PC World Komputer 1996 September/pcwk_09_96.iso/pcwtekst/ws_hd_1b.txt

Text File | 1996-07-20 | 11KB | 227 lines

Ograniczenie pojemno£ci

Ograniczenie   pojemno£ci   jednej   partycji   do   504  MB
ewentualnie  528 MB,  wynika  z  ogranicze± z│╣cza  IDE oraz
samego  BIOS-a.   Problem  ten  mo┐na   omin╣µ  przy  pomocy
odpowiedniego sterownika, kt≤ry  powinien byµ przy sprzeda┐y
do│╣czony  do du┐ych  dysk≤w. Specjalne  programy, jak  Disk
Manager  firmy  Ontrack  lub  EZ-Drive  firmy  Micro  House,
r≤wnie┐  s│u┐╣  odpowiedni╣  pomoc╣.  Inne  rozwi╣zanie: kup
z│╣cze Enhanced-IDE - lub p│ytΩ g│≤wn╣ z nim - kt≤re podnosi
ograniczaj╣c╣  barierΩ.  W   takim  wypadku  musisz  jeszcze
odpowiednio dopasowaµ BIOS.

"Ukryty" Disk Manager

Pr≤ba  zainstalowania   na  twardym  dysku   komputera  Disk
Managera firmy Ontrak, nie  zawsze ko±czy siΩ sukcesem. Disk
Manager  jest inteligentny.  Oznacza to,  rozstrzygaj╣ o tym
procesy instalacyjne,  ┐e nie jest  on dostΩpny, je┐eli  nie
jest  potrzebny. Disk  Manager zostanie  uruchomiony dopiero
wtedy,  gdy PC  nie  bΩdzie  m≤g│ zapisaµ  pe│nej pojemno£ci
dysku.

Cache twardego dysku (1)

Twardy dysk powinien byµ wyposa┐ony w cache zapisu, kt≤ry by
mo┐na dodatkowo podzieliµ na segmenty. Cache zapisu poprawia
znacznie  wydajno£µ  dysku,  zar≤wno  pod  DOS-em,  jak  i w
£rodowisku Windows. Segmentowanie cache'u  ma wiele zalet, w
przypadku wsp≤│pracy w  wieloma plikami r≤wnocze£nie. Mo┐emy
r≤wnie┐  korzystaµ z  cache'a  odczytu  - wtedy  dane, kt≤re
wkr≤tce mog╣ zostaµ u┐yte,  s╣ odczytywane i przechowywane w
cache'u.  Wyj╣tek: w  przypadku serwera  danych cache zapisu
musi  byµ   wy│╣czony,  w  przeciwnym  razie   dane  nie  s╣
bezpieczne.

Cache twardego dysku (2)

Czasem  u┐ywane oprogramowanie  (np. sieciowe)  nie toleruje
w│╣czonego  cache'a  zapisu.  NajczΩ£ciej  mo┐na go wy│╣czyµ
tylko przy pomocy specjalnego programu. Tylko niekt≤re dyski
pozwalaj╣ na wy│╣czenie cache'u przez przestawienie jumpera.

Defragmentacja

CzΩste zapisywanie i kasowanie danych pod DOS-em sprawia, ┐e
poszczeg≤lne sektory zajmowane przez  plik nie le┐╣ jeden za
drugim.  Przez  to  DOS  nie  mo┐e  ju┐ zapisaµ ani odczytaµ
wiΩkszej ilo£ci sektor≤w w  postaci pojedynczego bloku. »eby
zlokalizowaµ wszystkie sektory nale┐╣ce do danego pliku, DOS
musi poza  tym dostaµ siΩ do  rozproszonego zapisu w FAT-cie
(File  Allocation Table).  DostΩpne programy defragmentuj╣ce
jak Defrag Microsoftu (dostΩpny od DOS-a 6.0) czy Speed Disk
w Norton  Utilities,  ustawiaj╣  sektory,  kt≤re  s╣ ze sob╣
powi╣zane, ponownie jeden za drugim w logicznym porz╣dku, to
za£  sprawia,  ┐e  DOS  szybciej  znajduje  dane  i przez to
komunikacja z dyskiem jest szybsza.

