home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ PC World Komputer 1999 mARCH / PCWK3A99.iso / Polskie / Insert / CZYTAJD.ARJ / GRDEMO.TXT next >
Text File  |  1998-02-17  |  71KB  |  1,511 lines
  1.         
  2. INSTRUKCJA DO WERSJI DEMONSTRACYJNEJ
  3.  
  4. GRATYFIKANT 
  5. SYSTEM KADROWO-P¥ACOWY
  6.  
  7. Korzystanie z wersji demonstracyjnej jest mo╛liwe tylko przez miesiÑc.
  8. Aby w dowolnie wybranym momencie zapoznaå si⌐ z poni╛szymi informacjami,
  9. wystarczy na poziomie systemu operacyjnego wydaå komend⌐ CZYTAJ.
  10.  
  11. SPIS ZAWARTOùCI PLIKU:
  12.  
  13. 1.  OGαLNE INFORMACJE
  14. 2.  WA╜NIEJSZE MO╜LIWOùCI
  15. 3.  WYMAGANIA SPRZ¿TOWE
  16. 4.  PODSTAWOWE ELEMENTY PROGRAMU
  17.  4.1. OKNO DIALOGOWE
  18. 4.2.  LISTA
  19. 4.3.  TABELA
  20. 4.4.  LISTA WIELOKROTNEGO WYBORU
  21. 4.3  KALKULATOR
  22. 5.  ROZPOCZ¿CIE PRACY
  23. 5.1  INSTALACJA PROGRAMU
  24. 5.2  PIERWSZE URUCHOMIENIE
  25. 5.3  ZWYK¥Y TRYB URUCHAMIANIA GRATYFIKANTA
  26. 5.4  WYJùCIE Z PROGRAMU
  27. 6.  WA╜NIEJSZE MO╜LIWOùCI PROGRAMU
  28. 6.1.  ZAWARCIE UMOWY O PRAC¿
  29. 6.2.  ZAWARCIE UMOWY CYWILNOPRAWNEJ
  30. 6.3.  PROWADZENIE KARTY PRACY PRACOWNIKA
  31. 6.4.  KALENDARZE
  32. 6.5.  PROWADZENIE EWIDENCJI AKORDαW I EWIDENCJI PROWIZJI
  33. 6.6.  NALICZANIE P¥AC DLA PRACOWNIKαW ZATRUDNIONYCH NA UMOW¿ O PRAC¿
  34. 6.7.  NALICZANIE P¥AC DLA PRACOWNIKαW ZATRUDNIONYCH NA UMOW¿ CYWILNOPRAWNñ
  35. 6.8.  ZALICZKI
  36. 7.  WYDRUKI
  37. 8.  STATYSTYKA
  38. 9.  PROWADZENIE S¥OWNIKαW
  39.  9.1.WYBαR WZORCαW SK¥ADNIKαW P¥ACOWYCH
  40.  9.2.SK¥ADNIKI P¥ACOWE
  41.  9.3. BANKI I URZ¿DY SKARBOWE
  42. 10.  INFORMACJE TECHNICZNE
  43. 10.1.  KONFIGURACJA KOMPUTERA
  44. 10.2.  PARAMETR FILES
  45. 10.3.  U╜YCIE PROGRAMU SHARE
  46. 10.4.  KONFIGURACJA SIECI KOMPUTEROWEJ
  47. 10.5.  LANTASTIC
  48. 10.6.  NOVELL NETWARE
  49. 10.7.  PORZñDKI NA TWARDYM DYSKU
  50. 10.8.  CACHE
  51. 11.  PORADY SPECJALISTαW
  52. 12.  PRACA W SIECI KOMPUTEROWEJ
  53. 13.  INSTALACJA W SIECI
  54. 14.  IDENTYFIKACJA STACJI SIECIOWYCH
  55. 15.  PROBLEMY Z PRACñ W SIECI
  56.  
  57. OGαLNE INFORMACJE 
  58.  
  59.   Gratyfikant jest programem, który powstaê we wrocêawskiej firmie InsERT,
  60. zajmujÑcej si⌐ produkcjÑ i sprzeda╛Ñ oprogramowania. Jest to system
  61. przeznaczony do obsêugi kadrowo-pêacowej w maêych i ÿrednich
  62. przedsi⌐biorstwach. Zostaê dopasowany do odpowiednich przepisów prawnych
  63. i rzeczywistych wymagaΣ pracodawców.
  64. Program ten mo╛e wspóêpracowaå z dwoma innymi produktami InsERT-u:
  65. Rachmistrzem 2 i Rewizorem. Pierwszy z nich to system przeznaczony do
  66. prowadzenia ksi⌐gi przychodów i rozchodów, natomiast drugi jest systemem
  67. finansowo-ksi⌐gowym.
  68. Gratyfikant skêada si⌐ z dwóch moduêów: KADR/P¥AC i ADMINISTRATORA.
  69. Oprócz funkcji prowadzÑcych sprawy zwiÑzane z kadrowoÿciÑ i naliczaniem
  70. pêac dla pracowników program ten zawiera wiele dodatkowych mechanizmów,
  71. które usprawniajÑ prac⌐.
  72.  
  73. Wa╛niejsze mo╛liwoÿci Gratyfikanta
  74.  
  75. - wprowadzenie i modyfikowanie danych w ewidencji pracowników;
  76. - ewidencjonowanie czasu pracy pracownika - obecnoÿci, absencji i urlopów;
  77. - przygotowywanie umów o prac⌐ i umów cywilnoprawnych;
  78. - sporzÑdzanie bilansu czasu pracy;
  79. - rozliczanie pracy na akord;
  80. - sporzÑdzanie listy pêac - wypêat, zaliczek itd.;
  81. - uzupeênienie danych pêacowych przed wdro╛eniem programu;
  82. - zatwierdzanie listy pêac;
  83. - wystawianie rachunków z tytuêu umów cywilnoprawnych;
  84. - dowolne ustawianie zestawów skêadników pêacowych;
  85. - definiowanie skêadników pêacowych;
  86. - dokumentowanie zmian dokonanych w ewidencji;
  87. - definiowanie kalendarzy, wedêug których pracujÑ pracownicy;
  88. - kopiowanie kalendarzy;
  89. - prowadzenie wielu ewidencji, np. miast, urz⌐dów, banków;
  90. - definiowanie postaci wydruków;
  91. - drukowanie np. deklaracji podatkowych, ÿwiadectw, ró╛nego rodzaju umów;
  92. - edytowanie niektórych dokumentów przed wydrukiem;
  93. - mo╛liwoÿå ustawienia niestandardowych kodów sterujÑcych drukarki;
  94. - konfigurowanie parametrów ekranu, systemu itd.;
  95. - konfigurowanie indywidualnych parametrów pêacowych;
  96. - odbudowywanie indeksów programu, porzÑdkowanie i segregowanie informacji.
  97.  
  98. Warto tu te╛ wspomnieå o tym, ╛e system:
  99.  
  100. - jest przystosowany do pracy w sieci komputerowej (m.in. Novell NetWare 3.12
  101.   i LANtastic 6.0);
  102. - potrafi obsêugiwaå wiele firm;
  103. - tworzy wydruki na dowolnej drukarce: atramentowej, igêowej, laserowej.
  104.  
  105. Oto lista niektórych wydruków, które sporzÑdza Gratyfikant:
  106.  
  107. - ewidencja pracowników,
  108. - dane pracownika,
  109. - umowy o prac⌐ i umowy cywilnoprawne,
  110. - ÿwiadectwo pracy,
  111. - lista pêac,
  112. - odcinki z wypêaty,
  113. - rachunki do umów cywilnoprawnych,
  114. - lista obecnoÿci,
  115. - przelewy bankowe,
  116. - deklaracje podatkowe (PIT-4, PIT-8A, PIT-8B,PIT-11,PIT-40),
  117. - dane do deklaracji rozliczeniowych ZUS (S-8,S-9,S-10,S-11,S-62).
  118.  
  119. Gratyfikant mo╛e byå wykorzystany do prowadzenia wielu ewidencji
  120. oraz sêowników.
  121. Oto ich lista:
  122.  
  123. - sêowniki ewidencji pracowników (np.: narodowoÿå, obywatelstwo,
  124.   wyksztaêcenie, zawód),
  125. - sêowniki wojskowe,
  126. - sêowniki ewidencji zatrudnienia (np.: stanowisko, jednostka organizacyjna,
  127.   uprawnienia, wymiar zatrudnienia, grupa pêacowa),
  128. - kalendarze,
  129. - wzorce skêadników pêacowych,
  130. - skêadniki pêacowe,
  131. - zestawy skêadników pêacowych,
  132. - miejscowoÿci,
  133. - podmioty gospodarcze,
  134. - banki,
  135. - urz⌐dy skarbowe.
  136.  
  137.  
  138. WYMAGANIA SPRZ¿TOWE:
  139.  
  140. Najlepsze warunki do pracy z Gratyfikantem zapewni komputer wyposa╛ony w :
  141.  
  142. - procesor 80386,
  143. - 4MB RAM,
  144. - system operacyjny MS DOS 5.0,
  145. - karta graficzna VGA.
  146.  
  147. Natomiast komfortowe warunki zapewni PaΣstwu komputer z nast⌐pujÑcym
  148. wyposa╛eniem:
  149.  
  150. - procesor 80486,
  151. - 8 (lub wi⌐cej MB RAM),
  152. - system operacyjny MS DOS 6.2 (lub nowsza wersja).
  153.  
  154. Program potrafi doskonale wykorzystaå caêy zasób pami⌐ci operacyjnej,
  155. jakÑ dysponuje komputer. Im jest jej wi⌐cej, tym lepiej i szybciej przebiega
  156. ka╛da operacja wykonywana przez Gratyfikanta. Nale╛y o tym pami⌐taå i
  157. ewentualnie dokupiå odpowiedniÑ iloÿå pami⌐ci RAM.
  158.  
  159. PODSTAWOWE ELEMENTY PROGRAMU
  160.  
  161. Gratyfikant skêada si⌐ z dwóch moduêów: KADR/P¥AC i ADMINISTRATORA.
  162. KADRY/P¥ACE, jak sama nazwa wskazuje, zawiera  funkcje na co dzieΣ u╛ywane
  163. przez pracowników dziaêu kadr i pêac. Za jego pomocÑ mo╛na wpisywaå,
  164. zmieniaå lub usuwaå dane osobowe w ewidencji pracowników, zatrudniaå na
  165. umow⌐ o prac⌐ i umow⌐ cywilnoprawnÑ, sporzÑdzaå listy pêac, dokonywaå
  166. wypêat, wypêacaå i rozliczaå zaliczki oraz drukowaå dokumenty zwiÑzane z
  167. kadrami i pêacami.
  168. Drugi moduê programu to ADMINISTRATOR. Przede wszystkim jest wyposa╛ony w
  169. funkcje odpowiedzialne za rekonfiguracj⌐ i indeksacj⌐ danych wpisanych do
  170. programu, prowadzi równie╛ wiele sêowników i ustawia  parametry drukarki,
  171. systemu i ekranu. ZarzÑdza bazÑ danych i sporzÑdza wiele wydruków.
  172. Przedstawiony tu podziaê funkcji programu nie oznacza oczywiÿcie, ╛e dane
  173. sÑ wprowadzane na poziomie jednego moduêu i ╛e b⌐dÑ mogêy byå tylko tam
  174. odczytywane. Gratyfikant zostaê w ten sposób skonstruowany, ╛e dwa jego
  175. moduêy tworzÑ caêoÿå - nieustannie trwa tu wewn⌐trzny przepêyw informacji
  176. (np. wszelkie informacje wprowadzone do sêowników w ADMINISTRATORZE sÑ bez
  177. problemu odczytywane w ró╛nych funkcjach KADR/P¥AC).
  178. Menu programu jest czytelne i z êatwoÿciÑ mo╛e si⌐ po nim poruszaå nawet
  179. poczÑtkujÑcy u╛ytkownik programów komputerowych. Gêówne menu to spis funkcji
  180. programu, po którym nale╛y si⌐ poruszaå za pomocÑ klawiszy kursora lub myszki. Ka╛da z funkcji menu gêównego zawiera swoje wêasne podmenu. Wyboru funkcji z menu mo╛na dokonaå na dwa sposoby:
  181.  
  182. 1.  przez podÿwietlenie jej za pomocÑ klawiszy kursora oraz wciÿni⌐cie
  183. klawisza [Enter];
  184. 2.  przez naciÿni⌐cie przycisku myszki po uprzednim przesuni⌐ciu wska½nika
  185. myszki na wybranÑ funkcj⌐.
  186.  
  187. DodatkowÑ mo╛liwoÿciÑ wyboru odpowiedniej funkcji z podmenu jest naciÿni⌐cie
  188. "gorÑcego klawisza", tzn. klawisza z wyró╛nionÑ literÑ adekwatnÑ do nazwy
  189. funkcji. Np. chcÑc wybraå funkcj⌐ "Zatrudnienie", mo╛na nacisnÑå klawisz z.
  190. Zanim zapoznajÑ si⌐ PaΣstwo z poszczególnymi funkcjami Gratyfikanta,
  191. zostanÑ PaΣstwu przedstawione jego istotne skêadniki.
  192.  
  193.  Elementy, które usprawniajÑ prac⌐ z Gratyfikantem, to:
  194.  
  195. - okno z formularzem (in. okno dialogowe lub formularz),
  196. - lista,
  197. - tabela,
  198. - lista wielokrotnego wyboru,
  199. - kalkulator.
  200.  
  201. OKNO DIALOGOWE
  202.  
  203. To skêadnik powszechnie stosowany w nowoczesnych programach komputerowych,
  204. sêu╛Ñcy do wprowadzania danych.
  205. Okna dialogowe w Gratyfikancie skêadajÑ si⌐ z dwóch cz⌐ÿci: górnej i dolnej.
  206.  
  207. Górna to formularz z rubrykami, w które mo╛na wpisywaå, np.: imiona,
  208. nazwiska, daty urodzenia, adresy, numer dowodu. Takie rubryki sÑ okreÿlane
  209. jako pola tekstowe. W tej cz⌐ÿci znajdujÑ si⌐ równie╛ pola przedstawione
  210. jako ( ) oraz [ ].
  211.  
