PC World Komputer 1996 September

home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search

/ PC World Komputer 1996 September / pcwk_09_96.iso / pcwtekst / ws_hd_1a.txt < prev next >

Wrap

Text File | 1996-07-20 | 11KB | 220 lines

Zdradzimy, co kryje siΩ pod terminami Fast-ATA i EIDE, wyja£nimy jak rozwi╣zywaµ niekt≤re problemy. Po pe│nej instalacji Worda 6.0 i Excela 5.0 mamy z g│owy ok. 50 MB pojemno£ci twardego dysku, nowa ich wersja dla Windows 95 jeszcze wiΩcej. Dla por≤wnania jeszcze w 1987 roku pracuj╣cy w trybie tekstowym DOS zadowala│ siΩ 1,4 MB. Przed paroma laty ┐aden z istniej╣cych program≤w DTP nie dysponowa│ tak╣ r≤┐norodno£ci╣ czcionek i nieprzeliczon╣ liczb╣ opcji, bez kt≤rych dzisiaj nie wyobra┐amy sobie jakiegokolwiek programu do obr≤bki tekstowej pracuj╣cego pod Windows. Za komfortowe, graficzne £rodowisko u┐ytkownika te┐ trzeba zap│aciµ odpowiedni╣ cenΩ w megabajtach. Twarde dyski o pojemno£ci 420 i 540 MB na pocz╣tek s╣ w sam raz - to zdrowe minimum. Je┐eli ceny nadal bΩd╣ tak szybko spadaµ, nied│ugo na rynku nie znajdzie siΩ dysku o mniejszych rozmiarach. Profesjonalny u┐ytkownik Windows powinien w ka┐dym razie sprawiµ sobie dysk minimum 720 MB, a je┐eli kto£ chcia│by wyposa┐yµ niewielk╣ sieµ w serwer, potrzebuje co najmniej 1 GB pamiΩci masowej. Opr≤cz pojemno£ci, istnieje jeszcze jedno wa┐ne kryterium wyboru: z│╣cze. Do niedawna rozwi╣zanie brzmia│o jednoznacznie, nie by│o w╣tpliwo£ci - SCSI (Small Computer System Interface). »adne z dzisiejszych rozwi╣za± nie jest tak wszechstronne i │atwe w eksploatacji, jak to "inteligentne" z│╣cze. Mo┐esz do niego pod│╣czyµ maksimum siedem urz╣dze±, na przyk│ad: skaner, drukarkΩ, napΩd dysk≤w MO czy czytnik CD-ROM. Przy pomocy Enhanced-IDE (EIDE) mo┐na rozszerzyµ zwyczajne z│╣cze IDE na tyle, ┐e obiekcje jakie mu stawiano - ograniczona szybko£µ i skromna pojemno£µ obs│ugiwanego twardego dysku - 504 MB - nie maj╣ prawa bytu. Poza tym EIDE, w odr≤┐nieniu od standardu IDE, opr≤cz czterech dysk≤w pozwala przy│╣czyµ napΩd CD-ROM lub streamer. W ostatnich miesi╣cach producenci prze£cigaj╣ siΩ w zapowiedziach coraz to nowych napΩd≤w EIDE. NapΩdy CD-ROM kompatybilne z EIDE s╣ ju┐ szeroko dostΩpne. Oto gar£µ rad, kt≤re pomog╣ wybraµ w│a£ciwy twardy dysk oraz kr≤tki test typowych - choµ nie najnowszych - modeli dysk≤w 540 MB i 1 GB. Odpowiedni rozmiar Nawet je£li mamy zamiar u┐ywaµ komputera tylko do pisania zezna± podatkowych lub list≤w, powinni£my wzi╣µ pod uwagΩ to, ┐e po pewnym czasie zasmakujemy w pracy na