Kiedy  sektory nastΩpuj╣  po  sobie  w spos≤b  logiczny, nie
oznacza  to wcale,  ┐e fizycznie  maj╣ tak╣  sam╣ strukturΩ.
Jest to po czΩ£ci  zwi╣zane z architektur╣ dysku. Nowoczesne
dyski sk│adaj╣  siΩ w rzeczywisto£ci  z kilku talerzy.  »eby
zapisaµ   pe│n╣   pojemno£µ,   dyski   te   musz╣  t│umaczyµ
poszczeg≤lne  parametry w  taki spos≤b,  by nie  natrafiµ na
ograniczenia BIOS-a.  Dekodowanie to r≤┐ni  siΩ w zale┐no£ci
od producenta  i modelu. Przeszkadza to,  ma siΩ rozumieµ, w
szeregowym uporz╣dkowaniu danych w sensie fizycznym.

Porz╣dki na dysku

Po  d│u┐szej pracy  na twardym  dysku, mo┐na  znaleƒµ czΩsto
masΩ zbΩdnych kopii  zabezpieczaj╣cych. Najpro£ciej mo┐na je
zlikwidowaµ  korzystaj╣c z  Windows.  Wybierz  w tym  celu w
menad┐erze plik≤w polecenie "Znajdƒ  pliki" i wpisz w g≤rnej
linijce  "*.bak",  a  w  dolnej  "/"  i  potwierdƒ klawiszem
<Enter>. W wyniku tej  operacji otrzymasz listΩ odpowiednich
plik≤w, kt≤re  musisz jeszcze zaznaczyµ.  Na koniec kasujesz
wszystkie   niepotrzebne  ju┐   pliki  za   pomoc╣  klawisza
<Delete>.  Je┐eli  chcesz  siΩ  czuµ  zupe│nie  bezpiecznie,
potwierdzaj  kasowanie ka┐dego  pliku oddzielnie.  BΩdzie to
wprawdzie  d│u┐ej trwa│o,  ale w  ten spos≤b  masz mo┐liwo£µ
utworzenia backupu ze szczeg≤lnie wa┐nych danych.

Budowa FAT-a

Wok≤│  FAT-a kr╣┐╣  najdziksze pog│oski.  Ma jakoby zawieraµ
informacje, kt≤ra  czΩ£µ dysku nale┐y  do danego pliku,  jak
du┐y  jest  plik  i  tym  podobne  rzeczy.  W rzeczywisto£ci
informacje te  znajduj╣ siΩ w ka┐dym  katalogu. FAT nie jest
niczym  innym,   jak  tabel╣,  kt≤ra   ka┐demu  cluster'owi,
jednostce   alokacji  pliku,   przypisuje  dok│adnie   jedn╣
warto£µ.  Warto£µ ta  m≤wi o  jego statusie,  to znaczy, czy
jest wolny,  zajΩty, zarezerwowany, uszkodzony.  Dla ka┐dego
zajΩtego  clustera,  FAT  zawiera  numer  clustera logicznie
nastΩpuj╣cego po  nim i nale┐╣cego  do tego samego  pliku. W
ostatnim  clusterze  pliku  zamiast  informacji  o nastΩpnym
znajduje  siΩ znak  ko±ca  pliku.  DOS przy  odczycie plik≤w
skacze,   zaczynaj╣c  od   clastera  pocz╣tkowego,  pomiΩdzy
zapisami w FAT-cie i clusterami, a┐ znajdzie znak ko±ca.

Je┐eli  cluster  14.  jest  pierwszy,  zostanie odczytany na
pocz╣tku.  Dodatkowo  DOS  wy│owi  informacjΩ  FAT-a,  kt≤ry
cluster jest nastΩpny. Na dysku po defragmentacji, bΩdzie to
logicznie, w najlepszym wypadku tak┐e fizycznie, nastΩpuj╣cy
po nim  cluster 15. Zabawa ta  trwa, a┐ DOS natrafi  na znak
ko±ca  pliku,  kt≤ry  informuje  o  tym,  ┐e  w│a£nie zosta│
przeczytany ostatni cluster.

Clustery  nale┐╣ce  do  pliku  nie  musz╣ zajmowaµ kolejnych
numer≤w, ale  mog╣ byµ w dowolny  spos≤b rozrzucone po ca│ym
dysku.  Z  tego  wynika,  ┐e  g│owica  musi  czasem  przebyµ
dodatkow╣ drogΩ.

