home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ PC World Komputer 1996 September / pcwk_09_96.iso / pcwtekst / ws_hd_1c.txt < prev    next >
Text File  |  1996-07-20  |  11KB  |  225 lines
  1. Instalacja drugiego dysku
  2.  
  3. Je£li mamy  ju┐ jeden dysk  IDE, a poniewa┐  z│╣cze IDE mo┐e
  4. obs│u┐yµ  dwa  dyski,  mo┐emy  zainstalowaµ  drugi. Najpierw
  5. sprawdzamy  wszystkie   dane  "starego"  dysku.   Czytamy  w
  6. instrukcji do nowego dysku,  jak powinni£my ustawiµ jumpery,
  7. ┐eby  skonfigurowaµ go  jako slave.  Nie zapomnijmy wy│╣czyµ
  8. komputera   przed   zdjΩciem   obudowy.   Kabel   zasilaj╣cy
  9. powinni£my  zostawiµ jednak  w gniazdku,  zapewnia to  dobre
  10. uziemienie i odprowadza │adunek elektrostatyczny.
  11.  
  12. Odszukajmy teraz wolny kabel zasilaj╣cy, kartΩ kontrolera, a
  13. na  niej gniazdo  do  pod│╣czenia  szyny danych.  Po stronie
  14. kontrolera  ko±czy  siΩ  ona  dobrze  oznakowanymi bolcami -
  15. trudno siΩ pomyliµ. Przeczytajmy  w instrukcji do pierwszego
  16. dysku,  w  jaki  spos≤b  mo┐na  ustawiµ  go  jako  master  i
  17. wykonajmy odpowiednie czynno£ci.
  18.  
  19. Zainstalujmy  nowy  dysk,  ale  na  razie  niezbyt solidnie.
  20. Przewody  podobnie,  zamocujmy  tylko  tak,  aby  mo┐na by│o
  21. przetestowaµ  system.  Wtyk  p│askiego  kabla  powinien  byµ
  22. dobrze  umocowany,   ale  bez  przesady.   Przy  pod│╣czaniu
  23. zasilania zwr≤µmy uwagΩ na £ciΩty naro┐nik wtyku i gniazda -
  24. zapobiega to pomy│ce.
  25.  
  26. Teraz w│╣czmy komputer i w  setupie, w punkcie "Hard Disk D:
  27. Type"   wpiszmy  47.   Opcja  ta   oszczΩdzi  w│asnorΩcznego
  28. podawania  parametr≤w   dysku  (liczby  £cie┐ek,   g│owic  i
  29. sektor≤w na  £cie┐ce). Warto£ci te  znajdziemy w instrukcji.
  30. Pojemno£µ obliczana jest jako warto£µ kontrolna. CzΩsto dane
  31. te  mo┐na  znaleƒµ  na  nalepce,  na  g≤rnej stronie obudowy
  32. dysku.
  33.  
  34. Generalnie,   jest   bardo   du┐o   kombinacji  wspomnianych
  35. warto£ci.  W   ┐adnym  wypadku  jednak,   obliczona  warto£µ
  36. pojemno£ci nie mo┐e przewy┐szaµ fizycznych rozmiar≤w. Raczej
  37. bΩdzie  mniejsza.  Nic  nie  stracimy  rezygnuj╣c  z paruset
  38. sektor≤w,  za  to  bΩdzie  bezpieczniej.  Uwaga:  je┐eli  po
  39. sformatowaniu  zmienimy parametry,  twardy dysk  skwituje to
  40. natychmiastowym lub powolnym likwidowaniem danych.
  41.  
  42. Ilo£µ pamiΩci mo┐na obliczyµ w nastΩpuj╣cy spos≤b:
  43.  
  44. Cylinder x Liczba g│owic x Liczba sektor≤w / 2048
  45.  
  46. Nowsze  wersje BIOS  wyposa┐one s╣  w funkcjΩ  autodetekcji,
  47. kt≤ra pozwala na automatyczne rozpoznanie dysku.
  48.  
  49. Setup   opuszczamy  przy   pomocy  polecenia   "zachowaj  po
  50. wyj£ciu".  Mo┐emy   jeszcze  w  programie   Fdisk  podzieliµ
  51. przestrze± dyskow╣  na partycje. Przy  nastΩpnym "odpaleniu"
  52. komputera dysk zostanie sformatowany.
  53.  
