PC World Komputer 1998 July & August

home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search

/ PC World Komputer 1998 July & August / Pcwk78a98.iso / Cdinst / Txt / NETSHIFT.TXT < prev next >

Wrap

Text File | 1998-05-27 | 16KB | 263 lines

Kioski internetowe i NetShift ============================= W nie tak odleg│ej przesz│o£ci, komputery u┐ywane by│y jedynie w laboratoriach przez wyspecjalizowany personel. Dzi£ komputer≤w u┐ywamy niemal wszΩdzie. Korzystaj╣ z nich dzieci, rodzice i dziadkowie tych dzieci. Od niedawna, u┐ywaj╣ ich tak┐e zwierzΩta, jak choµby delfiny w basenach centrum naukowo-do£wiadczalnego na Maui. Komputery zmieniaja wygl╣d, pojawiaj╣ siΩ pod wod╣, w kopalni i na ulicy. Ewoluuj╣c od linii "desktop", wraz z charakterystyczn╣ pl╣tanin╣ kabli │╣cz╣cych je z urz╣dzeniami peryferyjnymi, dzisiejszy Pecet mie£ci siΩ w zwartej obudowie o futurystycznych kszta│tach. Gwa│towny rozw≤j techniki cyfrowej i coraz wiΩksza miniaturyzacja podzespo│≤w powoduje, ┐e komputery pojawiaj╣ siΩ w miejscach, w kt≤rych dotychczas by│o to nie do pomy£lenia. Mo┐na spotkaµ je w roli wbudowanych w £cianΩ bankomat≤w, urz╣dze± inkasuj╣cych nale┐no£µ za benzynΩ, wolnostoj╣cych, publicznych system≤w informacyjnych czy automat≤w do sprzeda┐y papieros≤w, coca-coli albo muzycznych kr╣┐k≤w kompaktowych z ods│uchem na miejscu. Nie by│oby to jednak mo┐liwe bez zastosowania najnowszych technologii i wszczΩcia produkcji tzw. ekran≤w dotykowych. B│yskawiczna i totalna, nieograniczona │╣czno£µ w relacjach business-to-business nikogo ju┐ nie zaskakuje a jej przydatno£ci nikt powa┐ny nie pr≤buje kwestionowaµ. Jednak zaliczanie zestawu komputerowego z funkcjonuj╣cym │╣czem internetowym do artyku│≤w gospodarstwa domowego jest wci╣┐ okre£leniem - przynajmniej gdy mowa o polskich realiach - mocno na wyrost. Skromne przychody wielu polskich rodzin czy niedostateczna wiedza techniczna s╣ powa┐n╣ barier╣ na drodze do powszechnego "usieciowienia" naszego spo│ecze±stwa. Tymczasem, w swoistej niszy jaka wytworzy│a siΩ pomiΩdzy biurem a gospodarstwem domowym, wyros│o nam nowe urz╣dzenie zapewniaj╣ce dostΩp do komputera i Internetu zwyk│emu Kowalskiemu, przesiadaj╣cemu siΩ w│a£nie z dalekobie┐nego poci╣gu do kolejki podmiejskiej, podejmuj╣cemu oszczΩdno£ci w PKO czy robi╣cemu zakupy w jednym z rosn╣cych jak grzyby po deszczu hipermarket≤w. Coraz czΩ£ciej s│yszymy o kolejnym przeboju na rynku elektronicznych medi≤w, kt≤remu wr≤┐y siΩ wielk╣ popularno£µ i z kt≤rym wi╣┐e siΩ wielkie nadzieje. Przewidywania co do popularno£ci Internetu sprawdzi│y siΩ w ... kilkuset procentach. Internet staje siΩ powoli codzienno£ci╣ i to nie tylko za oceanem. Tak┐e w Polsce, trudno dzi£ nawet wyobraziµ sobie choµby ma│e biuro, kt≤re funkcjonowa│oby bez komputera i telefonu. A ┐e tym dw≤m urz╣dzeniom brak tylko przys│owiowej kropki nad "i" (w postaci modemu) by zapewniµ personelowi biura dostΩp do Internetu - wydaje siΩ byµ tylko kwesti╣ czasu, kiedy wszystkie polskie, ma│e i du┐e biura, po│╣cz╣ siΩ ze sob╣ za po£rednictwem globalnej sieci komputerowej. Podobny los, je£li wierzyµ specjalistom w dziedzinie technologii informacyjnych, czeka najnowszy wynalazek, tzw. Kiosk Informacyjny. Jego obs│uga nie wymaga od u┐ytkownika ┐adnej, nawet elementarnej wiedzy informatycznej czy do£wiadczenia w pracy z komputerem. Mowa tu o Kioskach Informacyjnych, Kioskach Multimedialnych czy Interaktywnych - nie utar│ siΩ jeszcze jeden, polski termin na okre£lenie tego urz╣dzenia, choµ dla odpowiednio zmodyfikowanej wersji takiego kiosku - maj╣cego sta│e po│╣czenie z Internetem - termin Kiosk Internetowy jest powszechnie stosowan╣ na ca│ym £wiecie nazw╣. Kiosk Informacyjny - co to takiego? ----------------------------------- Zgodnie z definicj╣ zaczerpniΩta z jednego z zamieszczonych w Internecie opracowa±, jest to urz╣dzenie zapewniaj╣ce "prezentacjΩ informacji i mo┐liwo£µ dokonywania jej selekcji za po£rednictwem monitora dotykowego". M≤wi╣c naszymi s│owami, Kiosk Informacyjny to niewielka, publicznie dostΩpna, czΩsto kolorowa "budka" z ekranem, zwykle wiΩkszym ni┐ standardowy ekran monitora komputerowego, kryj╣ca w swoim wnΩtrzu specjalnie przystosowany zestaw, zbudowany w oparciu o multimedialny komputer klasy PC. Najwa┐niejsz╣ cech╣ odr≤┐niaj╣c╣ taki zestaw od zwyk│ego komputera jest fakt wyposa┐enia go w dobrej klasy, kolorowy monitor SVGA, z wyeksponowanym ekranem reaguj╣cym na dotyk palca oraz brak klawiatury i myszy czy jakiegokolwiek innego, zewnΩtrznego urz╣dzenia steruj╣cego (spr≤bujmy sobie wyobraziµ komputer z myszk╣ w pasa┐u handlowym lub z klawiatur╣ na stacji benzynowej...). Funkcje myszki przejmuje ca│kowicie ekran dotykowy, reaguj╣cy nawet na dotyk palca w rΩkawiczce. Na monitorze, dziΩki specjalnie do tego celu projektowanym graficznym interfejsom, wy£wietlane s╣ opisane przyciski, ikony lub paski nawigacyjne pozwalaj╣ce na proste, intuicyjne sterowanie komputerem i dostΩp do przygotowanych tekst≤w, tabel, wykres≤w, tr≤jwymiarowych obiekt≤w, animacji, kolorowych fotografii, obrazu wideo czy muzyki o jako£ci odtwarzacza kompaktowego. Niekt≤re ze stosowanych rozwi╣za± umo┐liwiaj╣ wprowadzanie danych np. do formularzy, dziΩki u┐yciu "wirtualnej klawiatury" - symulacji klawiatury komputerowej, kt≤ra pojawia siΩ na ekranie po wskazaniu wyznaczonej ikony. "Naci£niΩciu" takiego ekranowego, wirtualnego klawisza towarzyszy zwykle efekt dƒwiΩkowy i symulacja jego zapadania siΩ pod naciskiem palca, co ju┐ na wstΩpie wci╣ga do dalszej "zabawy" przechodnia, zaintrygowanego widokiem stoj╣cego "na ulicy" urz╣dzenia, jakiego nigdy wcze£niej nie spotka│. Zainteresowanie przechodni≤w jest tym wiΩksze, ┐e ze sprytnie ukrytych w obudowie g│o£nik≤w dobiegaj╣ dƒwiΩki muzyki, lub ludzki g│os zapraszaj╣cy do interakcji z urz╣dzeniem. Dotykowy ekran, po wykryciu kilku minut bezczynno£ci, mo┐e te┐ kusiµ zachΩcaj╣cym napisem. Takie interaktywne budki instalowane s╣ w miejscach, gdzie przebywa du┐a ilo£µ ludzi, tj.: pasa┐e handlowe, supermarkety, poczekalnie, dworce