komputerze i zechcemy np. dokupiµ jeszcze kilka program≤w graficznych, kt≤re zajmuj╣ znacznie wiΩcej miejsca na twardym dysku. Dlatego radzimy zakupienie dysku o pojemno£ci co najmniej 340 MB, choµ lepszym wyborem by│by dysk 420 MB. Je£li zamierzasz pracowaµ na notebooku, minimum jest 120 MB - choµ dzisiaj w najlepszych modelach producenci proponuj╣ 1 GB. Kupuj╣c wiΩkszy dysk zaoszczΩdzisz sobie p≤ƒniejszych k│opot≤w z rozbudow╣ PC. Poza tym ceny u┐ywanych dysk≤w "zmierzaj╣ do zera" i nic nie skorzystasz przy wymianie. Trzeci argument: r≤┐nica w cenie, pomiΩdzy modelami o pojemno£ci 340 i 420 MB, starczy│aby ledwo na skromn╣ kolacjΩ we dwoje. Por≤wnanie Szybko£µ transmisji danych z twardych dysk≤w jest definiowana w najr≤┐niejszy spos≤b. Utrudnia to por≤wnanie modeli r≤┐nych firm. Niejasno£ci, jakie tu wystΩpuj╣, maj╣ swoje ƒr≤d│o czΩ£ciowo w tym, ┐e chocia┐ producenci mierz╣ szybko£µ z du┐╣ dok│adno£ci╣, to nie podaj╣ o jak╣ warto£µ im chodzi (czy to jest przeciΩtna szybko£µ, czy te┐ maksymalna). Poza tym prΩdko£µ ta mo┐e siΩ wyraƒnie wahaµ. Na przyk│ad, przy odczycie z cache'a i zapisie do cache'a niewielkiej ilo£µ danych, mo┐na uzyskaµ bardzo du┐╣ warto£µ transmisji, ale tylko tak d│ugo, jak d│ugo wsp≤│pracujemy wy│╣cznie z cache'm. Przy przesy│aniu danych na no£nik, ich ilo£µ ograniczona jest fizycznie przez prΩdko£µ obrotow╣ twardego dysku oraz gΩsto£µ zapisu. Warto£µ ta le┐y du┐o ni┐ej, ni┐ identycznie nazywana prΩdko£µ transmisji i najlepiej nadaje siΩ na kryterium oceny. Dodatkowo, przep│yw danych jest hamowany przez procesy sterowania w obrΩbie dysku, jak: termiczne kalibrowanie g│owicy zapisuj╣co- czytaj╣cej, korekcja b│Ωdu, kontrolne powtarzanie zapisu i odczytu oraz pozycjonowanie g│owicy. Dane dotycz╣ce czasu dostΩpu powinni£my przyjmowaµ z rezerw╣: ka┐dy producent oblicza je na sw≤j spos≤b. Skacz╣cy obraz Bywa, ┐e nawet przy twardych dyskach z naprawdΩ du┐╣ prΩdko£ci╣ przesy│ania danych, czasem obserwuje siΩ skacz╣cy, ma│o p│ynny obraz, podczas odtwarzania sekwencji wideo. Jest to spowodowane tym, ┐e wiΩkszo£µ dysk≤w przeprowadza co parΩ minut kalibracjΩ termiczn╣ g│owicy (TCAL) i mo┐e nie zwracaµ uwagi na to, ┐e w│a£nie odtwarzana jest sekwencja video. TCAL (Thermal Calibration) jest procesem pozwalaj╣cym na optymalizacjΩ ustawienia g│owicy. W tym celu co kilka minut pozycjonuje siΩ j╣ ponownie. Ca│a akcja trwa zaledwie p≤│ milisekundy, ale to wystarczy, ┐eby zak│≤ciµ ci╣g│o£µ obrazu. Pozosta│e funkcje wykonywane przez dysk przy odczycie tak┐e wprowadzaj╣ op≤ƒnienia, kt≤re