home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
PC World Komputer 1997 November
/
Pcwk1197.iso
/
Wtestowe
/
CARTALL
/
ENC-SEX
/
TXP
/
T735.IFP
< prev
next >
Wrap
Text File
|
1997-04-26
|
8KB
|
154 lines
|3
[font,"Arial CE";27;3;128]Wiktoria±ski erotyzm
[font,"Arial CE";21;0;0]
[font,"Arial CE";21;0;0]
Anglicy s╣ tw≤rcami interesuj╣cych tradycji, postaw i zachowa±
wobec seksualno£ci, a tak┐e dzie│ sztuki o erotycznej tematyce.
Z│o┐y│o siΩ na to wiele przyczyn np. wyspiarskie po│o┐enie,
[embed,"T72.BMP";0]
burzliwe dzieje, anglikanizm
(niezale┐no£µ od papiestwa),
ruchy religijne, znaczna rola
arystokracji itd. Pierwszy
utw≤r o tre£ci erotycznej
to "Canterbury Tales" z XIV w.
G. Chaucera, dla kt≤rego
wzorem by│ "Dekameron"
Boccaccia. W tych czasach
zosta│ r≤wnie┐ ustanowiony
przez Edwarda III Order
Podwi╣zki. Sta│o siΩ to na
balu dworskim, w kt≤rym brali udzia│ arystokraci angielscy, a tak┐e
ambasadorowie obcych pa±stw. Metresa kr≤la, ksiΩ┐na Salisbury
w pewnym momencie zgubi│a podwi╣zkΩ. Kr≤l mimo ironicznych
spojrze± zachowa│ zimn╣ krew i "wyni≤s│ j╣ do takiej s│awy,
aby nawet ci, kt≤rzy szemrz╣, byli dumni z przywileju, jakim
bΩdzie jej noszenie". W XVI-XVIII w. Anglicy wykazywali pewn╣
wstrzemiΩƒliwo£µ seksualn╣, czego powodem by│a m.in. obawa
przed [hotspot,"chorobami wenerycznymi";"T570.IFP";0], op≤ƒniony wiek zawierania
ma│┐e±stw, unikanie ci╣┐y, wysoki poziom zachorowalno£ci
[embed,"T6.BMP";0]
na choroby uniemo┐liwiaj╣ce lub
utrudniaj╣ce wsp≤│┐ycie (g│≤wnie
choroby sk≤ry); charakterystyczny
by│ tak┐e brak higieny osobistej.
[hotspot,"Masturbacja";"T397.IFP";0] by│a rozpowszechniona.
Orgazm kobiety traktowano jako
po┐╣dany z medycznego punktu
widzenia. Stopniowo postΩpuj╣ca
swoboda erotyczna znajdowa│a
sw≤j oddƒwiΩk w literaturze, a
zw│aszcza w teatrze. G│≤wne role
kobiece nie by│y ju┐ powierzane
mΩ┐czyznom lub kastratom w
przebraniu, lecz │adnym kobietom.
Pojawi│y siΩ liberty±skie sztuki
Dyrena, spro£ne Wycherleya, ksiΩcia Rochestera (np. szokuj╣ca
"Sodoma" z 1684 roku), czy te┐ lubie┐ne komedie Behna. Z
przekaz≤w historycznych wynika, ┐e [hotspot,"kazirodztwo";"T365.IFP";0] nie by│o surowo
karane w przeciwie±stwie do [hotspot,"homoseksualizmu";"T339.IFP";0]. Kobiety by│y
postrzegane jako lubie┐ne oraz namiΩtne. Lekarze zalecali
umiarkowane wsp≤│┐ycie seksualne jako korzystne dla zdrowia.
Wiele pozycji by│o zabronionych np. takie, w kt≤rych kobieta by│a
nad mΩ┐czyzn╣. Od kobiety oczekiwano dziewictwa do £lubu; od
mΩ┐czyzny natomiast pewnego do£wiadczenia seksualnego.