  212. & Pole ( ) to tak zwany przeêÑcznik. Pozwala on u╛ytkownikowi wybraå jednÑ
  213. z przedstawionych propozycji. Wyboru dokonuje si⌐ poprzez zaznaczenie
  214. wêaÿciwego pola za pomocÑ klawisza [Enter] lub spacji w momencie, gdy
  215. znajduje si⌐ na nim kursor. Po wykonaniu tej czynnoÿci pole b⌐dzie wyglÑdaêo
  216. nast⌐pujÑco: (.).
  217. Je╛eli u╛ytkownik b⌐dzie chciaê zmieniå  wczeÿniej wybranÑ opcj⌐, powinien
  218. zaznaczyå drugie pole (.). W tej chwili uprzednio zaznaczony przeêÑcznik
  219. zniknie i automatycznie pojawi si⌐ w nowo wybranym polu.
  220.  
  221. & Pole [ ] to tak zwany znacznik. Aby go wêÑczyå, nale╛y nacisnÑå [Enter]
  222. lub spacj⌐ w momencie, gdy znajduje si⌐ tam kursor. WêÑczony znacznik b⌐dzie
  223. wyglÑdaê nast⌐pujÑco: [X].
  224. Je╛eli chodzi o ró╛nic⌐ u╛ycia spacji i klawisza [Enter], to polega ona na
  225. tym, ╛e po wêÑczeniu spacji kursor zostanie w tym samym miejscu, a po
  226. wêÑczeniu klawisza [Enter] automatycznie przejdzie na nast⌐pne pole.
  227. Podstawowa ró╛nica mi⌐dzy znacznikiem a przeêÑcznikiem jest taka, ╛e w
  228. wypadku znacznika mo╛na zaznaczyå kilka pól jednoczeÿnie, a w wypadku
  229. przeêÑcznika istnieje mo╛liwoÿå zaznaczenia tylko jednej pozycji.
  230.  
  231. & Niektóre okna dialogowe sÑ wyposa╛one w mechanizm zwany selektorem.
  232. Selektor to wyodr⌐bnione pole, które umo╛liwia wybranie jednego z kilku
  233. mo╛liwych okreÿleΣ, dotyczÑcych opisywanego za pomocÑ okna elementu.
  234.  
  235. & W gêównej cz⌐ÿci okna z formularzem mogÑ si⌐ te╛ PaΣstwo spotkaå z tak
  236. zwanymi polami edycyjnymi. Pole edycyjne to wyodr⌐bniony fragment
  237. formularza, w którym mogÑ zostaå wpisane rozbudowane ciÑgi znaków. Takie
  238. pole uaktywnia si⌐ przez wprowadzenie do niego znaku kursora, opuszcza
  239. natomiast przez naciÿni⌐cie klawisza [Tab] lub [Shift] + [Tab].
  240. Po gêównej cz⌐ÿci okna z formularzem mo╛na si⌐ poruszaå za pomocÑ:
  241.  
  242. - klawiszy kursora, które umo╛liwiajÑ przesuwanie si⌐ migajÑcego znaku
  243. kursora w lewo, w prawo, w gór⌐ i w dóê;
  244. - klawisza [Tab], który powoduje przesuni⌐cie kursora do nast⌐pnego pola;
  245. - klawiszy [Shift] + [Tab], co spowoduje przeniesienie kursora do
  246. poprzedniego pola.
  247. Wciÿni⌐cie klawisza [Enter] jest jednoznaczne z akceptacjÑ wpisanych danych
  248. i powoduje natychmiastowe przesuni⌐cie znaku kursora do nast⌐pnego pola.
  249.  
  250. Dolna cz⌐ÿå okna z formularzem to wÑski pasek z umieszczonymi na nim
  251. klawiszami kontrolnymi, które sêu╛Ñ do komunikowania si⌐ z komputerem.
  252. Klawisze <<Zapisz>> i <Zaniechaj> mo╛na uaktywniå w trojaki sposób:
  253. - przez podÿwietlenie odpowiedniego klawisza kontrolnego i naciÿni⌐cie[Enter];
  254. - przez naciÿni⌐cie klawisza [Esc], co spowoduje albo automatyczne
  255. opuszczenie danego pola, albo podÿwietlenie klawisza <Zaniechaj> - w tym
  256. wypadku nale╛y nacisnÑå klawisz [Enter];
  257. - przez naciÿni⌐cie klawisza [F10] - wtedy podÿwietlony zostanie klawisz
  258. <<Zapisz>>, naciÿni⌐cie klawisza [Enter] spowoduje zapami⌐tanie przez
  259. komputer wprowadzonych danych i opuszczenie okna z formularzem.
  260.  
  261. Uwaga 
  262. W wypadku klawiszy kontrolnych oznaczonych nawiasami <<  >> (np. <<Zapisz>>)
  263. mo╛na jednoczeÿnie nacisnÑå [Ctrl] i [Enter], co spowoduje wykonanie wydanej
  264. komendy.
  265.  
  266. Wszystkie okna dialogowe mo╛na przesuwaå na dowolne miejsca ekranu. Dokonuje
  267. si⌐ tego, umieszczajÑc wska½nik myszki na tytule formularza. Teraz,
  268. trzymajÑc wciÿni⌐ty lewy przycisk, nale╛y przesuwaå myszk⌐ w wybrane miejsce
  269. okna z formularzem.
  270.  
  271. LISTA 
  272.  
  273. Zadaniem tego elementu programu jest usprawnienie pracy z Gratyfikantem. Po
  274. liÿcie mo╛na si⌐ poruszaå albo za pomocÑ klawiszy kursora, albo za pomocÑ
  275. takich klawiszy, jak:
  276.  
  277. - [Home] - powoduje przejÿcie kursora do pierwszego zapisu na liÿcie;
  278. - [End]    - powoduje przejÿcie kursora do ostatniego zapisu na liÿcie;             
  279. - [PgUP] - powoduje cofni⌐cie kursora do poprzedniej strony;
  280. - [PgDn] - powoduje przesuni⌐cie kursora do strony nast⌐pnej.
  281.  
  282.   U╛ytkownik mo╛e samodzielnie okreÿliå ksztaêt listy, tzn. ustaliå ╛ÑdanÑ
  283.   kolejnoÿå kolumn za pomocÑ klawisza [Tab].
  284.  
  285. PRZYK¥AD
  286.  
  287.  Je╛eli lista zaczynaêa si⌐ od nazwiska, to za pomocÑ klawisza [Tab] mo╛na
  288.  zmieniå jej uszeregowanie, umieszczajÑc na jej poczÑtku imiona. Kolejne
  289.  wciÿni⌐cie klawisza [Tab] spowoduje, ╛e na poczÑtku listy znajdzie si⌐ data
  290.  urodzenia. Po nast⌐pnym naciÿni⌐ciu klawisza [Tab] lista zostanie
  291.  uporzÑdkowana wedêug nazw miejscowoÿci. Ponowne wciÿni⌐cie klawisza [Tab]
  292.  sprawi, ╛e u╛ytkownik otrzyma pierwotnÑ form⌐ listy.
  293.   Innym sposobem na uporzÑdkowanie listy jest skorzystanie z selektorów
  294.   umieszczonych w innym oknie dialogowym  i wybranie odpowiednich elementów,
  295.   które automatycznie pojawiÑ si⌐ w kolumnach listy.
  296.   Wa╛nym elementem listy jest okienko znajdujÑce si⌐ w jej górnym lewym rogu
  297.   z komendÑ SZUKAJ. Jego zadaniem jest szybkie odnalezienie ╛Ñdanego zapisu.
  298.   Na podstawie wpisanych tu znaków (np. po podaniu pierwszych liter lub
  299.   pierwszej litery imienia pracownika) komputer odszuka wybranÑ przez
  300.   u╛ytkownika pozycj⌐ na liÿcie i zaznaczy jÑ przez podÿwietlenie.
  301.  
  302.  
  303. Podczas poszukiwania konkretnego zapisu kolejnoÿå czynnoÿci powinna byå
  304. nast⌐pujÑca:
  305.  
  306. 1. Za pomocÑ klawisza [Tab] nale╛y ustaliå sposób uporzÑdkowania listy
  307. (np. wedêug nazwiska).
  308. 2.  Nast⌐pnie mo╛na podaå poczÑtkowe litery szukanej pozycji, które zale╛Ñ
  309. od wybranego wczeÿniej sposobu uszeregowania kolumn. ZostanÑ one wpisane
  310. jako wzorzec (w razie potrzeby mo╛na skasowaå bê⌐dy u╛ywajÑc klawisza
  311. [Backspace].
  312. 3.  Na podstawie ustalonego wzorca komputer odszuka ╛Ñdany element listy i
  313. zaznaczy go przez podÿwietlenie. Jeÿli kilka nazw z listy zaczyna si⌐ od
  314. tych samych liter, to zostanie zaznaczona pierwsza z nich (ze wzgl⌐du na
  315. kolejnoÿå alfabetycznÑ). Naciÿni⌐cie klawisza kursora oznaczonego strzaêkÑ w
  316. dóê spowoduje odszukanie kolejnej nazwy zaczynajÑcej si⌐ na podane litery.
  317. Czynnoÿå t⌐ nale╛y powtarzaå do chwili odnalezienia ╛Ñdanej nazwy.
  318. 4.  Je╛eli szukajÑ PaΣstwo danego zapisu, wywoêujÑc list⌐ podczas
  319. wypeêniania konkretnego okna z formularzem, to aby wprowadziå do niego
  320. informacje wybrane z listy, nale╛y po ich podÿwietleniu nacisnÑå klawisz
  321. [Enter].
  322.  
  323.  
  324. UWAGA
  325.  
  326. W dowolnym momencie mo╛na si⌐ poruszaå za pomocÑ klawiszy kursora, jak
  327. równie╛ za╛Ñdaå dokêadnych informacji o wybranym elemencie listy za pomocÑ
  328. klawisza [F3]. U╛ycie klawisza [Esc] pozwala natomiast na opuszczenie listy.
  329.  
  330.    TABELA 
  331.  
  332.  Po ukazaniu si⌐ na ekranie tabeli mo╛na dokonywaå ró╛nych operacji:
  333.  dodawaå, usuwaå i poprawiaå dane. KorzystajÑc z tabeli, najpierw wybiera
  334.  si⌐ ╛Ñdany element, a dopiero pó½niej przyst⌐puje do konkretnej operacji,
  335.  np. do poprawienia adresu pracownika firmy. Klawiszom, znajdujÑcym si⌐ u
  336.  doêu ekranu, przypisane sÑ odpowiednie funkcje.
  337. W wi⌐kszoÿci tabel Gratyfikanta mo╛na u╛ywaå nast⌐pujÑcych klawiszy
  338. funkcyjnych:
  339.  
  340. - [Enter] - umo╛liwia zapoznanie si⌐ z wczeÿniej wprowadzonym opisem danego
  341. elementu, a tak╛e poprawienie tego elementu;
  342. - [F3]: Poka╛ - umo╛liwia pokazanie na ekranie informacji dotyczÑcych
  343. podÿwietlonego elementu;
  344. - [+]: [Dodaj] - umo╛liwia dodanie nowego elementu;
  345. - [-]: [UsuΣ] - umo╛liwia usuni⌐cie wpisanego elementu;
  346. - [F6]: Filtr - umo╛liwia segregowanie (filtrowanie)  cz⌐ÿci tabeli i
  347. wyÿwietlenie jednej z nich;
  348. - [Esc]: Koniec - powoduje opuszczenie tabeli.
  349.  
  350. Natomiast w kilku innych tabelach b⌐dÑ mogli PaΣstwo korzystaå z takich
  351. klawiszy funkcyjnych:
  352.  
  353. - [F2] - wyÿwietlenie listy;
  354. - [F5] - sporzÑdzenie wydruku;
  355. - [F10] - zapisywanie danych w pami⌐ci komputera;
  356. - [->] - rozwiΣ - rozwini⌐cie informacji (znajdujÑcych si⌐ po prawej stronie
  357. strzaêki) o zawartoÿci funkcji. Klawisz oznaczony tÑ strzaêkÑ znajguje si⌐ w  ADMINISTRATORZE, opcji PERSONEL;
  358. - [<-] - zwiΣ - zwini⌐cie informacji umieszczonych po prawej stronie strzaêki;               
  359. - [spacja] - zmieΣ;
  360. - [Enter] - zaznaczenie konkretnej opcji, której wzorzec wydruku ma byå
  361. odbudowany;
  362. - [*] - zaznacz/ odznacz caêoÿå. 
  363.  
  364.  
  365.  
  366. KALKULATOR
  367.  
  368. Je╛eli na poziomie moduêu ADMINISTRATOR  u╛ytkownik wybierze mo╛liwoÿå
  369. wywoêania kalkulatora,  to bez koniecznoÿci opuszczania Gratyfikanta b⌐dzie
  370. mógê z niego skorzystaå.
  371.  
  372.  
  373.  
  374. UWAGA
  375.  
  376. Wywoêanie kalkulatora nie jest zalecane w momencie, gdy komputer jest zaj⌐ty
  377. drukowaniem  bÑd½ odczytywaniem danych z dysku bÑd½ zapisywaniem danych na
  378. dysk.
  379.  
  380. ROZPOCZ¿CIE PRACY
  381.  
  382. INSTALACJA PROGRAMU
  383.  
  384. W czasie instalacji program sprawdza, czy komputer i system operacyjny
  385. speêniajÑ warunki opisane w punkcie "Wymagania sprz⌐towe". Je╛eli komputer
  386. nie speênia tych warunków, program nie zostanie zainstalowany.
  387. Instalacj⌐ programu trzeba rozpoczÑå od wêo╛enia dyskietki nr 1 do stacji
  388. dysków. Nast⌐pnie za pomocÑ polecenia A: lub B: nale╛y wybraå odpowiedniÑ
  389. stacj⌐ dysków, wpisaå komend⌐ INSTALUJ i nacisnÑå klawisz [Enter].
  390. Zaraz po uruchomieniu programu przez u╛ytkownika b⌐dzie sprawdzany typ
  391. monitora (tylko dla kolorowych kart graficznych). Program wyÿwietla pasy na
  392. ekranie i pyta, czy sÑ widoczne w kolorach. Je╛eli pasy sÑ kolorowe, nale╛y
  393. nacisnÑå klawisz [T].