  54. Po zako±czeniu wszystkich  operacji, mo┐na umocowaµ solidnie
  55. dysk na wybranym miejscu (pamiΩtaj╣c,  ┐e o£ obrotu musi byµ
  56. usytuowana w pionie, p│ytka  drukowana powinna znajdowaµ siΩ
  57. na spodzie, je┐eli nikt nie zaleci│ inaczej, a │╣cz╣cy kabel
  58. ma byµ  skierowany w stronΩ wnΩtrza  komputera). U┐ywaj przy
  59. tym  podk│adek,  gwarantuj╣   dobre  umocowanie.  Je┐eli  po
  60. zainicjowaniu  systemu wszystko  jest w  nale┐ytym porz╣dku,
  61. mo┐esz  zamkn╣µ  obudowΩ.  Powodzenia  -  sprzΩt  gotowy  do
  62. u┐ycia.
  63.  
  64. Zasilanie
  65.  
  66. Chcemy  zainstalowaµ drugi  twardy  dysk,  ale ju┐  na samym
  67. pocz╣tku  natrafiamy na  znaczn╣ przeszkodΩ:  nie mam  ju┐ w
  68. komputerze  wolnych kabli  zasilaj╣cych. Nie  ma jednak  nic
  69. prostszego.  Po│╣czenie mo┐emy  zrealizowaµ przy  pomocy tak
  70. zwanego adaptera Y, kt≤ry za  niewielk╣ cenΩ jest do nabycia
  71. na rynku. Kabel ten ma na jednym ko±cu dwa wtyki zasilaj╣ce,
  72. a na  drugim gniazdo  identyczne, jak  to znajduj╣ce  siΩ na
  73. dysku.  W ten  spos≤b do  jednego z│╣cza  zasilaj╣cego mo┐na
  74. pod│╣czyµ dwa urz╣dzenia.
  75.  
  76. Enhanced-IDE odrobinΩ szybsza
  77.  
  78. Czasem kupujemy  kontroler EIDE i  odpowiedni dysk, ale  nie
  79. zauwa┐amy  wyraƒnej poprawy  szybko£ci pracy. Prawdopodobnie
  80. powodem  tego   stanu  rzeczy  jest   kontroler,  kt≤ry  nie
  81. odpowiada wszystkim mo┐liwo£ciom EIDE, jak Multiword-DMA czy
  82. PIO.  Cechuje  to   zw│aszcza  tanie  kontrolery.  NastΩpnym
  83. winowajc╣  mo┐e byµ  u┐ywana p│yta  g│≤wna, a  £ci£lej rzecz
  84. bior╣c BIOS.  Dysk EIDE w  pe│ni rozwinie swoje  mo┐liwo£ci,
  85. je┐eli BIOS  znajduj╣cy siΩ na  p│ycie g│≤wnej bΩdzie  z nim
  86. wsp≤│pracowa│.   Je£li    chcemy   maksymalnie   wykorzystaµ
  87. wydajno£µ  dysku, polecamy  kupno karty  rozszerzaj╣cej BIOS
  88. firmy AMI lub nowej p│yty g│≤wnej ze specjalnym BIOS.
  89.  
  90. Enhanced-IDE i stary adapter
  91.  
  92. Maj╣c nowy  twardy dysk EIDE  mo┐na go pod│╣czyµ  do starego
  93. adaptera  pracuj╣cego w  standardzie IDE,  ale trzeba liczyµ
  94. siΩ   z  pogorszeniem   wydajno£ci.  W   przypadku  dysku  o
  95. rozmiarach wiΩkszych ni┐ 504 MB, potrzebny jest pod DOS-em i
  96. Windows odpowiedni program, jak:  Disk Manager firmy Ontrack
  97. lub EZ-Drive  nale┐╣cy do Micro  House. Dopiero wtedy  mo┐na
  98. korzystaµ z ca│ej dostΩpnej pamiΩci.
  99.  
  100. Stare i nowe dyski IDE
  101.  
  102. Maj╣c dysk  EIDE i kartΩ pracuj╣c╣  w tym samym standardzie,
  103. mo┐na do niej  do│╣czyµ stary dysk IDE. Zasadniczo  nie ma z
  104. tym  problem≤w, nawet  przy wsp≤│pracy  z czterema  dyskami.
  105. Jednak kontroler prawdopodobnie  nie bΩdzie m≤g│ wykorzystaµ
  106. wszystkich funkcji wersji  rozszerzonej. Spowodowane jest to
  107. tym, ┐e twarde dyski IDE nie rozumiej╣ nowych polece±. W ten
  108. spos≤b nowsze  napΩdy s╣ ograniczane  przez swoich starszych
  109. koleg≤w. Je£li nadal chcesz wprowadziµ tΩ kombinacjΩ, musisz
  110. ustaliµ konfiguracjΩ master-slave. Szybszy dysk powinien byµ
  111. ustawiony  jako master.  Je┐eli karta  ma mo┐liwo£µ  pracy z
  112. czterema   dyskami   r≤wnocze£nie,   powiniene£   przeczytaµ
  113. odpowiedƒ  na  pytanie  "Niekompatybilne  dyski"  i post╣piµ
  114. wed│ug zawartych  tam wskaz≤wek, przy czym  dysk EIDE trzeba
  115. pod│╣czyµ  do  kana│u  g│≤wnego.  Szczeg≤│≤w  dowiesz  siΩ z
  116. instrukcji do│╣czonej do kontrolera.