Zasada podw≤jnej moralno£ci dotyczy│a r≤wnie┐ wierno£ci
ma│┐e±skiej - kobiety tolerowa│y zdrady mΩ┐≤w, o ile nie
wi╣za│y siΩ one z zaanga┐owaniem uczuciowym. Od XVII w. coraz
czΩ£ciej by│y nag│a£niane skandale z powodu homoseksualnych
zwi╣zk≤w wyk│adowc≤w z uczniami w Oksfordzie, Waldham
College itd. W epoce el┐bieta±skiej czΩsto by│y karane
przestΩpstwa seksualne: bigamia, kazirodztwo, cudzo│≤stwo.
W wiΩkszo£ci przypadk≤w wymierzano lekkie kary np. stanie
[embed,"T10.BMP";0]
na bia│ym prze£cieradle na targu
lub przed ko£cio│em; sodomia
i zoofilia by│y karane £mierci╣.
W ni┐szych klasach spo│ecznych
charakterystyczna by│a wiΩksza
skromno£µ. Ma│┐onkowie wsp≤│┐yli
w ubraniu, ods│aniaj╣c tylko
niezbΩdne czΩ£ci cia│a. Ciasnota
mieszkaniowa i sypianie rodziny
w jednym │o┐u by│o powszechne.
Od wieku XVII coraz bardziej
ignorowane by│y nakazy religijne.
Pozama│┐e±skie zwi╣zki jak
r≤wnie┐ instytucja kochanki by│y
akceptowane. Wiele kochanek
pochodzi│o z rodzin kupieckich
i zbankrutowanych. Obowi╣zywa│y
pewne regu│y obyczajowe np. kochanka powinna wywodziµ siΩ
z ni┐szej od kochanka klasy spo│ecznej, kochanek powinien
wydaµ j╣ za m╣┐, je£li chcia│ z ni╣ zerwaµ, nale┐a│o udzielaµ
pomocy finansowej kochance i nie£lubnemu dziecku. W tym
czasie w Anglii zaczΩ│y powstawaµ pierwsze domy publiczne,
pojawi│y siΩ prezerwatywy, rozpowszechniano wydawnictwa
pornograficzne. W wieku XVIII w wy┐szych klasach spo│ecznych
zacz╣│ byµ popularny homoseksualizm, pojawi│y siΩ pierwsze
kluby dla homoseksualist≤w. Wysok╣ pozycjΩ na dworze
uzyska│y kobiety. Rozwody sta│y siΩ plag╣, popularno£µ
kurtyzan i dom≤w publicznych wzros│a. Prostytucja siΩgnΩ│a
najwy┐szych sfer. Arystokratki zaspokaja│y swe zachcianki
erotyczne nie ┐╣daj╣c zap│aty i nie trac╣c swej reputacji; za£
biedne dziewczΩta zarabia│y swym cia│em na ┐ycie. Nak│ad
"katalog≤w" kurtyzan siΩga│ tysiΩcy egzemplarzy. W 1746 r.
