home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
PC World Komputer 1997 November
/
Pcwk1197.iso
/
Wtestowe
/
CARTALL
/
ENC-SEX
/
TXP
/
T11.TXP
< prev
next >
Wrap
INI File
|
1997-04-26
|
6KB
|
97 lines
[font,"Arial CE";27;3;128]Powstanie konfliktu serologicznego
[font,"Arial CE";21;0;0]
Konflikt serologiczny powstaje w≤wczas, kiedy zachodzi
niezgodno£µ miΩdzy czynnikiem grupowym krwi Rh u matki
i u dziecka. WiΩkszo£µ ludzi posiada czynnik oznaczany Rh+
(oko│o 85% wszystkich ludzi). Je£li kobieta ma krew Rh+, to
w ┐adnym przypadku nie dojdzie do konfliktu. Je┐eli jednak
matka ma krew Rh-, ojciec Rh+ i dziecko odziedziczy po ojcu
grupΩ Rh+, to krew matki uznaje czynnik grupowy dziecka jako
"obcy" oraz atakuje go, produkuj╣c przeciwcia│a. Mimo tej
niezgodno£ci, do konfliktu zwykle nie dochodzi w przypadku
pierwszej ci╣┐y (chyba, ┐e kobieta mia│a wcze£niej przetaczan╣
krew Rh+ i posiada ju┐ przeciwcia│a anty-Rh+), poniewa┐ budowa
│o┐yska uniemo┐liwia mieszanie krwi p│odu matki i dziecka. Druga
ci╣┐a jest ju┐ zagro┐ona, oczywi£cie, je£li r≤wnie┐ drugie dziecko
odziedziczy grupΩ Rh+. W czasie pierwszego porodu pewna
ilo£µ krwi dziecka miesza siΩ bowiem z krwi╣ matki, kt≤ra
produkuje przeciwcia│a anty-Rh+, atakuj╣ce krwinki Rh+ drugiej
ci╣┐y. Mog╣ one doprowadziµ do uszkodzenia rozwijaj╣cego siΩ
p│odu. Obecnie konfliktowi serologicznemu mo┐na zapobiec, nawet
w czasie kolejnych ci╣┐y poprzez podanie odpowiednich
zastrzyk≤w hamuj╣cych powstawanie przeciwcia│ anty-Rh+ u matki.
[font,"Arial CE";27;3;128]Wp│yw alkoholu, tytoniu i lek≤w na rozw≤j p│odu
[font,"Arial CE";21;0;0]
Zarodek, zw│aszcza w pierwszym okresie[hotspot," ci╣┐y";"T203.IFP";0], jest bardzo
podatny na uszkodzenia. Poniewa┐ pierwsz╣ warstw╣ jaka pojawia
siΩ w rozwoju p│odu jest ektoderma, to narz╣dy i uk│ady z niej
powsta│e s╣ najbardziej nara┐one na uszkodzenia. NajwiΩcej
wad rozwojowych powstaje w pierwszych 8 tygodniach ci╣┐y.
Dotyczy to g│≤wnie uk│adu nerwowego, ale czΩsto zaburzony
jest r≤wnie┐ rozw≤j uk│adu krwiono£nego (wady serca), kostnego,
oddechowego. Za┐ywane w okresie ci╣┐y lekarstwa, przebyte
choroby (zw│aszcza r≤┐yczka), tyto± oraz alkohol mog╣ bardzo
niekorzystnie odbiµ siΩ na zdrowiu p│odu. Dzieci kobiet pal╣cych
w czasie ci╣┐y maj╣ czΩsto zbyt nisk╣ wagΩ urodzeniow╣.
Spowodowane to jest tym, ┐e │o┐ysko przekazuje do krwi p│odu
nikotynΩ oraz bardzo szkodliwy tlenek wΩgla obni┐aj╣cy zdolno£µ
wi╣zania tlenu przez krwinki dziecka. Stwierdzono r≤wnie┐, ┐e
niekt≤re antybiotyki (np. z grupy tetracyklin), £rodki uspokajaj╣ce,
przeciwb≤lowe, obni┐aj╣ce ci£nienie krwi oraz leki hormonalne
mog╣ niekorzystnie odbiµ siΩ na zdrowiu p│odu. W zasadzie
nie powinno siΩ w okresie ci╣┐y przyjmowaµ ┐adnych lek≤w, o ile
nie jest to bezwzglΩdnie koniecznie. Wiele uszkodze± i wad
rozwojowych powstaje tak┐e pod wp│ywem alkoholu. Mo┐e on
spowodowaµ rozszczepienie podniebienia, niew│a£ciwy rozw≤j
ko±czyn, wady serca, a tak┐e obni┐on╣ inteligencjΩ. .