kolejowe, autobusowe i lotnicze, przej£cia podziemne, wszelkie budynki u┐yteczno£ci publicznej, hale wystawowe, targi, restauracje, hotele, biblioteki, muzea, etc. Po dotkniΩciu ekranu, przed oczyma u┐ytkownika pojawia siΩ bajecznie kolorowa plansza z mo┐liwo£ci╣ dokonania wyboru (jednego z wielu) za pomoc╣ ikon lub przycisk≤w symbolizuj╣cych dalsze zagadnienia. U┐ytkownik, przez dotkniΩcie odpowiedniego przycisku na ekranie, wybiera jedn╣ z opcji i w miejsce aktualnej planszy pojawia siΩ nastΩpna, z wyczerpuj╣c╣ informacj╣ o tym co mo┐na dalej zrobiµ. Po kolejnym dotkniΩciu - nastΩpna i jeszcze jedna i kolejna ... Przez ca│y czas u┐ytkownik (o ile nie jest prowadzony krok po kroku, za rΩkΩ) ma dostΩp do ikonki symbolizuj╣cej pomoc - po jej dotkniΩciu pojawia siΩ tzw. pomoc kontekstowa, tj. opis i obja£nienia mo┐liwych wybor≤w i odpowiadaj╣cych im przycisk≤w znajduj╣cych siΩ na aktualnie ogl╣danym ekranie. S│owo plansze/ekrany nale┐y tu traktowaµ w jak najszerszej perspektywie, jako ┐e dziΩki wykorzystaniu multimedialnych mo┐liwo£ci komputera - zas│uguj╣ one raczej na okre£lenie kolejnych klatek/obraz≤w interaktywnej telewizji. Taki spos≤b obs│ugi systemu komputerowego okazuje siΩ byµ tym najbardziej naturalnym, intuicyjnym i przyjaznym cz│owiekowi (przypomnijmy sobie, ile┐ to razy ka┐dy z nas w ferworze obja£niania czego£ mniej zaawansowanemu koledze machinalnie dotkn╣│ ekranu monitora...). Nie ma prostszej drogi kontaktu z komputerem ni┐ dotkniΩcie go. Jak s│usznie zauwa┐aj╣ ameryka±scy badacze - nawet zupe│nie nieobeznane z komputerem osoby w przypadku korzystania z informacyjnego kiosku wykazuj╣ wiele £mia│o£ci, ogromne zainteresowanie i brak, do£µ powszechnej u niewykszta│conych os≤b, niechΩci do kontaktu z komputerem. WszΩdzie tam, gdzie nieznajomo£µ jΩzyka, brak wykszta│cenia lub uwarunkowania kulturowe stanowi╣ dla ludzi barierΩ nie do przebycia - komputer z ekranem dotykowym prze│amuje j╣. Ludzie na ca│ym £wiecie potrafi╣ rozpoznawaµ obrazki i dotykaµ wybranych obiekt≤w. Wszystko to powoduje, ┐e nowa, dotykowa metoda obs│ugi komputera przebojem zdobywa sobie rynek, w obszarach zastosowa±, kt≤re dotychczas wyklucza│y mo┐liwo£µ jego u┐ycia. Je£li do tego komputer ma po│╣czenie z sieci╣, a zainstalowana przegl╣darka internetowa jest zmodyfikowana w spos≤b umo┐liwiaj╣cy jej obs│ugΩ palcem - mamy gotowy Kiosk Internetowy. Internet dla wszystkich? ------------------------ R≤wnolegle z powstaniem nowej ga│Ωzi przemys│u informacyjnego, pojawia siΩ nowe oprogramowanie. Od prostych pakiet≤w "Kiosk-in-a-box" po narzΩdzia do autorskich prezentacji i specjalizowane przegl╣darki. Aplikacje zapewniaj╣ce dostΩp do zasob≤w sieci za po£rednictwem kiosku, s╣ zwykle nak│adkami na najpopularniejsze przegl╣darki. Jedn╣ z wiod╣cych firm na £wiecie w dziedzinie oprogramowania dla Kiosk≤w Internetowych jest firma NetShift, wraz ze swoim sztandarowym produktem, przegl╣dark╣ NetShift dla Windows 95/NT, aktualnie w wersji 2.0. Zapewnia ona bezpieczne udostΩpnianie - nawet