Wad╣  systemu FAT  jest to,  ┐e DOS  sk│ada informacje jak w
puzzlach  -  ze  £cink≤w.  Wystarczy  zak│≤ciµ  ca│y proces,
│a±cuszek siΩ  urywa i dochodzi do  masowych b│Ωd≤w. DOS nie
mo┐e ich usun╣µ, poniewa┐  nie posiada ┐adnych informacji na
temat  ca│ej  struktury.  Meldunek  "XX  stracona  jednostka
alokacji  pliku"  powinien  byµ  znany  wszystkim u┐ywaj╣cym
Chkdsk.

Istnieje tak┐e druga kopia FAT-a  - w zale┐no£ci od programu
formatuj╣cego, nawet trzecia. S╣ to kopie oryginalnego FAT-a
zapisane  na przeznaczonym  dla nich  miejscu. Norton  Disk-
Doktor wertuje  je w poszukiwaniu  b│Ωdu, ┐eby usun╣µ  w ten
spos≤b  "skorumpowane"  miejsce.   Ten  spos≤b  zawiadywania
clusterami  jest  powodem,   dla  kt≤rego  plik  zawieraj╣cy
jedynie  jedn╣  literΩ,  musi  zajmowaµ  co  najmniej  jeden
cluster. Dlatego te┐ nowoczesne  systemy jak NTFS pod Windws
NT  czy HPFS  pod  OS/2,  pracuj╣ przy  zmiennych rozmiarach
clustera.

Dysk i napΩd CD-ROM na jednym IDE

Do  jednego kontrolera  IDE  mo┐na  pod│╣czyµ twardy  dysk i
napΩd CD-ROM. Powodzenie tego przedsiΩwziΩcia zale┐y od typu
napΩdu CD-ROM. Z napΩdami EIDE lub odpowiadaj╣cymi Atapi nie
powinno   byµ   problem≤w.    Trzeba   tylko   twardy   dysk
skonfigurowaµ jako  master, a napΩd CD-ROM  jako slave, przy
czym oba urz╣dzenia powinny  zajmowaµ g│≤wny kana│ IDE. Przy
takiej  konfiguracji  nawet  Disk  Manager Ontracka powinien
dzia│aµ. Atapi jest czΩ£ci╣ sk│adow╣ EIDE, kt≤ra reguluje tΩ
mo┐liwo£µ.  Nie ma  znaczenia czy  posiadasz kontroler EIDE,
czy te┐ zwyk│╣ kartΩ IDE.

Istniej╣ przy  tym napΩdy ze z│╣czem  podobnym do IDE takich
firm, jak  Matsushita/Panasonic, Mitsumi i  Sony. Bazuj╣ one
na  standardzie  IDE,  ale  nie  s╣  z  nim kompatybilne. Na
przyk│ad,  po│o┐enie pin≤w  w przewodzie  nie zgadza  siΩ ze
standardem  z│╣cza.  Pod│╣czenie   takiego  napΩdu  razem  z
dyskiem do kontrolera mo┐e wyrz╣dziµ wiele szk≤d, zar≤wno na
dysku jak i w napΩdzie.

Przed  instalacj╣  musisz  siΩ  upewniµ, jakiemu standardowi
odpowiada  do│╣czany  napΩd  CD-ROM.  W  ka┐dym razie nale┐y
unikaµ mieszania dysku IDE  z napΩdem CD-ROM o "podejrzanym"
z│╣czu IDE.

R≤┐norodno£µ dysk≤w

Czasem  dwa   r≤┐ne  twarde  dyski   -  szczeg≤lnie  r≤┐nych
producent≤w - nie toleruj╣ siΩ wzajemnie, bez wzglΩdu na to,
kt≤ry z nich jest  ustawiony jako master. Prawdopodobnie ich
listy  rozkaz≤w  r≤┐ni╣  siΩ  czΩ£ciowo,  co  wywo│uje  inn╣
reakcjΩ na polecenia komputera. Co mo┐na zrobiµ? Albo zamie±
jeden  z dysk≤w,  ┐eby mieµ  w komputerze  dyski tego samego
producenta,  albo skorzystaj  z karty  EIDE, kt≤ra dysponuje
dwoma kana│ami.  Mo┐esz wtedy pod│╣czyµ  nawet cztery twarde
dyski.

