home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
PC World Komputer 1997 November
/
Pcwk1197.iso
/
Wtestowe
/
CARTALL
/
ENC-SEX
/
TXP
/
T58.TXP
< prev
next >
Wrap
INI File
|
1997-04-22
|
4KB
|
84 lines
[font,"Arial CE";27;3;128]Dymorfizm p│ciowy
[font,"Arial CE";21;0;0]
Z [hotspot,"p│ci╣";"T532.IFP";0] cz│owieka nierozerwalnie wi╣┐e siΩ dymorfizm p│ciowy.
Zjawisko to u ludzi znajduje odzwierciedlenie w zr≤┐nicowaniu
morfologicznym, fizjologicznym i psychicznym tak kobiet jak
i mΩ┐czyzn. PamiΩtaµ r≤wnie┐ trzeba, ┐e w odr≤┐nieniu od
zwierz╣t, u cz│owieka nast╣pi│o zmniejszenie roli wΩchu i s│uchu,
zwiΩkszeniu uleg│a natomiast funkcja wzroku, co znalaz│o sw≤j
wyraz w przejawach dymorfizmu p│ciowego u ludzi. Dymorfizm
p│ciowy jest warunkowany genetycznie, zr≤┐nicowaniem p│ciowych
chromosom≤w (heterochromosom≤w). W nowo powsta│ej
i rozwijaj╣cej siΩ zygocie mo┐emy znaleƒµ odpowiednio
chromosomy XX - warunkuj╣ce p│eµ ┐e±sk╣ lub XY, kt≤re s╣
odpowiedzialne za p│eµ mΩsk╣. Ekspresja gen≤w chromosom≤w
p│ciowych bΩdzie dalej odpowiedzialna za wytworzenie okre£lonej
wra┐liwo£ci rozwijaj╣cych siΩ tkanek, narz╣d≤w i uk│ad≤w na
wp│ywy hormon≤w p│ciowych. [hotspot,"estrogen≤w";"T278.IFP";0] w przypadku p│ci
┐e±skiej oraz [hotspot,"testosteronu";"T553.IFP";0] w przypadku p│ci mΩskiej. .
Obja£nienia pojΩµ:
|* [font,"Arial CE";21;1;0]dymorfizm [font,"Arial CE";21;0;0]- terminem tym okre£lana jest dwupostaciowo£µ
organizm≤w. Przejawia siΩ ona wyraƒnymi r≤┐nicami w budowie
jak i w zachowaniu dw≤ch organizm≤w przeciwnej p│ci. .
|* [font,"Arial CE";21;1;0]heterochromosomy[font,"Arial CE";21;0;0] zwane s╣ chromosomami p│ciowymi.
W przypadku kobiety oznacza siΩ je jako XX, natomiast jako XY
w przypadku mΩ┐czyzny. Pozosta│e chromosomy (z wyj╣tkiem
p│ciowych) to tzw. autosomy. Nazwy pochodz╣ od kszta│tu
chromosom≤w, wystΩpuj╣cych w parach, w przypadku autosom≤w
ich kszta│t jest taki sam, za£ w przypadku heterochromosom≤w
(u mΩ┐czyzny), r≤┐ni siΩ.
|* [font,"Arial CE";21;1;0]zygota [font,"Arial CE";21;0;0]- kom≤rka powsta│a po po│╣czeniu siΩ dwu kom≤rek
p│ciowych: plemnika i kom≤rki jajowej. Jest to kom≤rka, kt≤ra
w wyniku podzia│≤w dostarczy masy kom≤rkowej dla rozwijaj╣cego
siΩ nowego organizmu.
|* [font,"Arial CE";21;1;0]ekspresja gen≤w [font,"Arial CE";21;0;0]- jest to stopie± w jakim ujawnia siΩ okre£lony
gen w trakcie rozwoju osobniczego. W procesie ekspresji gen≤w
dochodzi zatem do ujawniania siΩ cech, kt≤re s╣ kodowane
okre£lonymi genami, np. cz│owiek bΩdzie siΩ cechowa│ okre£lonym
wzrostem lub mas╣ cia│a.
|* [font,"Arial CE";21;1;0]tkanka[font,"Arial CE";21;0;0] - zesp≤│ kom≤rek, cechuj╣cy siΩ tak╣ sam╣ budow╣
histologiczn╣, podstawowymi przemianami biochemicznymi oraz
pe│ni╣cy takie same funkcje, np. tkanka miΩ£niowa, tkanka
nerwowa, tkanka kostna itp. .
|* [font,"Arial CE";21;1;0]narz╣d[font,"Arial CE";21;0;0] -[font,"Arial CE";21;0;0] jest zbudowany z r≤┐nych tkanek i pe│ni okre£lone
funkcje w organizmie. Przyk│adem narz╣du mo┐e byµ ┐o│╣dek,
nerki, j╣dra, jajniki itp.
|*[font,"Arial CE";21;1;0] uk│ad narz╣d≤w [font,"Arial CE";21;0;0]- zesp≤│ kilku narz╣d≤w, kt≤re po│╣czone s╣ ze
sob╣ w okre£lony spos≤b i pe│ni╣cych w organiƒmie okre£lone
funkcje. Przyk│adem uk│adu mo┐e byµ np. uk│ad moczowo
- p│ciowy, nerwowy, pokarmowy, lub krwiono£ny. .
|* [font,"Arial CE";21;1;0]hormony p│ciowe[font,"Arial CE";21;0;0] - substancje chemiczne, kt≤re produkowane
s╣ m.in. w gruczo│ach p│ciowych. Odpowiadaj╣ za ukierunkowanie
rozwoju organizmu, wystΩpowanie dymorfizmu p│ciowego oraz
kszta│towanie okre£lonych cech p│ciowych. MΩskie hormony
p│ciowe to tzw. androgeny ich przedstawicielem jest produkowany
w j╣drach testosteron. Natomiast ┐e±skimi hormonami p│ciowymi
s╣ tzw.m estrogeny; w£r≤d nich mo┐na wymieniµ estradiol czy
progesteron - produkowane w ┐e±skich gruczo│ach p│ciowych
tj. w jajnikach.