  394. Kolejnym procesem jest sprawdzenie tego, czy komputer potrafi wyÿwietlaå
  395. polskie litery (np. Ñ, ⌐, ½, ╛, å, Σ, ÿ). Na ekranie pojawiÑ si⌐ fragmenty
  396. "Pana Tadeusza". Je╛eli polskie litery sÑ widoczne na ekranie w tekÿcie A,
  397. nale╛y nacisnÑå klawisz A. Je╛eli natomiast w tekÿcie A zamiast polskich
  398. liter pojawiajÑ si⌐ jakieÿ dziwne znaki, to oznacza, ╛e PaΣstwa komputer nie
  399. mo╛e wyÿwietlaå  polskich liter, gdy╛ ma nieodpowiedni typ karty graficznej
  400. (polskie litery mo╛na uzyskaå na kartach EGA lub VGA). W takim wypadku
  401. nale╛y nacisnÑå klawisz [B].
  402. Nast⌐pnym krokiem jest wybór sposobu instalacji - zwykêy i szczegóêowy.
  403. Na ekranie pojawiÑ si⌐ dwa klawisze, uruchamiajÑce oba sposoby instalacji.
  404. Instalacja zwykêa przeznaczona jest dla poczÑtkujÑcych u╛ytkowników
  405. komputera oraz dla tych, którzy nie chcÑ ingerowaå w sposób instalacji
  406. programu.
  407. Instalacja szczegóêowa natomiast jest przeznaczona dla zaawansowanych
  408. u╛ytkowników programów komputerowych i pozwala m.in. na zmian⌐ miejsca
  409. instalacji Gratyfikanta (dysk i katalog).
  410. Po zainstalowaniu lub wybraniu szczegóêowego sposobu instalacji program
  411. b⌐dzie pytaê o miejsce instalacji.
  412. Standardowo jest to ÿcie╛ka C:\GRATYF. Gdy ÿcie╛ka zostaêa potwierdzona
  413. lub wpisana nowa, rozpoczyna si⌐ proces instalacji programu. Odpowiednie
  414. zbiory zostanÑ skopiowane na twardy dysk. W czasie instalacji program
  415. poprosi o wêo╛enie kolejnej dyskietki, wyÿwietlajÑc przy tym odpowiedni
  416. komunikat. Gdy u╛ytkownik zmieni dyskietk⌐ i zamknie stacj⌐ dysków, powinien
  417. nacisnÑå klawisz [Enter].
  418. Po skopiowaniu plików na twardy dysk program pyta (tylko przy instalacji
  419. szczegóêowej, gdy╛ przy zwykêej robi to automatycznie), czy ma dopisaå lini⌐
  420. FILES = 150 do pliku CONFIG. SYS, co jest konieczne do poprawnej pracy
  421. programu ze wzgl⌐du na koniecznoÿå otwarcia du╛ej liczby plików w jednym
  422. czasie, a tak╛e, czy plik AUTOEXEC. BAT uzupeêniå ÿcie╛k⌐ dost⌐pu do
  423. katalogu SYSTEM  Gratyfikanta, co pozwoli na uruchomienie wszystkich funkcji
  424. programu z dowolnego miejsca na twardym dysku.
  425. Nast⌐pnie u╛ytkownik powinien ustaliå polskie znaki drukarki. Wiele drukarek
  426. ma wbudowane fabrycznie polskie znaki, które mogÑ byå wykorzystane przez
  427. Gratyfikanta.
  428. Gratyfikant obsêuguje znaki w standardzie Latin 2 (standard przez nas
  429. zalecany) oraz Mazovia (w tym wypadku program dokonuje automatycznej
  430. konwersji znaków). Inne standardy sÑ równie╛ obsêugiwane, ale dla
  431. niewprawnego u╛ytkownika dost⌐p do nich jest trudny. Formularz ukazujÑcy si⌐
  432. na ekranie dotyczy wyêÑcznie wydruku polskich znaków. (Wyÿwietlane na
  433. monitorze polskie litery obsêugiwane sÑ w caêym programie w standardzie
  434. Latin 2, który jest ogólnoÿwiatowÑ normÑ kodowania polskich znaków). W
  435. omawianym formularzu znajdÑ PaΣstwo cztery znaczniki, które okreÿlajÑ
  436. mo╛liwoÿå wydruku polskich liter.
  437. Dwa pierwsze z nich to wspomniane wy╛ej Latin 2 i Mazovia, dwa kolejne to:
  438.  
  439.  
  440. - wbudowana w Gratyfikancie konwersja polskich znaków na sekwencje znaków
  441. êaciΣskich i specjalne znaki ASCII (tzw. "ogonki");
  442. - wydruk tylko liter êaciΣskich dla drukarek, które nie majÑ wbudowanego
  443. ╛adnego standardu polskich znaków (np. "ó" b⌐dzie drukowane jako "o").
  444.  
  445. Podany odpowiedni standard mogÑ PaΣstwo wypróbowaå, wybierajÑc klawisz
  446. kontrolny <Wypróbuj>. Przed wybraniem tego klawisza nale╛y wêÑczyå drukark⌐
  447. i wêo╛yå papier.
  448. Aby przejÿå do dalszej  cz⌐ÿci programu instalacyjnego, nale╛y wybraå
  449. klawisz kontrolny <W porzÑdku>. Na ekranie pojawi si⌐ wówczas informacja o
  450. sposobie uruchomienia programu oraz o mo╛liwoÿci  wykonania resetu
  451. (zerowania) komputera. Reset jest konieczny, by wprowadzana przez program
  452. instalacyjny nowa konfiguracja zacz⌐êa dziaêaå.
  453.  
  454.  
  455.  
  456.  
  457. PIERWSZE URUCHOMIENIE
  458.  
  459. Kiedy u╛ytkownik zainstaluje program,  mo╛e ju╛  przystÑpiå do jego
  460. uruchomienia. W tym celu nale╛y podaå hasêo, którym jest po prostu GRATYF.
  461. Oczywiÿcie, ze wzgl⌐du na ch⌐å zabezpieczenia danych wpisanych do programu,
  462. u╛ytkownik mo╛e je zmieniå.
  463. Uruchomienie  programu spowoduje wyÿwietlenie informacji o programie oraz
  464. pytanie o hasêo, które nale╛y podaå.
  465. Po wpisaniu hasêa u╛ytkownik b⌐dzie mógê zobaczyå dane o wêaÿcicielu
  466. programu w formularzu zatytuêowanym "Informacje o wêaÿcicielu programu".
  467. Nast⌐pnie uka╛e si⌐ rubryka formularza "Podmioty gospodarcze".
  468. Aby uruchomiå program, nale╛y wypeêniå nast⌐pujÑce pola tekstowe:
  469.  
  470. - nazw⌐ firmy (podmiotu gospodarczego);
  471. - nazw⌐ skróconÑ;
  472. - REGON;
  473. - NIP;
  474. - dat⌐ rozpocz⌐cia dziaêalnoÿci;
  475. - jeÿli podmiotem jest osoba fizyczna, to w odpowiednim polu - za pomocÑ
  476. klawisza [Enter] - trzeba wêÑczyå znacznik.
  477. Po naciÿni⌐ciu klawisza [Enter] nale╛y uruchomiå klawisz kontrolny <Organ
  478. rejestrowy>. Wtedy pojawi si⌐ formularz, do którego trzeba wpisaå:
  479.  
  480. - nazw⌐ organu rejestrowego;
  481. - dat⌐ rejestracji podmiotu gospodarczego;
  482. - numer w rejestrze.  
  483.  
  484. Kolejnym polem tego formularza jest <Adres>. Po jego wybraniu przez
  485. u╛ytkownika nale╛y wpisaå nast⌐pujÑce dane w rubryki formularza "Adres
  486. siedziby":
  487.  
  488. - kraj, w którym znajduje si⌐ siedziba firmy;
  489. - województwo;
  490. - gmin⌐ (ewentualnie równie╛ dzielnic⌐);
  491. - ulic⌐;
  492. - numer domu;
  493. - numer lokalu;
  494. - nazw⌐ miejscowoÿci;
  495. - kod pocztowy;
  496. - poczt⌐;
  497. - skrytk⌐ pocztowÑ;
  498. - telefon;
  499. - teleks;
  500. - faks.
  501.  
  502. Po wciÿni⌐ciu klawisza [Enter] nale╛y uruchomiå klawisz <UrzÑd skarbowy>.
  503. Na ekranie pojawi si⌐ okno dialogowe, gdzie nale╛y wpisaå:
  504.  
  505. - nazw⌐ urz⌐du skarbowego;
  506. - nazw⌐ ulicy;
  507. - numer budynku;
  508. - kod pocztowy;
  509. - nazw⌐ miasta.
  510.  
  511. Kolejne pola opisywanego formularza dotyczÑ banku obsêugujÑcego podmiot
  512. gospodarczy. Nale╛y w nie wpisaå:
  513.  
  514. - nazw⌐ banku obsêugujÑcego firm⌐,
  515. - numer konta.
  516.  
  517. W nast⌐pnym polu - opis - mo╛na opisaå prowadzonÑ przez firm⌐ dziaêalnoÿå
  518. gospodarczÑ i potem nacisnÑå klawisz [Enter].
  519. Po wpisaniu powy╛szych danych u╛ytkownik powinien  wybraå klawisz kontrolny
  520. <<Zapisz>>. Wówczas wszystkie wpisane przez PaΣstwa informacje zostanÑ
  521. zapami⌐tane przez komputer, a program b⌐dzie gotowy do pracy.
  522. Po wykonaniu wszystkich tych czynnoÿci ujrzÑ PaΣstwo plansz⌐ z wyborem
  523. moduêów - KADRY/P¥ACE - ADMINISTRATOR - KONIEC. Jest to znak, ╛e mo╛na
  524. przystÑpiå do pracy  z Gratyfikantem.
  525. Autorzy programu zalecajÑ, aby podczas pierwszego uruchomienia skorzystaå z
  526. niektórych funkcji moduêu ADMINISTRATOR. Szczególnie dotyczy to ustalenia
  527. parametrów ekranu, systemu, wynagrodzeΣ i drukarki. Dobrze jest te╛ - dzi⌐ki
  528. opcji PERSONEL - ustaliå dost⌐p do poszczególnych cz⌐ÿci programu dla
  529. u╛ytkujÑcych go pracowników. Prac⌐ z Gratyfikantem w znaczny sposób
  530. usprawni wpisanie danych do odpowiednich sêowników w omawianym module.
  531. Dzi⌐ki tym paru zabiegom program caêkowicie b⌐dzie przygotowany do dalszej
  532. obsêugi podmiotu gospodarczego.
  533.  
  534. ZWYK¥Y TRYB URUCHAMIANIA GRATYFIKANTA
  535.  
  536. Poni╛ej zostanie przedstawiona PaΣstwu lista czynnoÿci, które nale╛y wykonaå
  537. przy ka╛dym uruchomieniu programu.
  538.  
  539. 1.  Na poziomie systemu operacyjnego nale╛y wydaå komend⌐ GRATYF. Wówczas na
  540. ekranie pojawi si⌐ strona tytuêowa programu wraz z pytaniem o hasêo.
  541. 2.  Nale╛y wpisaå hasêo.
  542. Je╛eli system obsêuguje wiele firm, na ekranie zostanie wyÿwietlona lista
  543. podmiotów gospodarczych. Nale╛y wybraå jednÑ z nich.
  544.  
  545. Po ka╛dej z wy╛ej wymienionych czynnoÿci poprawnoÿå struktury danych jest
  546. automatycznie kontrolowana. ¥atwo to mo╛na sprawdziå, gdy╛ w lewym górnym
  547. rogu pojawia si⌐ informacja o kontroli poszczególnych plików.
  548.  
  549. WYJSCIE Z PROGRAMU
  550.  
  551. Prac⌐ z Gratyfikantem mo╛na zakoΣczyå tylko w jeden sposób - poprzez
  552. wybranie opcji KONIEC.
  553. Oba moduêy zawierajÑ opcj⌐ KONIEC, która powoduje powrót do ekranu wyboru
  554. moduêów, z którego nale╛y wybraå klawisz kontrolny KONIEC, aby zakoΣczyå
  555. prac⌐ programu. Po wybraniu przez u╛ytkownika tego klawisza trzeba b⌐dzie
  556. jeszcze odpowiedzieå na pytanie: "Czy archiwizowaå dane?". Gdy zostanie
  557. wybrana jedna z dwóch odpowiedzi, trzeba jeszcze odpowiedzieå na drugie
  558. pytanie: "Czy na pewno chcesz zakoΣczyå prac⌐ programu?". Je╛eli wybiorÑ
  559. PaΣstwo odpowied½ <<Tak>>, wtedy praca z programem zostanie zakoΣczona.
  560.  
  561.  
  562.  
  563. UWAGA 
  564.  
  565. Nale╛y pami⌐taå o tym, ╛e programu nie wolno opuszczaå w inny ni╛ wy╛ej
  566. opisany sposób, gdy╛ mo╛e to spowodowaå uszkodzenie zawartych w pami⌐ci
  567. komputera danych.
  568. Spadek, zaniki napi⌐cia lub awaria sieci elektrycznej równie╛ mogÑ
  569. spowodowaå uszkodzenie zawartych w komputerze danych. Z tego powodu sugeruje
  570. si⌐ zakup urzÑdzenia podtrzymujÑcego napi⌐cie w razie awarii zasilania,
  571.  czyli UPS.
  572.  
  573. WA╜NIEJSZE MO╜LIWOùCI PROGRAMU
  574.  
  575. ZAWARCIE UMOWY O PRAC¿
  576.  
  577. Pracodawca zatrudniajÑcy nowego pracownika ma obowiÑzek zawarcia z nim umowy. ZasadniczÑ formÑ zawarcia umowy o prac⌐ jest forma pisemna. Gratyfikant dostarcza PaΣstwu wzór umowy o prac⌐, w którym znajduje si⌐ wyra½ne okreÿlenie rodzaju warunków umowy, a w szczególnoÿci rodzaj pracy, miejsce jej wykonywania, termin rozpocz⌐cia pracy, wynagrodzenie, a tak╛e wiele innych opcji.
  578. Funkcja UMOWY O PRAC¿  pozwoli na wypeênienie formularza zatytuêowanego
  579. "Umowa o prac⌐". Nale╛y jÑ wybraå z menu. Na ekranie pojawi si⌐ wtedy lista
  580. zatytuêowana "Umowy o prac⌐ - wszystkie".