  117.  
  118. SCSI czy EIDE?
  119.  
  120. Je┐eli opr≤cz dodatkowego dysku, masz zamiar pod│╣czyµ napΩd
  121. CD-ROM,  napΩd  ta£m  czy  skaner,  SCSI  wydaje siΩ lepszym
  122. rozwi╣zaniem.  »adne  inne  z│╣cze  nie  daje  takiej liczby
  123. mo┐liwo£ci. Poza tym oszczΩdzasz sobie kupna wiΩkszej ilo£ci
  124. kontroler≤w.  Do  SCSI  mo┐na  pod│╣czyµ  maksymalnie siedem
  125. urz╣dze± peryferyjnych.
  126.  
  127. Poza  tym z│╣cze  SCSI jest  naprawdΩ uniwersalne.  Nie jest
  128. zale┐ne od szyny i  architektury komputera. Nawet drukarki i
  129. wy£wietlacze  posiadaj╣  swoje  z│╣cze  SCSI, ┐eby pod│╣czyµ
  130. dysk z materia│ami do drukowania czy wy£wietlania.
  131.  
  132. Je┐eli  nie planujesz  rozbudowy komputera,  karta EIDE jest
  133. dobrym  i  co  wa┐ne,  niedrogim  wariantem.  Trzeba  jednak
  134. zwr≤ciµ uwagΩ  na to, by nabyµ  w│a£ciwy kontroler. Powinien
  135. zawieraµ dwa  kana│y IDE i  tryb PIO 3  lub 4. Umo┐liwia  to
  136. pod│╣czenie  w  razie  potrzeby  dodatkowych  urz╣dze±, jak:
  137. napΩd CD-ROM w standardzie Atapi albo streamer.
  138.  
  139. Pow≤dƒ danych
  140.  
  141. Je£li mamy do czynienia z ogromn╣ ilo£ci╣ danych, dochodz╣c╣
  142. do gigabajt≤w,  powinni£my zaopatrzyµ siΩ w  adapter SCSI, z
  143. my£l╣  o  pod│╣czeniu  w  przysz│o£ci  dodatkowych  obszar≤w
  144. pamiΩci masowej. Mo┐na do  niego do│╣czyµ maksymalnie siedem
  145. urz╣dze± zewnΩtrznych i nie ma  problem≤w z dyskami o du┐ych
  146. rozmiarach. 9 GB nie przedstawia dla niego ┐adnego problemu.
  147. A jaka  oszczΩdno£µ  zasob≤w!  Jeden  adapter obs│uguje ca│╣
  148. armadΩ dysk≤w,  a wiΩc zajΩte  jest tylko jedno  przerwanie.
  149. Innym   rozwi╣zaniem   jest    system   dysk≤w   wymiennych,
  150. ewentualnie napΩd MO.
  151.  
  152. Wady SCSI
  153.  
  154. Oto  druga strona  medalu. Zajmijmy  siΩ cen╣.  Wariant SCSI
  155. jest stosunkowo  drogi. Dro┐sze s╣ twarde  dyski i adaptery.
  156. Poza  tym  przewody  u┐ywane  w  systemie  SCSI  s╣ znacznie
  157. dro┐sze.  Dobry  kabel,  innego  lepiej  nie kupowaµ, szybko
  158. opr≤┐ni kiesze±.
  159.  
  160. Odpowiedni przydzia│ numer≤w  ID oraz w│a£ciwe terminowanie,
  161. nie  nale┐╣   do  najprostszych  zada±.   Przy  terminowaniu
  162. obowi╣zuj╣   wprawdzie  logiczne   regu│y,  ale   nie  ka┐dy
  163. decyduj╣cy siΩ  na SCSI mo┐e je  zrozumieµ. Ostrzegamy przed
  164. tanimi  adapterami SCSI.  Nie  s╣  one obficie  wyposa┐one w
  165. odpowiednie   sterowniki.   Ostatecznie   mo┐na   je  zdobyµ
  166. okrΩ┐nymi drogami ale i mo┐na  nie zdobyµ wcale. O k│≤c╣cych
  167. siΩ sterownikach lepiej nie wspominaµ.