kompletnym nowicjuszom - Internetu lub korporacyjnego intranetu, z poziomu kiosku informacyjnego. Po uruchomieniu, NetShift lokuje siΩ "na wierzchu", i o ile udostΩpnia korzystanie z poczty email oraz swobodne nawigowanie po zasobach sieci, wraz z pe│n╣ funkcjonalno£ci╣ takich przegl╣darek jak MS Internet Explorer czy Netscape, to jednak system zabezpiecze± pozbawia nieautoryzowanego u┐ytkownika dostΩpu do pulpitu czy systemu operacyjnego. Niemo┐liwa zatem jest £wiadoma lub nie, niepo┐╣dana ingerencja w ustawienia systemu, usuniΩcie wa┐nych danych czy wy│╣czenie albo unieruchomienie ca│ego systemu. NetShift jest jedynym tego typu programem o wprost ogromnych mo┐liwo£ciach dowolnego przystosowania aplikacji, w tym: kolor≤w i tekstur okna aplikacji, w│asnych dƒwiΩk≤w i przycisk≤w, cyklicznie zmieniaj╣cych siΩ banner≤w reklamowych, zak│adek, wygaszaczy ekranu, dynamicznych wywo│a± programu, uruchamiania zewnΩtrznych aplikacji, wirtualnej klawiatury w dowolnym uk│adzie znak≤w narodowych (w tym polski!), r≤┐nych opcji pracy po wykryciu bezczynno£ci, okre£lania przedzia│≤w czasowych oraz tryb≤w pracy i wiele, wiele innych. NetShift potrafi wsp≤│pracowaµ tak┐e z dowolnym z urz╣dze± popularnych system≤w p│atniczych. Elastyczno£µ NetShift-a zostawia zdaniem autora tego artyku│u daleko w tyle konkurencyjn╣ acz do£µ popularn╣ przegl╣darkΩ Prospector. Jak dzia│a ekran dotykowy? -------------------------- Do niedawna stosowanym rozwi╣zaniem by│a ruchoma, platforma na kt≤rej spoczywa│ monitor (co£ na kszta│t wagi │azienkowej). Umieszczone pod ni╣ czujniki reagowa│y na najdrobniejsze (rzΩdu setnych milimetra) przemieszczenia monitora, spowodowane nawet tak nik│ym impulsem, jak nacisk palca na ekran. Wsp≤│rzΩdne punktu przy│o┐enia si│y, powoduj╣cej przesuniΩcia monitora w p│aszczyznach X,Y,Z rejestrowane przez kontroler, przekazywane by│y w u│amkach sekundy do aplikacji obs│uguj╣cej wy£wietlane ekrany, powoduj╣c jej okre£lon╣ reakcjΩ. Oprogramowanie odfiltrowywa│o wszelkie regularne impulsy powodowane np. wibracj╣ pod│o┐a czy ha│asem pochodz╣cym z otoczenia. Urz╣dzenia te jednak zosta│y wycofane z produkcji, i co ciekawsze, wcale nie ze wzglΩdu na ma│╣ dok│adno£µ, ale zbyt du┐╣ czu│o£µ i sk│onno£µ do interpretacji przypadkowych impuls≤w, jako dotkniΩµ palcem. A szkoda, gdy┐ (jak dot╣d) jedynie kioski wykorzystuj╣ce tΩ technologiΩ pozwala│y na 100% wykorzystania obszaru roboczego monitora dla grafiki i pracy aplikacji - kontroler reagowa│ prawid│owo na naciskanie piktogram≤w naklejonych na czo│owej £cianie monitora, na plastikowej obudowie, wok≤│ szklanego ekranu. Aktualnie, najnowszym rozwi╣zaniem jest wykorzystanie zak│≤ce± w przebiegu powierzchniowych fal dƒwiΩkowych, emitowanych w ca│ej p│aszczyƒnie ekranu (w poziomie i pionie) przez mikrogeneratory i odbijanych przez mikroreflektory, umieszczone wzd│u┐ czterech krawΩdzi ekranu. Skoro znamy prΩdko£µ fali i drogΩ jak╣ przemierza pokonuj╣c p│aszczyznΩ ekranu, │atwo na podstawie wykrytych zak│≤ce± obliczyµ czas ich