  581. Aby wypeêniå formularz, nale╛y nacisnÑå klawisz [+]. Wtedy zostanie
  582. wyÿwietlona lista  pracowników wpisanych wczeÿniej do ewidencji. Z niej,
  583. posêugujÑc si⌐ klawiszem [Enter], pracodawca powinien wybraå pracownika, z
  584. którym chce zawrzeå umow⌐ o prac⌐.
  585.  
  586. Prac⌐ przy wypeênianiu tego formularza usprawni wypeênienie sêowników w
  587. module ADMINISTRATOR. Dzi⌐ki temu po naciÿni⌐ciu któregoÿ z klawiszy
  588. funkcyjnych u╛ytkownik b⌐dzie mógê wybraå odpowiedni zapis. Podÿwietlenie go
  589. i naciÿni⌐cie klawisza [Enter] spowoduje, ╛e pojawi si⌐ on bezpoÿrednio przy
  590. danym klawiszu funkcyjnym. W ten sposób mogÑ PaΣstwo obsêu╛yå takie klawisze, jak <WYMIAR>, <KALENDARZ>, <GRUPA P¥ACOWA>, <STANOWISKO>, <JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA>.
  591. Oczywiÿcie, je╛eli ╛aden z zapisów zamieszczonych wczeÿniej w sêowniku nie
  592. odpowiada PaΣstwa wymaganiom, to po naciÿni⌐ciu klawisza [+], gdy uka╛e si⌐
  593. tabela, klawisz ten nale╛y nacisnÑå ponownie i w wyÿwietlony formularz
  594. wpisaå odpowiedniÑ nazw⌐. Naciÿni⌐cie klawisza <<Zapisz>> sprawi, ╛e wpisane
  595. informacje zostanÑ zapami⌐tane przez komputer.
  596. Nieco inaczej wyglÑda obsêuga klawisza <SK¥ADNIKI P¥ACOWE>. Jego naciÿni⌐cie
  597. wywoêa tabel⌐ zatytuêowanÑ "Skêadniki aktualne". Je╛eli u╛ytkownik zechce
  598. wpisaå skêadniki, które nie sÑ ju╛ aktualne albo wszystkie, powinien
  599. nacisnÑå klawisz [F6], co pozwoli na wyÿwietlenie odpowiednich tabel. Aby
  600. dodaå nowy skêadnik, nale╛y nacisnÑå klawisz [+]. Wtedy zostanie wyÿwietlona
  601. tabela "Dodawanie skêadników", dzi⌐ki której mogÑ PaΣstwo zdecydowaå si⌐ na
  602. to, czy skêadniki pêacowe majÑ byå dodawane z listy zestawów skêadników, z
  603. listy definicji skêadników czy te╛ z wzorców skêadników.
  604. Z kolei dzi⌐ki klawiszowi <POZOSTA¥E DANE> u╛ytkownik mo╛e podaå liczb⌐ dni
  605. chorobowych z poprzedniego miesiÑca oraz ustaliå, jaka cz⌐ÿå wypêaty ma byå
  606. przelewana na rachunek. Na podstawie tego pola u╛ytkownik mo╛e równie╛
  607. podjÑå decyzj⌐ dotyczÑcÑ odliczania kosztów uzyskania przychodu i odliczania
  608. ustawowej ulgi podatkowej. W omawianym polu mo╛na jeszcze wpisaå wykonywany
  609. zawód, a nast⌐pnie wybraå klawisz <<OK>>.
  610.  
  611. W kolejnych rubrykach tego formularza nale╛y:
  612.  
  613. - zaznaczyå, na jaki czas zawarto umow⌐  - za pomocÑ przeêÑcznika nale╛y
  614. ustaliå, czy umowa ma byå zawarta na czas nie okreÿlony, okreÿlony czy próbny;
  615.  
  616. - podaå dzieΣ, miesiÑc i rok, od których obowiÑzuje umowa;
  617.  
  618. - za pomocÑ przeêÑcznika zaznaczyå albo zmian⌐ z poprzedniÑ datÑ, albo zapis
  619. aneksu z nowÑ datÑ;
  620.  
  621. - wprowadziå ewentualny komentarz do zapisu.   
  622.  
  623. Po wypeênieniu wszystkich pól formularza zatytuêowanego "Umowa o prac⌐"
  624. u╛ytkownik powinien jeszcze wybraå klawisz <<Zapisz>>. Wtedy wprowadzone
  625. dane zostanÑ zapami⌐tane przez komputer, a informacja o zawarciu umowy
  626. znajdzie si⌐ na liÿcie zatytuêowanej "Umowy o prac⌐ - wszystkie".
  627. Oczywiÿcie wszystkie dane, które zostaêy wpisane do tej umowy mo╛na
  628. poprawiå, usunÑå, mo╛na te╛ dodawaå nowe.
  629.  
  630. ZAWARCIE UMOWY CYWILNOPRAWNEJ
  631.  
  632. Przy pomocy Gratyfikanta u╛ytkownik mo╛e te╛ zawrzeå umow⌐ cywilnoprawnÑ.
  633. Wybranie opcji UMOWY CYWILNOPRAWNEJ z moduêu KADRY/P¥ACE wywoêa list⌐ umów
  634. wpisanych do ewidencji. Nale╛y wybraå jednÑ z nich i nacisnÑå klawisz [Enter].
  635. Na ekranie uka╛e si⌐ formularz zatytuêowany "Umowy cywilnoprawne". KolejnÑ
  636. czynnoÿciÑ, którÑ nale╛y wykonaå, jest naciÿni⌐cie klawisza [+]. Na ekranie
  637. pojawi si⌐ okno dialogowe pt.: "Umowa cywilnoprawna".
  638. Nale╛y w niej wypeêniå nast⌐pujÑce pola tekstowe:
  639.  
  640. - numer umowy;
  641. - tytuê umowy;
  642. - <SZCZEGα¥Y UMOWY> - po wybraniu tego pola edycyjnego u╛ytkownik mo╛e
  643. wpisaå  wszystkie szczegóêy dotyczÑce umowy;
  644. - podaå, na jakÑ kwot⌐ ma byå wystawiony rachunek;
  645. - zaznaczyå, czy umowa ma byå zawarta na czas okreÿlony czy nie okreÿlony;
  646. - <ROZWIñZANIE UMOWY> - to pole sêu╛y do rozwiÑzania umowy, która zostaêa
  647. zawarta na czas nie okreÿlony.
  648.  
  649. PROWADZENIE KARTY PRACY PRACOWNIKA 
  650.  
  651.    Obok akt osobowych ka╛dy pracodawca ma obowiÑzek prowadzenia jeszcze
  652.    innych dokumentów zwiÑzanych ze stosunkiem pracy. M.in. dla ka╛dego
  653.    pracownika zatrudnionego na umow⌐ o prac⌐ powinna byå zaêo╛ona i
  654.    prowadzona karta czasu pracy, w której wykazywany jest czas pracy
  655.    przepracowany przez pracownika.
  656.    W Gratyfikancie znajdÑ PaΣstwo funkcj⌐ KARTA PRACY PRACOWNIKA, która
  657.    umo╛liwi sprawne wypeênienie karty.
  658.    Po wybraniu funkcji KARTA PRACY PRACOWNIKA i wciÿni⌐ciu klawisza [Enter]
  659.    ujrzÑ PaΣstwo  opcj⌐ EWIDENCJA CZASU PRACY, dzi⌐ki której mogÑ PaΣstwo
  660.    prowadziå kalendarz czasu pracy dla ka╛dego pracownika, a tak╛e zbiorczo
  661.    ustawiaå godziny pracy i absencje.
  662.  
  663. KALENDARZE 
  664.  
  665. Wybranie przez PaΣstwa opcji KALENDARZE wywoêa "Kart⌐ pracy pracownika".
  666. Wa╛ne jest to, ╛eby pami⌐tali PaΣstwo o tym, ╛e kart⌐ pracy pracownika
  667. prowadzi si⌐ tylko dla tych pracowników, którzy majÑ umow⌐ o prac⌐.
  668. W zwiÑzku z tym na liÿcie "Karta pracy pracownika" b⌐dÑ zamieszczone dane
  669. wyêÑcznie tych osób, z którymi zostaêa zawarta umowa o prac⌐. Aby przejrzeå
  670. kart⌐ pracowniczÑ danego pracownika, z wyÿwietlonej listy za pomocÑ klawisza
  671. [Enter] nale╛y wybraå pracownika. Na ekranie pojawi si⌐ teraz kalendarz
  672. aktualnego miesiÑca z podÿwietlonÑ datÑ. Po wybraniu przez u╛ytkownika
  673. odpowiedniego dnia i naciÿni⌐ciu [Enter] zostanie wyÿwietlone okno dialogowe
  674. zatytuêowane " Ewidencja czasu pracy".
  675.    
  676.  W rubrykach tego formularza mo╛na:
  677.  
  678. -  za pomocÑ przeêÑcznika zaznaczyå, czy pracownik jest obecny w tym dniu.
  679. Jeÿli tak, to u╛ytkownik powinien wybraå pozycj⌐ przeêÑcznika "Obecny",
  680. analogicznie - nieobecnoÿå pracownika zaznacza si⌐ przez wybór drugiej
  681. pozycji przeêÑcznika - "Absencji";
  682. - je╛eli zostaêa zaznaczona obecnoÿå pracownika, w cz⌐ÿci przeznaczonej na
  683. obecnoÿci nale╛y wpisaå liczb⌐ przepracowanych godzin oraz liczb⌐
  684. przepracowanych godzin nocnych, a nast⌐pnie wybraå klawisz kontrolny
  685. <<Zapisz>>;
  686. - je╛eli natomiast pracownik nie byê obecny w tym dniu, po zaznaczeniu
  687. przez u╛ytkownika pozycji przeêÑcznika absencje i naciÿni⌐ciu klawisza
  688. [Enter] wêÑczy si⌐ selektor "Absencje", który zawiera list⌐ mo╛liwych
  689. przyczyn nieobecnoÿci pracowników. Oto one:
  690.  
  691.  - choroba,
  692.  - urlop wypoczynkowy,
  693.  - urlop macierzyΣski,
  694.  - urlop wychowawczy,
  695.  - urlop bezpêatny,
  696.  - zwolnienie okolicznoÿciowe pêatne,
  697.  - zwolnienie pêatne,
  698.  - opieka nad dzieckiem,
  699.  - nieobecnoÿå usprawiedliwiona,
  700.  - nieobecnoÿå nieusprawiedliwiona,                                
  701.  - poszukiwanie pracy.
  702.  
  703.      Z podanej listy nale╛y wybraå jednÑ pozycj⌐ i nacisnÑå klawisz [Enter],
  704.      wówczas  pojawi si⌐ ona w selektorze. Je╛eli uzasadnieniem nieobecnoÿci
  705.      jest choroba, trzeba jeszcze podaå numer zwolnienia L4 oraz numer statys
  706.      tyczny choroby. Tu za pomocÑ przeêÑcznika nale╛y tak╛e zaznaczyå to,
  707.      czy wynagrodzenie na czas niezdolnoÿci do pracy przysêuguje w wysokoÿci
  708.      0 % wynagrodzenia (gdy niezdolnoÿå do pracy powstaêa w pierwszym
  709.      miesiÑcu zatrudnienia  pracownika na czas okreÿlony lub próbny),  100%
  710.      wynagrodzenia (gdy niezdolnoÿå do pracy powstaêa z tytuêu wypadku przy
  711.      pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy, choroby zawodowej lub
  712.      choroby przypadajÑcej w okresie w ciÑ╛y) czy w wysokoÿci 80%.
  713.      Nast⌐pnie wybraå klawisz kontrolny <<Zapisz>>. Teraz zostanie
  714.      wyÿwietlony kalendarz pracownika z podÿwietlonym nast⌐pnym dniem pracy.
  715.      Wszelkie dane nale╛y wpisaå w nast⌐pnym dniu, wykonujÑc wy╛ej
  716.      wymienione czynnoÿci.
  717.  
  718. Oprócz prowadzenia kalendarza Gratyfikant daje tak╛e mo╛liwoÿå ustawienia
  719. zbiorczych obecnoÿci i absencji danego pracownika. W wypadku dêu╛szej
  720. nieobecnoÿci pracownika mogÑ PaΣstwo od razu wpisaå, ile dni ona obejmuje.
  721.  W takiej sytuacji nale╛y uruchomiå opcj⌐ ABSENCJE - ZBIOROWO i tam,
  722.  wybrawszy pracownika, wpisaå okres absencji.
  723. W analogiczny do wy╛ej opisanego sposobu ustawia si⌐ zbiorcze ustawienia
  724. czasu pracy.
  725.  
  726.  STAWKI 0%, 80%, 100%
  727.  
  728.  Na podstwie kalendarzy mogÑ PaΣstwo zaznaczyå, czy wynagrodzenie na czas
  729.  niezdolnoÿci do pracy przysêuguje pracownikowi w wysokoÿci 100% wynagrodzenia
  730.  (dotyczy sytuacji, gdy niezdolnoÿå do pracy powstaêa z tytuêu wypadku przy
  731.  pracy, wypadku w drodze do prac lub z pracy, choroby zawodowej lub choroby w
  732.  czasie ciÑ╛y )czy w wysokoÿci 80%, czy te╛ w wysokoÿci 0% (dotyczy tych
  733.  pracowników, którzy zostali zatrudnieni na czas okreÿlony lub okres próbny
  734.   i w pierwszyn miesiÑcu pracy przebywali na urlopie chorobowym).
  735.  
  736.  
  737. PROWADZENIE EWIDENCJI AKORDαW EWIDENCJI PROWIZJI
  738.  
  739.  
  740. Funkcja EWIDENCJA AKORDαW zostaêa stworzona z myÿlÑ o tych, których pêace sÑ
  741. naliczane w zale╛noÿci od iloÿci wykonywanej produkcji lub od stopnia
  742. wykonanej przez pracownika normy. Natomiast funkcja EWIDENCJA PROWIZJI
  743. odnosi si⌐ do procentowego wynagrodzenia, które jest przyznawane pracownikom
  744. za poÿrednictwo w transakcjach handlowych. Obie te funkcje uruchamia si⌐ w
  745. podobny sposób.