Drugi dysk za wolny

Istniej╣  dyski, kt≤re  nie  mog╣  z sob╣  wsp≤│pracowaµ lub
idzie  im to  bardzo ciΩ┐ko.  CzΩ£ciowo spowodowane  jest to
tym,  ┐e  specyfikacja  z│╣cza  IDE  pozostawia jeszcze zbyt
wiele swobody  producentom. Nikt nie  mo┐e zapewniµ, ze  dwa
dyski, kt≤re pojedynczo pracuj╣ bez zarzutu, bΩd╣ to robiµ w
parze. Radzimy wiΩc kupno dysk≤w tego samego producenta i to
modeli o  ma│ej r≤┐nicy "wiekowej". Poza  tym, d│ugo£µ kabla
wychodz╣cego z IDE nie powinna przekraczaµ 45,7 cm (pomiΩdzy
wtykami do  gniazd dysk≤w, d│ugo£µ kabla  powinna wynosiµ co
najmniej  10  cm).  Trzeba  unikaµ  za│ama±  i zrolowa± oraz
prowadzenia  przewodu   w  pobli┐u  kabli   zasilaj╣cych,  i
mikroprocesora.   Nieprzestrzeganie    tych   zalece±   mo┐e
doprowadziµ  do b│Ωdu  w transmisji  danych. Je┐eli sytuacja
taka bΩdzie  siΩ czΩsto powtarzaµ,  wydajno£µ dysku spadnie.
Zwyk│a   zmiana  konfiguracji   master-slave  mo┐e  znacznie
polepszyµ wsp≤│pracΩ.

Dziwne   odg│osy,  kt≤re   s│yszysz,  to   nic  innego,  jak
uruchamiana  przez dysk  funkcja Auto-Idle.  Je┐eli przez 25
sekund  nikt nie  domaga siΩ  danych, dysk  parkuje g│owice.
Specjalny   program  firmy   Seagate  zlikwiduje   dzia│anie
funkcji. DostΩpny jest w  "skrzynce pocztowej" i stronie WWW
tej  firmy. Tam  te┐ znajdziesz  najr≤┐niejsze informacje na
temat twardych dysk≤w.

Drugi dysk: system nie pracuje

Przede  wszystkim,  nie  powinno  siΩ  nigdy kupowaµ dysk≤w,
kt≤re nie  maj╣ instrukcji obs│ugi. Trzeba  zwracaµ uwagΩ na
to,  by sprzedawca  do│╣czy│ do  twardego dysku  broszurkΩ z
danymi.  Czasem  informacje  na  temat  g│owic,  cylindr≤w i
sektor≤w   znaleƒµ   mo┐na   na   obudowie  sprzΩtu.  Jednak
ustawienia  jumper≤w  na  pr≤┐no  by  tam  szukaµ.  W  takim
przypadku pom≤c mo┐e jedynie  telefon do serwisu producenta.
Osobie, kt≤ra z racji wykonywanego zawodu zajmuje siΩ czΩsto
instalowaniem dysk≤w i nie ma do nich instrukcji, op│aca siΩ
kupno programu typu PC-Disk. Zawiera on parametry ponad 3000
twardych dysk≤w.

Niekompatybilne dyski

CzΩsto   mamy  dwa   dyski  IDE   starego  typu.  Sprzedawca
utrzymuje,  ┐e  s╣  one  zupe│nie  niekompatybilne. Czy mamy
jednak jak╣£ szansΩ zainstalowania  obu w jednym komputerze?
Tak.  Skorzystajmy  z  nowego  kontrolera  EIDE,  kt≤ry mo┐e
przy│╣czyµ nie  dwa, jak by│o dot╣d,  ale maksymalnie cztery
dyski  twarde. Tego  typu karta  zawiera dwa  kontrolery dla
ka┐dej pary dysk≤w, kt≤re pod│╣cza siΩ za pomoc╣ oddzielnych
kabli. Je┐eli  teraz ka┐dy z  dysk≤w pod│╣czymy do  osobnego
gniazda,  to mo┐na  pracowaµ  na  jednym komputerze  z dwoma
zupe│nie   niekompatybilnymi   dyskami,   przy   czym   dysk
pod│╣czony  do  nadrzΩdnego  z│╣cza  ma  oznaczenie  C: a do
"wt≤rnego"  D:. Dok│adnie  poinformuje CiΩ  o tym instrukcja
do│╣czona do karty EIDE.