρο το κόμμα.

Απαιτούνται και νέοι θεσμοί και σχεδιασμός και οργανωτικοτεχνικές υποδομές.

Πάνω απ΄όλα όμως απαιτείται η θέληση να διαμορφώσουμε αυτή τη νέα συλλογικότητα που πρέπει να αποτελεί το κόμμα της σύγχρονης αριστεράς.