  746. Gdy u╛ytkownik wybierze z podmenu którÑÿ z nich, na ekranie uka╛e si⌐ tabela
  747. zatytuêowana  "Karta pracy pracownika"(na jej podstawie mo╛na filtrowaå
  748. umowy o prac⌐ - wszystkie, aktualne, nieaktualne) obejmujÑca osoby,
  749. z którymi zostaêa zawarta umowa o prac⌐. Za pomocÑ klawisza [Enter] nale╛y
  750. wybraå pracownika. Wywoêa to odpowiedni formularz, który domyÿlnie podaje
  751. dat⌐ oraz imi⌐ i nazwisko pracownika.
  752. ChcÑc dodaå akord lub skêadnik prowizyjny, u╛ytkownik powinien nacisnÑå [+]
  753. i z wyÿwietlonej tabeli dokonaå wyboru albo z listy zestawów, albo z listy
  754. definicji, albo dokonaå wyboru r⌐cznego.
  755. Po wybraniu jednej z dwóch pierwszych mo╛liwoÿci powinni PaΣstwo podaå
  756. jeszcze kwot⌐. Aby to zrobiå, nale╛y nacisnÑå klawisz [Enter] i w
  757. wyÿwietlony formularz wpisaå kwot⌐.
  758. W wypadku wybrania ostatniej mo╛liwoÿci, tzn. wyboru r⌐cznego na ekranie
  759. uka╛e si⌐ formularz, do którego nale╛y wpisaå - w wypadku akordu: nazw⌐, i
  760. loÿå i kwot⌐,  a wypadku prowizji: nazw⌐, procent i kwot⌐. Nast⌐pnie nale╛y
  761. wybraå klawisz <<OK>>. Dane te znajdÑ si⌐ w ewidencji.
  762. Wszelkie dane wpisane do tych formularzy mo╛na poprawiaå, dodawaå lub
  763. usuwaå ju╛ istniejÑce.
  764.  
  765. WPROWADZANIE DANYCH WDRO╜ENIOWYCH
  766.  
  767. Z mo╛liwoÿci wprowadzania danych wdro╛eniowych powinni przede wszystkim
  768. korzystaå u╛ytkownicy, którzy chcÑ uzupeêniå dane pêacowe obejmujÑce miesi⌐ce
  769. poprzedzajÑce miesiÑc wdro╛enia Gratyfikanta oraz chcÑ mieå pewnoÿå, ╛e
  770. program w poprawny sposób naliczy wynagrodzenia.
  771. Jest to mo╛liwe dzi⌐ki uruchomieniu w module KADRY/P¥ACE-Rα╜NE funcji DANE
  772. WDRO╜ENIOWE.
  773. Kiedy jÑ PaΣstwo wybiorÑ, na ekranie uka╛e si⌐ tabela, w której mogÑ PaΣstwo
  774. umieÿciå
  775. dane pracowników. Nast⌐pnie powinni PaΣstwo nacisnÑå klawisz [+] i z
  776. wyÿwietlonej listy
  777. wybraå dane pracowników zatrudnionych na umow⌐ o prac⌐. Ta czynnoÿå wywoêa
  778. okno
  779. z formularzem zatytuêowanym "Dane wdro╛eniowe".
  780.  
  781. UWAGA
  782. Cyfry znajdujÑce si⌐ w nawiasach infornujÑ o tym, o ile miesi⌐cy wstecz
  783. wpisuje si⌐ wartoÿå konkretnego wynagrodzenia lub liczb⌐ dni.
  784. Na przykêad: je╛eli wdro╛yli PaΣstwo Gratyfikanta w styczniu i chcÑ PaΣstwo
  785. uwzgl⌐dniå dane za trzy ostatnie miesiÑce, to, wybierajÑc pole opatrzone (-1),
  786. powinni PaΣstwo wpisaå odpowiednie dane za grudzieΣ, (-2) za listopad i (-3)
  787. za pa½dziernik.
  788.  
  789. W odpowiednie pola nale╛y wpisaå:
  790. - liczb⌐ dni chorobowych w roku, w którym wystawiono pierwszÑ wypêat⌐;
  791. - w pola rubryki, która znajduje si⌐ po lewej stronie formularza, kwoty brutto
  792. wypêÑt dokonanych przed wdro╛eniem Gratyfikanta w poprzednich miesiÑcach;
  793. - w pola rubryki ÿrodkowej wysokoÿå podstawy oraz wysokoÿå zmiennych skêadników
  794. wynagrodzeΣ wystawionych w poprzednich miesiÑcach. dane te dotyczÑ wynagrodzeΣ za
  795. czas urlopu;
  796. - w pola rubryki, która znajduje si⌐ po prawej stronie formularza, liczb⌐ dni,
  797. która wpêywa na obliczenie podstawy do wynagrodzenia urlopowego za dany miesiÑc
  798. (dni przepracowanych, obecnoÿci usprawiedliwionych nie powodujÑcych obni╛enia
  799. podstawy i nieobecnoÿci nieusprawiedliwionych).
  800.  
  801. MIESIñC PIERWSZEJ WYP¥ATY
  802.  
  803. MiesiÑc pierwszej wypêaty mogÑ PaΣstwo podaå, korzystajÑc z funkcji DANE
  804. WDRO╜ENIOWE-MIESIñC PIERWSZEJ WYP¥ATY.
  805. Wpisanie daty do pami⌐ci programu b⌐dzie oznaczaå, ╛e nie b⌐dÑ jej mogli
  806. PaΣstwo zmieniå, gdy wypêaty zostanÑ ju╛ wystawione.
  807. W starej wersji programu (1.0) dat⌐ t⌐ ustalaêo si⌐ w funkcji WYP¥ATY-UMOWA
  808. O PRAC¿.
  809. Od wersji 1.01, dat⌐ t⌐ podaje si⌐ w wy╛ej opisanej opcji.Natomiast, chcÑc
  810. dodaå nowÑ list⌐ pêac, mogÑ PaΣstwo wpisaå dat⌐ wypêÑty do 10 dnia
  811. nast⌐pnego miesiÑca.
  812.  
  813.  
  814.  
  815. NALICZANIE P¥AC - UMOWY O PRAC¿
  816.  
  817. Ustalenie wysokoÿci wypêaty  - jeden z  elementów zatrudnienia na podstawie
  818. umowy o prac⌐ - to naczelne zadanie tej funkcji. Dzi⌐ki niej do pami⌐ci
  819. komputera mo╛na wprowadziå informacje o wynagrodzeniach wypêacanych
  820. pracownikom.
  821. Gdy u╛ytkownik wybierze funkcj⌐ UMOWY O PRAC¿, na ekranie pojawi si⌐
  822. tabelka, do której trzeba wpisaå miesiÑc, w którym ma zostaå wypêacona
  823. pierwsza wypêata. Naciÿni⌐cie klawisza [+] wywoêa komunikat  o koniecznoÿci
  824. podania miesiÑca i roku - daty pierwszej wypêaty, która ma byå wykonana w
  825. Gratyfikancie. Wybrawszy z  selektorów odpowiedni miesiÑc i rok, u╛ytkownik
  826. powinien potwierdziå swojÑ decyzj⌐ za pomocÑ klawisza <<OK.>>.
  827. Naciÿni⌐cie klawisza [Enter] wywoêa  tabel⌐ zatytuêowanÑ " Listy pêac
  828. (wybrany miesiÑc i rok)". Aby dodaå list⌐, nale╛y nacisnÑå klawisz [+] i do
  829. formularza "Lista pêac" wpisaå tytuê i numer listy pêac oraz dat⌐ jej
  830. wystawienia, a nast⌐pnie wybraå klawisz <<Zapisz>>.
  831.  U╛ycie [Enter] wywoêa okno z formularzem "Wybór pracowników do listy
  832.  pêac" (tej, którÑ przed chwilÑ PaΣstwo ustalili).
  833. Skêada si⌐ ono z kilku cz⌐ÿci. W górnej jest podany tytuê listy pêac,
  834. jej numer oraz data wystawienia wypêaty. Pod niÑ znajdujÑ si⌐ dwie cz⌐ÿci.
  835. W lewej za pomocÑ przeêÑcznika nale╛y ustaliå to, czy wygenerowane wypêaty
  836. b⌐dÑ traktowane jako gêówne czy jako dodatkowe. Natomiast w prawej  równie╛
  837. za pomocÑ przeêÑcznika nale╛y ustaliå odpowiednie kryteria dotyczÑce wyboru
  838. pracowników do wypêaty.
  839. Gratyfikant daje tu trzy mo╛liwoÿci. I tak u╛ytkownik mo╛e wybraå:
  840.  
  841. - wszystkich pracowników zatrudnionych na umow⌐ o prac⌐,
  842. - tych wskazanych z listy,
  843. - tych, którzy speêniajÑ podane w dolnej cz⌐ÿci formularza kryteria.
  844. Po wybraniu tej mo╛liwoÿci przez u╛ytkownika uaktywni si⌐ dolna cz⌐ÿå okna
  845. z formularzem. W niej to wêaÿnie ustala si⌐ kryteria przez uaktywnienie
  846. nast⌐pujÑcych klawiszy funkcyjnych:
  847.  
  848. - <KATEGORIA  P¥ACOWA>,
  849. - <WYMIAR PRACY>,
  850. - <KALENDARZ>,
  851. - <STANOWISKO>,
  852. - <JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA>,
  853. - zatrudnienie na czas okreÿlony, nie okreÿlony lub próbny.
  854.  Je╛eli chodzi o obsêug⌐ tych klawiszy, to po wybraniu któregoÿ z nich i
  855.  naciÿni⌐ciu [Enter] mo╛na wybraå pozycj⌐ z odpowiedniego sêownika.
  856.  
  857. Procedura wykonania wypêaty ( biorÑc pod uwag⌐ trzy kategorie: wszyscy
  858. pracownicy, wskazani z listy, speêniajÑcy odpowiednie kryteria) jest taka
  859. sama. Ustaliwszy odpowiedniÑ mo╛liwoÿå wyboru, u╛ytkownik powinien uaktywniå
  860. klawisz <<Wybierz>>. Naciÿni⌐cie [Enter] wywoêa tabel⌐  zatytuêowanÑ
  861. "Pracownicy do wypêaty" (je╛eli wybrali PaΣstwo opcj⌐ "Wskazani z listy",
  862. trzeba b⌐dzie dodaå za pomocÑ klawisza [+] wybranego pracownika lub
  863. pracowników). Na podstawie tej tabeli mo╛na dokonaå ostatecznej korekty
  864. (np. usunÑå dane jakiegoÿ pracownika).
  865. OstatniÑ czynnoÿciÑ  jest naciÿni⌐cie klawisza [F10]. Teraz uka╛e si⌐ tabela
  866. z tytuêem listy wypêat i jej numerem, na której sÑ podane: imiona i nazwiska
  867. pracowników, kwoty brutto i netto oraz typ wypêaty.
  868.  
  869. Na podstawie "Listy pêac" u╛ytkownik mo╛e zatwierdziå wybranÑ list⌐ pêac.
  870. Gdy nacisnÑ PaΣstwo klawisz [F4], uka╛e si⌐ formularz pozwalajÑcy
  871. na zatwierdzenie listy. WêÑczenie znacznika i wybranie klawisza <<Zapisz>>
  872. wywoêa pytanie: "Na pewno zatwierdziå (wybranÑ list⌐ pêac) ?". Po wybraniu
  873. przez PaΣstwa odpowiedzi <Tak> lista zostanie zatwierdzona i od tej pory nie
  874. b⌐dzie mo╛na edytowaå wypêaty z zatwierdzonej listy pêac.
  875.  
  876. Z wyÿwietlonej listy pracowników przeznaczonych do wypêaty mo╛na wybraå
  877. wypêat⌐, a na ekranie zostanie wówczas wyÿwietlone okno z formularzem
  878. zatytuêowanym "Wypêata".
  879.  Formularz ten skêada si⌐ z kilku cz⌐ÿci. W lewym górnym rogu znajdujÑ si⌐
  880.  informacje dotyczÑce pracownika: jego imi⌐ i nazwisko oraz data wypêaty.
  881.  Pozostaêe fragmenty dotyczÑ stawek i wynagrodzeΣ.
  882. Je╛eli u╛ytkownik chce dokonaå zmian w ustalaniu wysokoÿci wypêaty, to
  883. pierwszym krokiem przy wypeênianiu formularza jest wpisanie kwot w pole
  884. WYNAGRODZENIE BRUTTO.
  885.  
  886. W wyÿwietlonym dokumencie mo╛na wpisaå nast⌐pujÑce stawki:
  887.  
  888. - podstaw⌐ akordu,
  889. - godziny nadliczbowe,
  890. - godziny nocne,
  891. - prowizji,
  892. - premi⌐ procentowÑ od podstawy,
  893. - premi⌐ uznaniowÑ,
  894. - nagrod⌐ regulaminowÑ,
  895. - dodatek funkcyjny,
  896. - dodatek za wysêug⌐ lat,
  897. - dodatek za prace w warunkach uciÑ╛liwych,
  898. - wynagrodzenie urlopowe,
  899. - ekwiwalent za urlop,
  900.  
  901. - zasiêki ZUS opodatkowane. Po wybraniu przez PaΣstwa tych zasiêków zostanie
  902. wyÿwietlone okno dialogowe zatytuêowane "Zasiêki ZUS opodatkowane". Tam
  903. u╛ytkownik mo╛e wpisaå :
  904.  
  905. - zasiêek opiekuΣczy,
  906. - zasiêek wyrównawczy,
  907. - ÿwiadczenie rehabilitacyjne,
  908. - zasiêek chorobowy,
  909. - zasiêek macierzyΣski. 
  910.  
  911.  Wprowadzone przez PaΣstwa kwoty zostanÑ podsumowane. Na koniec nale╛y
  912.  wybraå klawisz kontrolny <<Zapisz>>, po czym ponownie zostanie wyÿwietlony
  913.  formularz "Wypêata".
  914.   Nast⌐pne pole, dotyczÑce podstawy ZUS, b⌐dzie wypeêniane na podstawie
  915.   ustaleΣ co do kwoty wynagrodzenia i stawki ZUS - u.
  916.   Kolejnym polem, które mo╛na wybraå jest "Zaliczka na podatek".
  917.   W tym formularzu wpisuje si⌐:
  918.  