powsta│a najbardziej znana powie£µ erotyczna w tych czasach
autorstwa Johna Clelanda, kt≤rej bohaterk╣ jest dziewczyna
zwerbowana do domu publicznego - Fanny Hill. Moralno£µ
w│adc≤w te┐ pozostawia│a wiele do ┐yczenia - Jerzy IV uwa┐any
by│ za nader rozpustnego i zepsutego. Seksualno£µ ni┐szych
klas spo│ecznych by│a uwarunkowana ekonomicznie. Ze wzglΩdu
na ciasnotΩ dzieci od najm│odszych lat by│y £wiadkami
wsp≤│┐ycia seksualnego, zaloty polega│y na le┐eniu w ubraniu
na │≤┐ku i rozmowach do rana, narzeczone mia│y najczΩ£ciej
przedma│┐e±skie do£wiadczenia seksualne. W najtrudniejszej
sytuacji by│y s│u┐╣ce, zmuszane do £wiadczenia us│ug
seksualnych, po zaj£ciu w ci╣┐Ω wyrzucane na ulicΩ. Druga
po│owa wieku XIX w Anglii sta│a siΩ uosobieniem erotyzmu
wiktoria±skiego. Kr≤lowa Wiktoria mia│a bujny temperament, ale
po £mierci mΩ┐a popad│a w depresjΩ, narzuci│a sobie celibat
i zaczΩ│a promowaµ ascetyzm seksualny. Wprowadzono cenzurΩ
obyczajow╣. Za przy│apanie na praktykach homoseksualnych
mo┐na by│o zostaµ skazanym na do┐ywotnie wiΩzienie; lΩk przed
chorobami wenerycznymi doprowadzi│ do popytu na dziewicze
prostytutki, a defloracjΩ traktowano jako lek. Seks, a nawet
macierzy±stwo zaczΩto traktowaµ jako rzecz wstydliw╣ np. kobiety
mia│y gorsety w czasie porodu, wstydzi│y siΩ pozytywnych
dozna± seksualnych, wsp≤│┐ycie traktowa│y jako przykr╣
konieczno£µ. TΩ postawΩ wzmocnili lekarze twierdz╣c, ┐e seks
jest niebezpieczny dla zdrowia, nawet ┐ycia, chorych psychicznie
podawali jako przyk│ad nastΩpstw folgowania przyjemno£ciom
seksualnym, masturbacja mog│a doprowadziµ do wielu groƒnych,
nawet £miertelnych chor≤b (zdarza│y siΩ z tego powodu przypadki
autokastracji). O u£wiadamianiu seksualnym, czy zapobieganiu
ci╣┐y nie by│o mowy. Duchowni do argument≤w medycznych
dodawali teologiczne uzasadnienia. Erotyzm wiktoria±ski sta│ siΩ
zatem uosobieniem zahamowa±, nerwic na tle seksualnym,
antyseksualnej obsesji, strachu. Narzucana surowo£µ obyczaj≤w
prowokowa│a poczucie winy, a ta hipokryzjΩ. Nie powinnien wiΩc
budziµ zdziwienia sukces literatury i sztuki erotycznej w epoce,
w kt≤rej kr≤lowa Wiktoria nakaza│a zak│adaµ pokrowce na nogi
sto│k≤w i fortepian≤w, kt≤re w jej mniemaniu wznieca│y lubie┐no£µ.
Tytu│y dzie│ z lat 1820-1900 nie pozostawiaj╣ w╣tpliwo£ci co do
ich tematyki np. "Intrygi mi│osne", "Sceny z haremu", "Mi│o£µ
Turk≤w", "Jak siΩ kochaµ?", "Festiwal mi│o£ci", czy "Mi│ostki
Wenus". Na pocz╣tku XX wieku pojawia siΩ wersja "Ba£ni
z tysi╣ca i jednej nocy", wtedy te┐ fotografia zaczyna
zastΩpowaµ rysunek. Motywem pojawiaj╣cym siΩ w literaturze
erotycznej od XVIII wieku, kt≤ry wyraƒnie wyr≤┐nia erotyzm
angielski od erotyzmu innych kraj≤w jest [hotspot,"biczowanie";"T162.IFP";0] i [hotspot,"defloracja";"T225.IFP";0].
W jednej z pierwszych ksi╣┐ek na temat flagellacji (biczowania)
nazwano j╣ nie bez powodu "angielsk╣ przywar╣". Zjawiskiem
nader powszechnym by│o "polowanie na dziewice" np. mΩ┐czyƒni
korzystaj╣cy z us│ug dom≤w publicznych domagali siΩ lekarskich
za£wiadcze± o dziewictwie dziewcz╣t. Po £mierci kr≤lowej Wiktorii
na tronie zasiad│ weso│y Edward VII. P≤ƒniejsza rewolucja
seksualna oznacza│a zerwanie tamy milczenia, pruderii,
zahamowa±, fa│szywej moralno£ci, sk│onno£ci do rozwi╣z│o£ci
i dewiacji. .