[font,"Arial CE";27;3;128]Wady genetyczne
[font,"Arial CE";21;0;0]
Niekt≤re choroby oraz wady rozwojowe nie s╣ spowodowane
wp│ywami zewnΩtrznymi, lecz s╣ przekazywane genetycznie.
Do takich chor≤b nale┐y m.in. daltonizm (niemo┐no£µ rozr≤┐niania
pewnych barw i odcieni) oraz hemofilia (brak krzepliwo£ci krwi).
Obydwie te choroby znacznie czΩ£ciej wystΩpuj╣ u mΩ┐czyzn. Ich
powodem s╣ geny zlokalizowane w chromosomie X. S╣ to, na
szczΩ£cie geny recesywne (ustΩpuj╣ce), co oznacza, ┐e choroba
nie ujawni siΩ, je┐eli [hotspot,"chromosomowi";"T196.IFP";0] z ustΩpuj╣cym genem choroby
bΩdzie towarzyszyµ "zdrowy" chromosom X, nie zawieraj╣cy tego
genu. Poniewa┐ kobiety posiadaj╣ dwa chromosomy X, jest
niewielkie prawdopodobie±stwo, ┐e spotkaj╣ siΩ u niej dwa geny
recesywne. Tylko jeden ustΩpuj╣cy gen nie spowoduje u kobiety
choroby - bΩdzie ona jedynie jej nosicielk╣. Je┐eli u mΩ┐czyzny
(posiadaj╣cego tylko jeden chromosom X) pojawi siΩ gen choroby,
to ten, nie maskowany genem "zdrowym", wywo│a jej objawy. .
X - chromosom z genem choroby, X - chromosom "zdrowy" .
|-XX - kobieta zdrowa, XY - mΩ┐czyzna zdrowy,
|-XX - kobieta zdrowa bΩd╣ca nosicielk╣ genu, XY - mΩ┐czyzna
chory
|-XX - kobieta chora,
Tak┐e przez gen recesywny (jednak nie zlokalizowany
w [hotspot,"chromosomach p│ci";"T196.IFP";0]), wywo│ane s╣ galaktozemia oraz
fenyloketonuria. Galaktozemia polega na braku mo┐liwo£ci
rozk│adu cukru - galaktozy, natomiast osoby z fenyloketonuri╣ nie
posiadaj╣ enzymu, przekszta│caj╣cego fenyloalaninΩ (jeden
z element≤w buduj╣cych bia│ko). Obydwa te schorzenia mog╣
objawiµ siΩ niedorozwojem umys│owym. Chor≤b tych nie mo┐na
wyleczyµ - mo┐na jedynie zapobiec powstaniu ich groƒnych
objaw≤w wy│╣czaj╣c z diety pokarmy zawieraj╣ce nieprzyswajalne
sk│adniki. Chorob╣ znacznie powa┐niejsz╣, a zdeterminowan╣
r≤wnie┐ ju┐ w momencie zap│odnienia jest zesp≤│ Downa,
wywo│any obecno£ci╣ dodatkowego chromosomu. Zdrowy
cz│owiek posiada 46 chromosom≤w, cz│owiek z zespo│em Downa
ma ich 47. Dodatkowy chromosom w mniej wiΩcej 2/3 przypadk≤w
jest przekazywany przez matkΩ, tym czΩ£ciej, im jest starsza.
U kobiety 20-letniej prawdopodobie±stwo urodzenia dziecka
z t╣ wad╣ wynosi oko│o 1:2000, u dwukrotnie starszej - 40-letniej
- ju┐ 1:100. U dzieci z zespo│em Downa wystΩpuje szereg
nieprawid│owo£ci tak psychicznych jak i fizycznych, lecz
prawid│owa opieka ju┐ od najwcze£niejszych lat ┐ycia mo┐e
w wielu przypadkach znacznie zmniejszyµ r≤┐nicΩ pomiΩdzy
dzieckiem chorym i zdrowym. .