  919. - koszty uzyskania przychodu,
  920. - ulgi podatkowe.
  921.    
  922.  
  923. Nale╛y tu podkreÿliå, ╛e w wypadku danych o zaliczce na podatek dochodowy
  924. konieczne jest wpisanie kwoty kosztów uzyskania przychodu i ewentualnych ulg
  925. podatkowych. Wypeêniwszy formularz, trzeba podÿwietliå klawisz kontrolny
  926. <<Zapisz>>.
  927.   W tym momencie u╛ytkownik mo╛e wybraå pole WYNAGRODZENIE NETTO.
  928. PojawiajÑ si⌐ tu stawki wynagrodzenia brutto i zaliczka na podatek,
  929. natomiast mo╛na b⌐dzie uzupeêniå nast⌐pujÑce kwoty:
  930.  
  931. - zaliczk⌐ na pobory,
  932. - inne potrÑcenia.
  933.  
  934.  
  935. W kolejnej cz⌐ÿci formularza umieszczone sÑ kwoty przeznaczone do wypêaty.
  936. ZnajdÑ tu PaΣstwo podane wynagrodzenie netto, a tak╛e zasiêki: rodzinny,
  937. piel⌐gnacyjny, porodowy, pogrzebowy, wychowawczy.
  938.   Po wybraniu klawisza kontrolnego <<Zapisz>> u╛ytkownik mo╛e ustaliå stawki
  939.   ZUS, FP (Funduszu Pracy) i GSP (Funduszu Gwarantowanych ùwiadczeΣ
  940.   Pracowniczych).
  941. Parametry, które wpisano do Gratyfikanta, sÑ zgodne z aktualnymi wymaganiami
  942. prawnymi, ale mo╛na je zmieniå, jeÿli zajdzie taka potrzeba. Je╛eli na
  943. przykêad stawka ZUS ma zostaå zmieniona tylko w jednym wypadku, to wystarczy
  944. po jej podÿwietleniu nacisnÑå klawisz [Enter] i zaznaczyå odpowiednie pola.
  945. W ten sposób u╛ytkownik okreÿla, czy ma byå liczona stawka procentowa, czy
  946. te╛ kwota oraz wpisuje, jaka kwota zostaêa ju╛ wpêacona.
  947. W podobny sposób przebiega wprowadzenie zmian do ustalonych stawek FP i GSP.
  948. Jeÿli kwoty te majÑ byå zmieniane jednorazowo, mo╛na to zrobiå, wypeêniajÑc
  949. formularz "Wypêata".
  950.    Natomiast w wypadku prawnych zmian, dotyczÑcych wy╛ej wymienionych kwot,
  951.    lepiej dokonaå zmian w opcji PARAMETRY - WYNAGRODZENIA module
  952.    ADMINISTRATOR, poniewa╛ wówczas b⌐dÑ one uwzgl⌐dniane przy wypeênianiu
  953.    kolejnych formularzy.
  954.   Po powrocie do okna dialogowego zatytuêowanego "Wypêata" mogÑ  ju╛ PaΣstwo
  955.   zakoΣczyå wprowadzanie danych, u╛ywajÑc klawisza kontrolnego <<Zapisz>>.
  956.  
  957. ZATWIERDZANIE LISTY P¥AC
  958.  
  959. Na podstawie "List pêac" znajdujÑcych si⌐ w module KADRY/P¥ACE - WYP¥ATY -
  960. UMOWY O PRAC¿
  961. mogÑ PaΣstwo zatwierdziå wybranÑ list⌐ pêac. W tym celu nale╛y nacisnÑå
  962. klawisz [F4],
  963. co wywoêa okno z formularzem pozwalajÑcym na zatwierdzenie listy pêac.
  964. WêÑczenie znacznika i wybranie klawisza
  965. funkcyjnego <<Zapisz>> wywoêÑ pytanie::Na pewno zatwierdziå (wybranÑ list⌐
  966. pêac)?
  967. Wybranie odpowiedzi <<Tak>> spowoduje zatwierdzenie listy pêac.
  968.  
  969.  
  970.  
  971. NALICZANIE P¥AC - UMOWY CYWILNOPRAWNE
  972.  
  973. To druga opcja WYP¥AT. Pozwala ona na wpisanie danych dotyczÑcych
  974. wynagrodzeΣ dla pracowników zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej.
  975. Gdy u╛ytkownik jÑ wybierze, pojawi si⌐ tabelka, do której nale╛y wpisaå
  976. miesiÑc, w którym ma zostaå wystawiony rachunek. Naciÿni⌐cie klawisza [+]
  977. wywoêa okno z selektorami, z których nale╛y wybraå miesiÑc oraz rok
  978. wystawienia rachunku i potwierdziå swój wybór za pomocÑ klawisza <<Wybierz>>.
  979. Naciÿni⌐cie klawisza [Enter] wywoêa tabel⌐ zatytuêowanÑ "Rachunki za
  980. (wybrany miesiÑc)". Po naciÿni⌐ciu przez u╛ytkownika klawisza [+] mo╛na
  981. wybraå pracownika. KolejnÑ czynnoÿciÑ jest wybór klawisza [Enter], który
  982. wywoêa okno z formularzem zatytuêowanym "Rachunek do umowy cywilnoprawnej".
  983. W górnej cz⌐ÿci tego formularza widniejÑ dane personalne wybranego
  984. pracownika oraz numer i tytuê umowy.
  985. Natomiast centralnÑ cz⌐ÿå zajmujÑ pola, w które nale╛y wpisaå:
  986.  
  987. - dat⌐ wystawienia rachunku;
  988. - kwot⌐ ZUS - po jej wybraniu przez u╛ytkownika i naciÿni⌐ciu [Enter]
  989. zostanie wyÿwietlony formularz "Dane ZUS", w którym za pomocÑ  przeêÑcznika
  990. trzeba ustaliå, czy rachunek ma byå procentowy czy kwotowy, a nast⌐pnie
  991. wybraå klawisz <<Zapisz>>;
  992. - jaki procent kwoty pêaci pracodawca;
  993. - procent stawki FB (Funduszu Pracy);
  994. - procent stawki GSP (Funduszu Gwarantowanych ùwiadczeΣ Pracowniczych);
  995. - kwot⌐ brutto wynagrodzenie dla pracownika;
  996. - procent kosztów uzyskania przychodu;
  997. - kwot⌐ podatku.     
  998.  
  999. Po wpisaniu przez PaΣstwa stawki brutto komputer wyliczy pozostaêe kwoty
  1000. takie, jak: netto, kwot⌐, jakÑ pracownik otrzymuje, obciÑ╛enie pracodawcy.
  1001. Wszelkie obliczenia w tym formularzu zale╛Ñ od  ustalonych kosztów uzyskania
  1002. przychodu, kwot podatku, stawki ZUS i stawek FP oraz GSP. Wy╛ej wymienione
  1003. stawki, czyli ZUS, FP i GSP oraz koszty uzyskania przychodu zostaêy wpisane
  1004. do programu podczas jego tworzenia i sÑ zgodne z aktualnymi wymaganiami.
  1005. W wypadku zmian wymagaΣ prawnych, nale╛y je uaktualniå. Aby to zrobiå,
  1006. nale╛y z menu moduêu ADMINISTRATOR wybraå opcj⌐ PARAMETRY - WYNAGRODZENIA.
  1007. Jeÿli w czasie wypisywania umowy cywilnoprawnej ma byå zmieniona kwota FP
  1008. ( w stosunku do tej, jakÑ podano w programie), to wystarczy po jej
  1009. podÿwietleniu wpisaå odpowiedniÑ stawk⌐ do wyÿwietlonego okna i wybraå
  1010. klawisz kontrolny <<Zapisz>>. To samo dotyczy kwoty GSP i stawki ZUS.
  1011. Jeÿli formularz "Rachunek do umowy cywilnoprawnej" zostaê poprawnie
  1012. wypeêniony, to na koniec nale╛y wybraå klawisz <<Zapisz>>. Wprowadzone dane
  1013. znajdÑ si⌐ natomiast w tabeli zatytuêowanej "Rachunki za (wybrany miesiÑc i
  1014. rok)", która umo╛liwi wybór nowej osoby i wpisanie kolejnego rachunku.
  1015. Oczywiÿcie wszelkie dane w tabeli mo╛na poprawiaå, przeglÑdaå, dodawaå nowe
  1016. i usuwaå ju╛ istniejÑce.
  1017.  
  1018. UWAGA
  1019.  
  1020. Drukowanie wpisanych umów cywilnoprawnych jest mo╛liwe dzi⌐ki funkcji
  1021. WYDRUKI w module KADRY/P¥ACE.
  1022.  
  1023.  
  1024. ZALICZKI 
  1025.  
  1026. Po wybraniu  tej opcji zobaczÑ PaΣstwo list⌐ zatytuêowanÑ "Zaliczki
  1027. - wszystkie". Za pomocÑ klawisza [F6] mogÑ PaΣstwo wywoêaå list⌐ "Zaliczki -
  1028. rozliczone" lub "Zaliczki - nie rozliczone".
  1029.  Naciÿni⌐cie klawisza [+] pozwoli na wybranie z wyÿwietlonej listy
  1030.  pracownika, któremu ma byå wystawiona zaliczka. Nast⌐pnie w wyÿwietlony
  1031.  formularz zatytuêowany "Zaliczka" trzeba wpisaå dat⌐ wystawienia zaliczki i
  1032.  kwot⌐. Je╛eli wybiorÑ PaΣstwo <<Zapisz>>, podana kwota znajdzie si⌐ na
  1033.  liÿcie zaliczek obok danych personalnych wybranego uprzednio pracownika.
  1034.  
  1035. WYDRUKI 
  1036.  
  1037. Funkcja ta daje mo╛liwoÿå sporzÑdzenia potrzebnych wydruków. Autorzy
  1038. programu zalecajÑ, aby przed przystÑpieniem do uruchomienia wydruków wybrali
  1039. PaΣstwo z ADMINISTRATORA opcj⌐ DRUKARKA. Po ustaleniu wszystkich koniecznych
  1040. parametrów drukarki u╛ytkownik powinien tak╛e okreÿliå ksztaêt wydruku.
  1041. W tym celu z moduêu ADMINISTRATOR trzeba wybraå opcj⌐ WYDRUKI i dokonaå od
  1042. powiednich ustaleΣ.
  1043. Po ich wykonaniu u╛ytkownik mo╛e ju╛ posêu╛yå si⌐ opcjÑ WYDRUKI w module
  1044. KADRY/P¥ACE.
  1045. Dzi⌐ki podmenu tej opcji mogÑ PaΣstwo wykonaå wydruki, które zostaêy
  1046. nast⌐pujÑco pogrupowane:
  1047.  
  1048. - KADRY,
  1049. - P¥ACE,
  1050. - ZUS,
  1051. - DEKLARACJE PODATKOWE.
  1052.  
  1053.  
  1054. Za pomocÑ opcji WYDRUKI-KADRY mogÑ PaΣstwo sporzÑdziå wydruki ewidencji
  1055. pracowników, danych pracowników, umów o prac⌐ i umów cywilnoprawnych oraz
  1056. ÿwiadectw pracy. W wypadku ewidencji pracowników i ich danych, po wybraniu
  1057. przez u╛ytkownika tych opcji, na ekranie uka╛e si⌐ okno z formularzem "Wybór
  1058. pracowników do wydruku". Na jego podstawie mo╛na ustaliå odpowiednie
  1059. kryteria wyboru, a nast⌐pnie uaktywniå klawisz <<Wybierz>>, co wywoêa tabel⌐
  1060. "Pracownicy do wydruku". SugerujÑc si⌐ wczeÿniejszymi ustaleniami,
  1061. u╛ytkownik mo╛e wybraå jednego, kilku lub wszystkich pracowników, a
  1062. nast⌐pnie nacisnÑå klawisz [F10]. Na podstawie wyÿwietlonego formularza
  1063. nale╛y jeszcze podaå liczb⌐ kopii,  odpowiedni zakres stron i wybraå jeden z
  1064. trzech klawiszy: <<DRUKUJ>>, <PODGLñD>, <ZANIECHAJ>.
  1065.  
  1066. W podobny sposób obsêuguje si⌐ pozostaêe wydruki. Nie spotkajÑ si⌐ w nich
  1067. jednak PaΣstwo z formularzem "Wybór pracowników do wydruku", tylko zaraz po
  1068. uruchomieniu danej funkcji b⌐dÑ mogli PaΣstwo wybraå dane konkretnego
  1069. pracownika i dalej wykonywaå  czynnoÿci, kierujÑc si⌐ czytelnymi
  1070. wskazówkami, umieszczonymi na dolnym pasku.
  1071.  
  1072. UWAGA
  1073. U╛ytkowników Gratyfikanta na pewno ucieszy to, ╛e, obok wielu, sporzÑdza on
  1074. wydruki danych do deklaracji rozliczeniowych ZUS - S-8, S-9, S-10, S-11, S-62,
  1075. a tak╛e drukuje deklaracje podatkowe - PIT-4, PIT-8A, PIT-8B, PIT-11 i PIT-40.
  1076.  
  1077.            
  1078.  
  1079. STATYSTYKA 
  1080.  
  1081.    PosêugujÑc si⌐ opcjÑ STATYSTYKA, mogÑ PaΣstwo przejrzeå wszelkie
  1082.    informacje dotyczÑce ewidencji czasu pracy: obecnoÿci, absencji, akordów
  1083.    i prowizji. Druga opcja tej funkcji pozwala natomiast na sporzÑdzenie
  1084.    bilansu kilku kategorii, np. wieku, sta╛u czy wyksztaêcenia. W tej cz⌐ÿci
  1085.    programu znajdÑ równie╛ PaΣstwo opcje, dzi⌐ki którym mogÑ PaΣstwo p
  1086.    rzejrzeå zapisy dotyczÑce  zatrudnienia pracowników, biorÑc pod uwag⌐
  1087.    stan etatów, a tak╛e bilans urlopów oraz wynagrodzeΣ.
  1088.  
  1089.  
  1090. PROWADZENIE S¥OWNIKαW
  1091.  