mog╣ wywo│ywaµ podobny efekt. Przy pracach nie wymagaj╣cych tak intensywnej eksploatacji dysku, przerwa spowodowana TCAL jest niezauwa┐alna. Dysk i multimedia W przypadku zwyk│ych dysk≤w, odtwarzanie sekwencji wideo mo┐e nie byµ p│ynne. Z pomoc╣ spiesz╣ dyski AV (Audio- Video). Sterowanie wewnΩtrzne dysku zmienione jest tam w ten spos≤b, ┐e g│owice s╣ kalibrowane jedna za drug╣, a nie jednocze£nie. Procesy kalibrowania odbywaj╣ siΩ przez to czΩ£ciej, ale s╣ kr≤tsze i mog╣ byµ zniwelowane przez dzia│anie cache'a. Nie wszystkie tak zwane AV-dyski maj╣ prawo byµ u┐yte w £wiecie multimedi≤w. WiΩkszo£µ wyd│u┐a jedynie czas pomiΩdzy procesami kalibrowania, co zwiΩksza niebezpiecze±stwo b│Ωd≤w przy zapisie. MTBF MTBF (MeanTime Between Failures - czas prawid│owej pracy pomiΩdzy usterkami) nie jest mierzony bezpo£rednio. Wtedy ka┐dy dysk ukaza│by siΩ na rynku dopiero po 40 latach testowania. Czas ten szacowany jest statystycznie. Podsumowuj╣c: MTBF tylko w ograniczonym stopniu mo┐e pos│u┐yµ jako kryterium oceny przy zakupie, a jego du┐a warto£µ i tak nie zwalnia od wykonywania regularnego backupu. Kontroler czy nie? W przypadku IDE, kontroler nie znajduje siΩ na karcie rozszerze±, lecz na p│ytce drukowanej twardego dysku. W takim razie mo┐e nasun╣µ siΩ pytanie, czy oznaczenie AT-Bus- Controller jest b│Ωdne, czy nie? Faktycznie logiczna czΩ£µ kontrolera rzeczywi£cie nie znajduje siΩ na karcie kontrolera tylko bezpo£rednio w czΩ£ci elektronicznej twardego dysku. Mimo to karta IDE jest czΩsto fa│szywie oznaczana jako kontroler AT-Bus. Jej zadaniem jest sterowanie wymian╣ danych pomiΩdzy dyskiem a pamiΩci╣ operacyjn╣ komputera. Co daje Local Bus? W komputerach z szynami PCI i Vesa Local Bus tanie kontrolery ISA mog╣ hamowaµ szybsze dyski, wiΩc ich monta┐ jest nie celowy. Za niewielk╣ cenΩ mo┐na dostaµ kontroler Local Bus, przy pomocy kt≤rego - przy odpowiednio dobrym dysku - mo┐na osi╣gn╣µ nawet trzykrotne przyspieszenie. Dyski twarde "ma│ej mocy" Przy zainstalowanym dysku z opcj╣ ma│ego poboru mocy w komputerze biurkowym, oszczΩdno£µ energii bΩdzie niewielka. Jednak┐e dysk o mniejszej emisji ciep│a mo┐e doprowadziµ do tego, ┐e wiatraczek reguluj╣cy temperaturΩ prze│╣czy siΩ na mniej intensywne ch│odzenie i co za tym idzie, mniejszy pob≤r mocy. DziΩki temu znikaj╣ tak┐e dokuczliwe drgania pod│o┐a, zw│aszcza wtedy, gdy dysk jest w stanie spoczynku. Je┐eli w czasie pracy dysk ma d│ugie przestoje, mo┐e to wp│ywaµ korzystnie na czas jego bezawaryjnej pracy, je┐eli jednak czΩsto, po