  168.  
  169. PozbΩdziesz siΩ problem≤w, je┐eli  przy kupnie adaptera SCSI
  170. zwr≤cisz  uwagΩ, by  odpowiada│ Aspi.  Aspi, Andvanced  SCSI
  171. Programming Interface, ustawia  komunikacjΩ pomiΩdzy r≤┐nymi
  172. adapterami na wsp≤lnej  p│aszczyƒnie. To programowane z│╣cze
  173. funkcjonuje   w  pewnym   sensie  jako   po£rednik  pomiΩdzy
  174. programem, wzglΩdnie sterownikiem,  a charakterystycznym dla
  175. producenta adapterem SCSI.
  176.  
  177. SCSI nie zawsze szybsza
  178.  
  179. To,  ┐e SCSI  nie gwarantuje  du┐ej szybko£ci,  to pog│oska.
  180. Z│╣cze SCSI wygrywa wy£cig  o coraz wiΩksze rozmiary dysk≤w,
  181. ale je┐eli chodzi o niewielkie pojemno£ci, jakie spotykamy w
  182. biurze czy w domu, g≤ruje  standard IDE. Tylko w wyj╣tkowych
  183. przypadkach  szybko£µ transmisji  dysk≤w SCSI  jest wiΩksza,
  184. ni┐ ma to miejsce dla konkurencyjnych no£nik≤w IDE.
  185.  
  186. Dyski SCSI  nie s╣ pod│╣czone bezpo£rednio  do BIOS. To BIOS
  187. adaptera  SCSI  musi  emulowaµ  po│╣czenie  z  BIOS-em p│yty
  188. g│≤wnej, co zmniejsza znacznie  wydajno£µ. Ze zwyk│ego dysku
  189. IDE powiniene£  korzystaµ przy inicjowaniu  systemu, a dyski
  190. SCSI do│╣czyµ  przez sterownik. Z  drugiej strony, kontroler
  191. EIDE te┐ nie jest z│y.
  192.  
  193. Ratunku! Terminator!
  194.  
  195. Istniej╣ dwie mo┐liwo£ci terminowania szyny SCSI. Tradycyjna
  196. (pasywna)   metoda,   wymaga   na   ko±cu   przewodu   dw≤ch
  197. rezystancji:  220 ohm  do zasilania   i 330  ohm do  masy. W
  198. nowszym,  aktywnym terminowaniu,  wystarczy rezystancja  110
  199. ohm │╣cz╣ca przew≤d z niewielkim, stabilnym napiΩciem.
  200.  
  201. W idealnym  przypadku, obie  techniki powinny  byµ tak  samo
  202. dobre.  W praktyce,  terminowanie aktywne  jest lepsze. Jest
  203. wprawdzie dro┐sze w realizacji, ale wymaga mniejszego pr╣du,
  204. oferuje  lepsze  dopasowanie  do  impedancji  przewodu  oraz
  205. zmniejsza  zak│≤cenia  w  d│ugich  kablach doprowadzaj╣cych.
  206. Dlatego  te┐  dla  szybkich   dysk≤w  SCSI,  Seagate  zaleca
  207. obci╣┐enie  aktywne. Nic  siΩ nie  stanie, je┐eli wybierzesz
  208. wersjΩ pasywn╣  lub pomieszasz oba typy.  Je┐eli chcesz mieµ
  209. pewno£µ,  ustaw na  wszelki  wypadek,  na obu  ko±cach szyny
  210. terminowanie aktywne.
  211.  
  212. Niewyja£nione "zamro┐enie"
  213.  
  214. Wielu u┐ytkownik≤w, kt≤rzy wymieniaj╣  dysk, postΩpuje w ten
  215. sam spos≤b:  kopiuj╣ po prostu  ju┐ zainstalowane Windows  z
  216. jednego dysku na drugi, zamiast zainstalowaµ je od pocz╣tku.
  217. Doprowadziµ  to mo┐e  do niekontrolowanej  pracy programu. W
  218. ka┐dym razie, pliki wymiany  trzeba stworzyµ od nowa. Skasuj
  219. w tym  celu   pliki  386spart.par  z   g│≤wnego  katalogu  i
  220. spart.par z katalogu Windows. Uruchom teraz w grupie g│≤wnej
  221. "Tryb rozszerzony  386" i spr≤buj  zmieniµ pamiΩµ wirtualn╣.
  222. Przy pomocy "Zmie±" wywo│asz  pole dialogowe, w kt≤rym mo┐na
  223. ustawiµ  rodzaj  i  rozmiar  pamiΩci  wirtualnej  -  8192 KB
  224. powinno wystarczyµ.
  225.