  1092. Zamieszczona w Gratyfikancie funkcja S¥OWNIKI usprawnia prac⌐ z programem.
  1093. Pozwala bowiem na wpisanie szczegóêowych danych, które b⌐dÑ bardzo przydatne
  1094. w czasie korzystania z innych funkcji Gratyfikanta. UzupeêniajÑc
  1095. poszczególne okna z formularzem, majÑ wi⌐c PaΣstwo pewnoÿå, ╛e zawsze b⌐dzie
  1096. mo╛na z ich pomocÑ obsêu╛yå inne funkcje.
  1097. Dzi⌐ki sêownikom u╛ytkownik mo╛e prowadziå ewidencj⌐ osobowÑ, (wpisujÑc np.
  1098. informacje na temat narodowoÿci, wyksztaêcenia, zawodu czy stopnia
  1099. znajomoÿci j⌐zyków obcych) i ewidencj⌐ zatrudnienia, (podajÑc np. wiadomoÿci
  1100. dotyczÑce stanowiska pracy, jednostki organizacyjnej, wymiaru zatrudnienia
  1101. czy grupy pêacowej).
  1102.  
  1103.  
  1104.  
  1105. PRZYK¥AD
  1106. Poniewa╛ obsêuga poszczególnych opcji jest taka sama, przedstawimy PaΣstwu
  1107. sposób wpisywania danych do jednego formularza. Niech to b⌐dzie NARODOWOùÅ z
  1108. EWIDENCJI PRACOWNIKαW.
  1109. ChcÑc wpisaå do niej narodowoÿå pracownika, u╛ytkownik powinien nacisnÑå
  1110. klawisz [+], wtedy uka╛e si⌐ okno dialogowe, do którego mo╛na wpisaå
  1111. konkretny zapis. Po wybraniu przez u╛ytkownika klawisza kontrolnego
  1112. <<Zapisz>> wprowadzona informacja zostanie zapami⌐tana przez komputer i
  1113. od tej pory b⌐dzie mo╛na z niej korzystaå przy uruchomieniu innej funkcji
  1114. w module KADRY/P¥ACE.
  1115. Oczywiÿcie na podstawie wszystkich okien dialogowych wszystkie dane mo╛na
  1116. usuwaå, poprawiaå, dodawaå lub po prostu przeglÑdaå.
  1117.  
  1118. Ale to nie wszystko. InteresujÑcym pomysêem sÑ tak╛e KALENDARZE.
  1119. Dzi⌐ki tej opcji mogÑ PaΣstwo sporzÑdziå kalendarz czasu pracy.
  1120. Po wciÿni⌐ciu przez u╛ytkownika klawisza [Enter] na ekranie pojawi si⌐
  1121. tabela zatytuêowana "Kalendarze". ChcÑc wpisaå godziny pracy pracownika,
  1122. u╛ytkownik powinien uruchomiå klawisz [+]. W ten sposób zostanie wyÿwietlony
  1123. "Kalendarz". Do niego nale╛y wpisaå nazw⌐ kalendarza (np. imi⌐ i nazwisko
  1124. pracownika, dla którego kalendarz jest sporzÑdzony lub nazw⌐ grupy
  1125. pracowników - fizyczni, umysêowi, zmianowi, stró╛e), a w kolejne pola liczb⌐
  1126. godzin.
  1127. Je╛eli pracodawca chce uwzgl⌐dniå jakieÿ wyjÑtki w kalendarzu jednego
  1128. pracownika lub pewnej grupy, powinien podÿwietliå klawisz kontrolny
  1129. <WyjÑtki> i nacisnÑå [Enter]. W jego lewym górnym rogu mo╛na wybraå miesiÑc.
  1130. Naciÿni⌐cie przez u╛ytkownika klawisza Enter] wywoêa selektor, z którego
  1131. u╛ytkownik mo╛e wybraå konkretny miesiÑc i rok.
  1132. Je╛eli u╛ytkownik chce wpisaå do kalendarza niestandardowe godziny pracy
  1133. (tzn. odbiegajÑce od wczeÿniej ustalonych), za pomocÑ klawiszy kursora
  1134. powinien wybraå konkretny dzieΣ i wpisaå do niego odpowiedniÑ liczb⌐ godzin.
  1135. U╛ywajÑc klawisza [F2], mogÑ PaΣstwo tak╛e uÿciÿliå, czy byê to dzieΣ wolny,
  1136. ÿwiÑteczny czy te╛ roboczy (odpowiadajÑ im literki W, ù, R, które pojawiÑ
  1137. si⌐ w wybranych rubrykach). Je╛eli natomiast chcÑ PaΣstwo wróciå
  1138. do ustawienia standardowego, powinni PaΣstwo wybraå klawisz
  1139. <Przywróå standardowe>. Na ekranie uka╛e si⌐ pytanie "Czy na pewno chcesz
  1140. przywróciå standardowe ustawienia dla tego miesiÑca?". Po wybraniu przez
  1141. u╛ytkownika jednej z dwóch odpowiedzi i naciÿni⌐ciu klawisza [Enter] mo╛na
  1142. uruchomiå klawisz <<Zapisz>>, a wszystkie dane zostanÑ wprowadzone do
  1143. pami⌐ci komputera.
  1144.  
  1145.  
  1146.  WYBαR WZORCαW SK¥ADNIKαW P¥ACOWYCH 
  1147.  
  1148. Za pomocÑ funkcji WZORCE SK¥ADNIKαW P¥ACOWYCH ka╛dy u╛ytkownik ma mo╛liwoÿå
  1149. generowania wzorców skêadników pêacowych.
  1150. Wybranie przez u╛ytkownika odpowiedniego wzorca wywoêa formularz dla
  1151. odpowiedniego rodzaju i wzorca. Tu te╛ mogÑ PaΣstwo przejrzeå informacje
  1152. dotyczÑce tego, czy dany wzorzec jest wliczany do podstawy ZUS, podatku czy
  1153. choroby. Z kolei w  polach SK¥ADNIK i P¥ATNY PRZEZ mo╛na  przejrzeå
  1154. ustalenia dotyczÑce tego, czy skêadnik jest naliczany czy potrÑcany, czy
  1155. jest pêatny przez pracodawc⌐ czy przez ZUS.
  1156. A oto lista aktualnych w Gratyfikancie wzorców skêadników pêacowych:
  1157. - akord,
  1158. - dodatek funkcyjny,
  1159. - dodatek za prac⌐ w warunkach uciÑ╛liwych,
  1160. - dodatek za wysêug⌐ lat,
  1161. - ekwiwalent z urlop,
  1162. - nagroda regulamminowa,
  1163. - podstawa dzienna,
  1164. - podstawa godzinowa,
  1165. - podstawa miesi⌐czna,
  1166. - potrÑcenie nie opodatkowane,
  1167. - premia procentowa od podstawy,
  1168. - premia uznaniowa,
  1169. - prowizja,
  1170. - ÿwiadczenie rehabilitacyjne,
  1171. - zasiêek rehabilitacyjny,
  1172. - zasiêek piel⌐gnacyjny,
  1173. - zasiêek pogrzebowy,
  1174. - zasiêek porodowy,
  1175. - zasiêek rodzinny,
  1176. - zasiêek wychowawczy,
  1177. - zasiêek wyrównawczy.
  1178.  
  1179.  
  1180. SK¥ADNIKI P¥ACOWE 
  1181.  
  1182. Ustalenie skêadników pêacowych uêatwia to, by w ewidencji pracowników
  1183. stworzyå odpowiednie schematy wypêat dla poszczególnych pracowników.
  1184. Skêadniki pêacowe sÑ definiowane na podstawie wzorców skêadników pêacowych.
  1185. Aby na list⌐ skêadników pêacowych wpisaå dane, nale╛y nacisnÑå klawisz [+],
  1186. wówczas na ekranie pojawi si⌐ lista zatytuêowana "Wybierz wzorzec". Z listy
  1187. tej mo╛na wybraå np.: podstaw⌐, akord, dodatek, potrÑcenie, prowizj⌐, zasiêek,
  1188. wynagrodzenie, premi⌐ uznaniowÑ. Za pomocÑ klawiszy [(] lub [(] mogÑ PaΣstwo
  1189. wybraå z listy wzorzec i nacisnÑå klawisz [Enter].Wtedy na ekranie pojawi
  1190. si⌐ okno dialogowe z wpisanÑ nazwÑ. Tu nale╛y wpisaå odpowiedniÑ kwot⌐, a
  1191. nast⌐pnie podÿwietliå klawisz <<Wróå>>. Podany skêadnik znajdzie si⌐ na
  1192. liÿcie skêadników pêacowych.
  1193. Gratyfikant daje te╛ mo╛liwoÿå stworzenia nie pojedynczych skêadników
  1194. pêacowych, ale ich zestawów. Wybrawszy t⌐ funkcj⌐ mogÑ PaΣstwo wygenerowaå
  1195. zbiorcze listy skêadników pêacowych.
  1196.  
  1197. BANKI I URZ¿DY SKARBOWE
  1198.  
  1199. Po uruchomieniu przez u╛ytkownika jednej z tych opcji zostanie wyÿwietlona
  1200. lista, na której mo╛na umieÿciå nazwy banków i urz⌐dów skarbowych, które
  1201. obsêugujÑ wêaÿciciela firmy, jego wspólników oraz pracowników.
  1202.  
  1203. PRZYK¥AD
  1204. Aby podaå nazw⌐ banku, nale╛y nacisnÑå klawisz [+]. Wtedy do wyÿwietlonego
  1205. okna dialogowego trzeba wpisaå dane dotyczÑce banku (nazw⌐ i adres) i wybraå
  1206. klawisz kontrolny <<Zapisz>>.
  1207.  
  1208.  
  1209.  
  1210. INFORMACJE TECHNICZNE
  1211.  
  1212. ULEPSZANIE
  1213.  
  1214. Nowe wersje Gratyfikanta b⌐dÑ mogli PaΣstwo ulepszyå na komputerze po
  1215. wydaniu nast⌐pujÑcyc
  1216. poleceΣ:
  1217. 1. A: lub B: (w zale╛noÿci od nazwy stacji dysków, w której znajduje si⌐
  1218. dyskietka
  1219. z nowÑ wersjÑ programu).
  1220. 2. ULEPSZ
  1221.  
  1222. UWAGA: Przed rozpocz⌐ciem operacji wporwadzania ulepszeΣ nale╛y wykonaå
  1223. archiwizacj⌐ danych.
  1224.  
  1225.  
  1226. KONFIGURACJA KOMPUTERA 
  1227.  
  1228. Gratyfikanta uruchamia si⌐ w trybie rozszerzonym (ang. extended) na
  1229. komputerze z procesorem 80386 SX (lub nowszym), który posiada 4MB (lub wi⌐cej) pami⌐ci RAM. Konfiguracj⌐ nale╛y przeprowadziå w ten sposób, by dla Gratyfikanta pozostaêo 2 MB wolnej pami⌐ci typu extended.
  1230. Proponujemy nast⌐pujÑce ustawienia pliku CONFIG. SYS dla komputerów typu 386
  1231. (lub lepszych).
  1232.  
  1233. DEVICE = C:DOS\DOS\HIMEM.SYS
  1234. DOS = HIGH
  1235. FILES = 150
  1236. BUFFERS = 20
  1237. SHELL = C:\DOS\COMMAND.COM C:\DOS\ /P.
  1238.  
  1239. PARAMETR FILES 
  1240.  
  1241. W pliku CONFIG. SYS musi znajdowaå si⌐ polecenie FILES = nn, gdzie nn
  1242. powinno byå równe 150 lub wi⌐cej.
  1243. Je╛eli Gratyfikant b⌐dzie uruchamiany spod WINDOWS (jako zadanie DOS-a), to
  1244. powinien byå nawet wi⌐kszy, gdy╛ sam system WINDOWS  wymaga tu doÿå du╛ego
  1245. wska½nika.
  1246. Je╛eli natomiast u╛ytkownik pracuje z Gratyfikantem zainstalowanym w sieci
  1247. Novell NetWare, to ustalenie liczb otwartych zbiorów powinno przebiegaå
  1248. nieco inaczej - nie przez parametr FILES  w CONFIG. SYS, ale poprzez
  1249. parametr FILES HANDLES w pliku NET.CFG lub SHELL. CFG (FILE HANDLES = 150).
  1250.  
  1251. U╜YCIE PROGRAMU SHARE 
  1252.  
  1253. Program SHARE powinien byå stosowany wtedy, gdy kilka programów korzysta z
  1254. tych samych zbiorów umieszczonych na twardym dysku komputera. Jest to
  1255. oczywiÿcie ogromne usprawnienie pracy, ale mo╛e si⌐ wiÑzaå z pewnymi
  1256. niedogodnoÿciami. JednÑ z nich jest fakt, ╛e parametry domyÿlne programu
  1257. SHARE cz⌐sto powodujÑ zakêócenia w pracy Gratyfikanta. Wpêywa na to du╛a
  1258. liczba jednoczeÿnie otwartych zbiorów. Z tego powodu program SHARE nale╛y
  1259. uruchamiaå w nast⌐pujÑcy sposób:
  1260.  
  1261. SHARE/F:5120/L:500
  1262.  
  1263. Wartoÿå programów F i L mo╛e byå nawet wi⌐ksza - zale╛y to od innych
  1264. programów.
  1265. Je╛eli tylko jest to mo╛liwe, zaleca si⌐ caêkowite wyêÑczenie programu SHARE.
  1266.  
  1267. KONFIGURACJA SIECI KOMPUTEROWEJ 
  1268.  
  1269. WykorzystujÑc Gratyfikanta do pracy w sieci komputerowej (np. LANtastic,
  1270. Novell NetWare), nale╛y pami⌐taå o odpowiednim jej skonfigurowaniu.
  1271.  
  1272. LANTASTIC 
  1273.  
  1274. Do sieci LANtastic 6.0 nale╛y ustawiå odpowiednie parametry dotyczÑce
  1275. serwera. SÑ to przede wszystkim:
  1276.  
  1277. - maksymalna liczba otwartych plików,
  1278. - liczba blokad na rekordach,
  1279. - obszar do przechowywania ÿcie╛ek dost⌐pu do zasobów wspóêdzielonych.
  1280.  
  1281. Powy╛sze parametry nale╛y ustaliå za pomocÑ programu NET_MGR EXE.
  1282.  
  1283. Po jego uruchomieniu powinni PaΣstwo wybraå opcj⌐  SERVER START - UP
  1284. PARAMETERS, gdzie nale╛y:
  1285.  