kr≤tkiej przerwie rozpΩdza siΩ go ponownie, to oszczΩdno£µ energii nie oznacza oszczΩdzania samego dysku. Nieprzyjemne szeleszczenie Stela┐ mocuj╣cy napΩd zwiΩksza obszar rozchodzenia siΩ dƒwiΩku i wzmacnia w ten spos≤b "szelest" wydobywaj╣cy siΩ z twardego dysku. Dlatego, w celu ograniczenia szum≤w, rozmiary obud≤w napΩd≤w s╣ tak obliczone, by da│o siΩ jeszcze wsun╣µ filcowe podk│adki. Potrzeba do tego d│u┐szych £rub. Zamocuj £ruby i dobrze dokrΩµ. Uwaga: Je┐eli bΩdziesz u┐ywa│ d│ugich £rub zapominaj╣c przy tym o filcowych podk│adkach i spr≤bujesz dokrΩciµ do ko±ca, mo┐esz zniszczyµ p│ytkΩ drukowan╣ twardego dysku. Sprawdƒ czy niekt≤re miejsca w komputerze nie wpadaj╣ przypadkiem w rezonans. Cud≤w mo┐e tu dokonaµ kawa│ek papieru wetkniΩty miΩdzy za£lepkΩ i obudowΩ. Po│o┐enie dysku Nie jest ca│kiem obojΩtne w jakiej pozycji znajduje siΩ twardy dysk. Po pierwsze: o£ obrotu powinna znajdowaµ siΩ w po│o┐eniu pionowym, po drugie: p│ytka drukowana powinna znajdowaµ siΩ po spodniej stronie, po trzecie: tylna czΩ£µ dysku, do kt≤rej do│╣czane jest zasilanie, powinna byµ zwr≤cona w stronΩ wnΩtrza obudowy. Je┐eli nie przestrzegasz tych regu│, powiniene£ liczyµ siΩ z kr≤tszym czasem ┐ycia urz╣dzenia. Spolaryzowana wtyczka Z│╣czka ta£my kontrolera ma zwykle specjalny "nosek", kt≤ry pasuje w wolne miejsce w gnieƒdzie. Je┐eli jej nie brakuje, nie grozi pomy│ka. Istniej╣ tak┐e z│╣czki bez "noska" i wg│Ωbienia, kt≤re s╣ oznaczone kolorami. Pomy│ka mo┐e prowadziµ w przypadku dysk≤w IDE jedynie do komunikatu o b│Ωdzie. Przy SCSI natomiast mo┐na w ten spos≤b zniszczyµ dysk. Wtyczki od kabli doprowadzaj╣cych zasilanie maj╣ £ciΩty jeden r≤g i trudno tu o pomy│kΩ, chyba, ┐e bΩdziemy postΩpowaµ brutalnie - i to bardzo. Je┐eli jednak w jaki£ spos≤b zaistnieje taka sytuacja, w przypadku PC-ta z niewielk╣ ilo£ci╣ zabezpiecze±, oznacza to natychmiastowe zniszczenie dysku po w│╣czeniu komputera. Rozmiary dysk≤w BIOS twierdzi, ┐e twardy dysk ma rozmiar 515,8 MB. Chkdsk daje warto£µ 540,8 MB. R≤┐nice w podawanych warto£ciach │atwo wyt│umaczyµ. Zwykle "kilo" w po│╣czeniu z jednostk╣ miary oznacza mno┐nik 1000. W przemy£le komputerowym rozumiemy pod tym pojΩciem 1024, a wiΩc 2^10. To samo dotyczy przedrostka "Mega", kt≤ry pochodzi z systemu dziesiΩtnego miar i zosta│ u┐yty w systemie binarnym. 1 MB jest zdefiniowany jako 1048576 bajt≤w, a wiec 2^20. Za to producenci dysk≤w definiuj╣ 1 MB jako milion bajt≤w. St╣d rozbie┐no£ci. Menad┐er plik≤w pod Windows pokazuje pojemno£µ pos│uguj╣c siΩ binarn╣ definicj╣ 1 MB.