trwania i wsp≤│rzΩdne X,Y miejsca, w kt≤rym zak│≤cenie nast╣pi│o. Jak │atwo siΩ domy£liµ, bΩdzie to punkt dotkniΩcia palcem. PrzeciΩtny pecet radzi sobie z tym zadaniem w czasie liczonym w milisekundach. Z uwagi na fakt, ┐e przeznaczeniem monitora wyposa┐onego w dotykowy ekran czΩsto jest praca na zewn╣trz budynku, z nara┐enie na udary mechaniczne czy wrΩcz uderzenia - jego ekran zwykle jest pokryty szklan╣ lub poliestrow╣ "szyb╣" (dopasowan╣ idealnie do krzywizny kineskopu) odporn╣ na uderzenia i uszkodzenia mechaniczne. S╣ to urz╣dzenia o wysockiej niezawodno£ci. Przyk│adowo, firma IBM na swe monitory dotykowe udziela nawet 5-cio letniej gwarancji. Wraz z uruchomieniem produkcji ekran≤w dotykowych, przed programist≤w i designer≤w aplikacji multimedialnych rzucone zosta│y nowe wyzwania. Koncepcja komunikacji cz│owieka z maszyn╣ za pomoc╣ tylko ekranu - wymaga ca│kowicie nowego podej£cia do projektu. Instytucje zakupuj╣ce kiosk, powinny siΩ z tym liczyµ i do wydatku zaczynaj╣cego siΩ od oko│o 5 tys. dolar≤w USA, powinni doliczyµ koszty opracowania interaktywnej aplikacji, prezentuj╣cej i zbieraj╣cej dane wprowadzane przez u┐ytkownik≤w. Du┐o to czy ma│o? Je£li wzi╣µ pod uwagΩ, ┐e jeden kiosk jest w stanie zast╣piµ choµby 2 osoby z personelu zatrudnianego do obs│ugi klienta - wydatek ten powinien zwr≤ciµ siΩ w ci╣gu kilku miesiΩcy. Kiosk, w przeciwie±stwie do "pani z okienka" jest niewzruszenie cierpliwy, nigdy siΩ nie myli, nie bierze chorobowego i nigdy siΩ nie zapomina. Nie ma przerw na kawΩ i pracuje z t╣ sam╣ wydajno£ci╣ 24 godziny na dobΩ, przez okr╣g│y rok. DziΩki pod│╣czeniu kiosku do sieci, dane mog╣ byµ b│yskawicznie aktualizowane, a wszelkie awarie czy nieprawid│owo£ci w pracy kiosku natychmiast wykrywane. Czy┐ nie wygodniej by│oby nam wszystkim, gdyby zamiast wypytywaµ pani╣ z okienka, mo┐na by│o bez stresu, wodz╣c palcem po ekranie kiosku stoj╣cego przy wej£ciu do gmachu, dowiedzieµ siΩ wszystkiego: gdzie mie£ci siΩ szukane przez nas biuro, jak wype│niµ i w kt≤rym pokoju z│o┐yµ druk WK7; kiedy PIT 4, 5, 8B a kiedy 8A? Lub w banku: jak wype│niµ podanie w sprawie przyznania po┐yczki na zakup mieszkania? Jaki jest aktualny kurs tajwa±skiego jena? Jak za│o┐yµ konto osobiste? Jaka jest wysoko£µ oprocentowania wk│ad≤w got≤wkowych na rachunku bie┐╣cym? Wysiadaj╣c z poci╣gu w nieznanym mie£cie, w hali g│≤wnej zajrzeliby£my do elektronicznego przewodnika, kt≤ry natychmiast udzieli│by odpowiedzi (tak┐e w obcym jΩzyku) jak trafiµ na ulicΩ tak╣ a tak╣ i wy£wietli│ mapkΩ. Nowy pracownik w firmie, nie musia│by ju┐ biegaµ ze wszystkimi pytaniami do bardziej do£wiadczonych i nie mniej zapracowanych koleg≤w. Zachodni biznesmen nocuj╣cy w warszawskim hotelu m≤g│by w hollu ko│o recepcji odebraµ lub wys│aµ piln╣ pocztΩ email ... Przyk│ady zastosowa± mo┐naby mno┐yµ w niesko±czono£µ. Odpowiednia technologia ju┐ jest - pozostaje tylko z niej korzystaµ. ------------------ Waldemar Krasowski "2M" Multiple Media ul. Popradzka 15A 04-979 Warszawa tel/faks: 8729035