  1286. - ustawiå odpowiednie wartoÿci parametrów (np. OPEN FILES równe 200 lub te╛
  1287. pobieranie z pliku CONFIG. SYS, je╛eli jest tam parametr FILES 200;
  1288. - w opcji INTERNAL SHARE wêÑczyå (ENABLE) i ustawiå LOCKS> = 300 oraz NAME
  1289. SPACE> = 5 KB.
  1290.  
  1291. Te ostatnie parametry sÑ szczególnie wa╛ne, gdy╛ to wêaÿnie one odpowiadajÑ
  1292. za poprawnÑ prac⌐ Gratyfikanta.
  1293. W wypadku starszych wersji sieci LANtastic, nie posiadajÑcych wewn⌐trznego
  1294. programu SHARE, nale╛y wykonaå DOS - owy SHARE z analogicznymi parametrami
  1295. (SHARE / F:5000 / L: 300). Po wprowadzeniu odpowiednich zmian nale╛y
  1296. oczywiÿcie przeêadowaå serwer (poprzez SHUT - DOWN, a nie reset komputera!),
  1297. aby nowe ustawienie zostaêo uaktywnione.
  1298. Konfiguracja stanowisk roboczych (stacji koΣcowych) nie wymaga instalowania
  1299. programów typu SHARE. Stacje te powinny mieå poprawnie ustawiony parametr
  1300. FILES w plikach CONFIG.SYS - nie mo╛e on byå mniejszy ni╛ 150.
  1301.  
  1302. NOVELL NETWARE 
  1303.  
  1304. W wypadku tego typu sieci komputerowej nale╛y ustaliå, jaka liczba plików
  1305. mo╛e byå otwierana na serwerze przez jednÑ stacj⌐ roboczÑ. W tym celu nale╛y
  1306. podaå parametr FILE HANDLES = 150 w pliku NET.CFG lub SHELL.CFG.
  1307.  
  1308. PORZñDKI NA TWARDYM DYSKU 
  1309.  
  1310. Przed instalacjÑ dobrze jest uporzÑdkowaå twardy dysk za pomocÑ polecenia
  1311. CHKDSK/F lub SCANDISK. Potem w miar⌐ eksploatacji programu powinno si⌐ to
  1312. robiå cz⌐ÿciej - co najmniej raz na miesiÑc. Powinno si⌐ równie╛ poukêadaå
  1313. pliki na dysku z programem Speed Disk z pakietu Norton Utilities, Compress z
  1314. pakietu PD Tools, posêugujÑc si⌐ poleceniem DEFRAG systemu MSDOS 6.0 lub
  1315. DISKOPT systemu DRDOS. Przeprowadzenie powy╛szych czynnoÿci powoduje szybszÑ
  1316. wspóêprac⌐ z twardym dyskiem.
  1317.  
  1318. CACHE 
  1319.  
  1320. W zale╛noÿci od posiadanej iloÿci pami⌐ci operacyjnej zaleca si⌐ nast⌐pujÑce
  1321. wartoÿci dla pami⌐ci podr⌐cznej:
  1322.  
  1323. - 4 MB RAM - 0.5 MB,
  1324. - 8 MB RAM - 1 MB,
  1325. - 16 MB RAM - 2 MB.
  1326.  
  1327. Je╛eli korzystacie PaΣstwo z sieci komputerowej LANtastic, to nale╛y
  1328. stosowaå oryginalny program LANCACHE, a nie inne programy CACHE.
  1329. Wypada tu jednak przestrzec, ╛e niektóre programy typu CACHE nie okreÿlajÑ
  1330. ich parametrów. Mo╛e to spowodowaå takÑ sytuacj⌐, ╛e Gratyfikant nie b⌐dzie
  1331. mógê odpowiednio wykorzystaå dost⌐pnej pami⌐ci. Np. program WINDOWS dopisuje
  1332. do pliku AUTOEXEC. BAT lini⌐ SMARTDRV, nie podajÑc tam ╛adnych ograniczeΣ.
  1333. Aby umo╛liwiå Gratyfikantowi swobodne wykorzystanie pami⌐ci, u╛ytkownik
  1334. powinien wpisaå parametr 512  (SMARTDRV 512) lub wi⌐kszy - w zale╛noÿci od
  1335. posiadanej przez komputer pami⌐ci.
  1336.  
  1337. PORADY SPECJALISTαW 
  1338.  
  1339. 1. POLSKIE ZNAKI:
  1340. & Jeÿli korzystajÑ PaΣstwo z systemu WINDOWS' 95 to za pomocÑ funkcji
  1341. ADMINISTRATOR - PARAMETRY - EKRAN nale╛y wyêÑczyå polskÑ klawiatur⌐ i
  1342. obsêug⌐ polskich liter.
  1343.  
  1344. & Je╛eli korzystajÑ PaΣstwo z innych systemów ni╛ WINDOWS, to:
  1345.  
  1346. Nale╛y wyêÑczyå obsêug⌐ strony kodowej w systemie operacyjnym
  1347. (chodzi tu o polecenia DEVICE = DISPLAY.SYS.MODE.KEYB). Nast⌐pnie nale╛y za
  1348. pomocÑ funkcji ADMINISTRATOR - PARAMETRY - EKRAN wyêÑczyå polskÑ czcionk⌐
  1349. oraz dodaå do plików GRATYF.BAT wywoêanie programu LATIN 2. COM. Jeÿli to
  1350. nie pomo╛e, konieczne b⌐dzie wyêÑczenie polskich liter i u╛ywanie
  1351. jakiegokolwiek innego programu, który obsêuguje polskÑ klawiatur⌐ oraz
  1352. definiujÑcego stron⌐ kodowÑ 852 na kartach VGA. Tym programem mo╛e byå
  1353. na przykêad program LATIN 2.COM  doêÑczony do Gratyfikanta.
  1354.  
  1355. 2. URUCHOMIENIE SYSTEMU: 
  1356.  
  1357. & W wypadku starszych wersji systemu MS DOS ni╛ 6.0 nale╛y wyêÑczyå
  1358. sterownik EMM286.EXE.
  1359.  
  1360. & Niezale╛nie od rodzaju u╛ywanego systemu operacyjnego nale╛y:
  1361.  
  1362. @ do pliku AUTOEXEC. BAT dopisaå polecenie S4FOXINT24 = OFF;
  1363. @ spróbowaå uruchomiå program z minimalnÑ konfiguracjÑ:
  1364.  
  1365. CONFIG.SYS:
  1366. DEVICE = C:\DOS\HIMEM.SYS
  1367. DOS = HIGH
  1368. FILES = 120
  1369. BUFFERS = 20
  1370.  
  1371. AUTEXEC.BAT:
  1372. @ ECHO OFF
  1373. PROMT $ P. $G
  1374. PATH C:\DOS;  C:\GRATYF\SYSTEM
  1375.  
  1376. Je╛eli ╛adna z powy╛szych rad nie okazaêa si⌐ skuteczna, tzn. program si⌐
  1377. zawiesza, a komputer zgêasza bê⌐dy sprz⌐towe, to nale╛y wymieniå pami⌐å
  1378. RAM lub spróbowaå uruchomiå Gratyfikanta na innym komputerze.
  1379.  
  1380. PRACA W SIECI KOMPUTEROWEJ 
  1381.  
  1382. W niniejszym rozdziale zostanÑ omówione najwa╛niejsze problemy zwiÑzane z
  1383. u╛ytkowaniem Gratyfikanta wykorzystywanego do pracy w sieci komputerowej.
  1384. Sieå komputerowa umo╛liwia prac⌐ wielu komputerów, które korzystajÑ z tych
  1385. samych danych.
  1386. Poprawnoÿå funkcjonowania Gratyfikanta testowano na sieciach typu Novell
  1387. NetWare 3.12 i LANtastic 6.0.
  1388.  
  1389. Przy traktowaniu programu jako systemu sieciowego mo╛liwe sÑ dwa sposoby
  1390. jego zainstalowania:
  1391.  
  1392. 1.  Gratyfikant zostaje zainstalowany na serwerze. U╛ytkownicy uruchamiajÑ
  1393. program z dysku twardego serwera, na którym znajdujÑ si⌐ zarówno dane
  1394. systemowe, jak i dane robocze.
  1395. Program jest instalowany na serwerze, a oprócz tego tak╛e na komputerach
  1396. wspóêpracujÑcych z nim. W ten sposób mo╛liwe jest zwi⌐kszenie szybkoÿci
  1397. dziaêania programu - b⌐dzie on uruchamiany z twardego dysku komputera,
  1398. na którym pracuje dany  u╛ytkownik, natomiast dane robocze b⌐dÑ udost⌐pniane
  1399. przez serwer.
  1400.  
  1401. PracujÑc w sieci komputerowej, nale╛y pami⌐taå, ╛e w pewnych sytuacjach
  1402. odpowiednie bazy danych sÑ przez system blokowane 3. Tak dzieje si⌐
  1403. w wypadku wybrania przez jednego z u╛ytkowników funkcji HIGIENA (blokowane
  1404. sÑ wszystkie dane zgromadzone w programie) oraz w wypadku poprawiania
  1405. jakiegokolwiek dokumentu (blokowany jest dost⌐p do niego).
  1406. W niektórych wypadkach mo╛liwe jest jedynie przeglÑdanie danych.
  1407.  
  1408. INSTALACJA W SIECI 
  1409.  
  1410. Jak wczeÿniej wspomniano, Gratyfikant mo╛e byå wykorzystywany do pracy
  1411. w sieci komputerowej, a jego dziaêanie testowano na sieciach pracujÑcych
  1412. pod kontrolÑ systemów Novell NetWare w wersji 3.12 oraz LANtastic w wersji
  1413. 6.0.
  1414.  
  1415. Instalacja w sieci komputerowej mo╛e odbyå si⌐ na dwa sposoby:
  1416.  
  1417. 1.  Instalacja wyêÑcznie na serwerze. Gratyfikant jest instalowany
  1418. na serwerze (na przykêad w katalogu F:\ GRATYF) i stamtÑd uruchamiany przez
  1419. ró╛ne komputery. Caêoÿå transmisji (zarówno danych, jak i kodu programu)
  1420. odbywa si⌐ poprzez sieå komputerowÑ. Jest to rozwiÑzanie najprostsze, ale
  1421. maêo efektywne.
  1422. 2.  Instalacja na serwerze oraz na stacjach sieciowych. W pierwszym etapie
  1423. Gratyfikant instalowany jest na  serwerze, ale - inaczej ni╛  w wypadku
  1424. opisanym w punkcie pierwszym - nie ma tu potrzeby dopisywania ÿcie╛ki do
  1425. programu do pliku AUTOEXEC.BAT. W drugim etapie instalacja odbywa si⌐
  1426. lokalnie na poszczególnych stacjach sieciowych (na przykêad w katalogu
  1427. C:\ GRATYF). Po dokonaniu instalacji w katalogu SYSTEM (znajdujÑcym si⌐
  1428. w katalogu Gratyfikanta na lokalnym dysku twardym, który nale╛y do
  1429. konkretnej stacji roboczej) nale╛y utworzyå zbiór tekstowy KPDIR.TXT
  1430. (mo╛na to uczyniå Za pomocÑ dowolnego edytora tekstów lub poprzez wydanie
  1431. polecenia COPY CON KPDIR. TXT). Zbiór ten musi zawieraå w pierwszej linii
  1432. ÿcie╛k⌐ dost⌐pu tej konkretnej stacji sieciowej do katalogu z Gratyfikantem
  1433. na serwerze (w omawianym przykêadzie b⌐dzie to linia zawierajÑca ciÑg
  1434. F:\GRATYF). Program b⌐dzie w takim wypadku uruchamiany z lokalnych twardych
  1435. dysków instalowanych w stacjach sieciowych, natomiast dane odczytywane b⌐dÑ
  1436. z serwera na podstawie zapisu w pliku KPDIR. TXT. Takie rozwiÑzanie jest
  1437. nieco bardziej skomplikowane, ale za to efektywniejsze (zwêaszcza wtedy,
  1438. gdy lokalne dyski twarde sÑ odpowiednio szybkie), gdy╛ caêa transmisja kodu
  1439. programu odbywa si⌐ bez poÿrednictwa sieci.
  1440.  
  1441.  
  1442. W wypadku instalowania Gratyfikanta wyêÑcznie na serwerze mo╛liwe jest
  1443. równie╛ skierowanie systemowych zbiorów tymczasowych (tworzonych przez
  1444. system obsêugi baz danych) na dysk inny ni╛ ten, z którego uruchamiany
  1445. jest program (czyli dysk serwera).
  1446. W pliku CONFIG. FP, znajdujÑcym si⌐ w katalogu SYSTEM, wystarczy ustawiå
  1447. parametr TMFILES = <peêna _ ÿcie╛ka _ i _ nazwa _ pliku _ konfiguracyjnego>.
  1448.  
  1449. IDENTYFIKACJA STACJI SIECIOWYCH 
  1450.  
  1451. Do poprawnej pracy Gratyfikant musi jednoznacznie zidentyfikowaå komputer
  1452. (stacj⌐ sieciowÑ), na którym zostaê uruchomiony. Na tej podstawie
  1453. zapami⌐tywana jest konfiguracja konkretnego komputera pracujÑcego w sieci
  1454. (chodzi tu o takie parametry, jak: katalogi robocze, rodzaj podêÑczonej
  1455. drukarki, zestaw kolorów). Program Gratyfikant dokonuje takiej identyfikacji
  1456. automatycznie - na podstawie zakodowanego w karcie sieciowej numeru.
  1457. Niepowtarzalnoÿå tego numeru jest zapewniana przez producentów kart
  1458. sieciowych. Odczytany identyfikator mo╛na sprawdziå za pomocÑ funkcji
  1459. INFORMACJE - O KOMPUTERZE z menu Rα╜NE (w module KADRY/P¥ACE lub
  1460. ADMINISTRATORZE). W razie jakichkolwiek problemów z identyfikacjÑ komputerów
  1461. w sieci (jeÿli kilka z nich zgêasza taki sam numer lub jeden z nich podaje
  1462. przy ka╛dym uruchomieniu Gratyfikanta inny numer) mo╛na zawsze zdefiniowaå
  1463. ka╛demu komputerowi zmiennÑ ÿrodowiskowÑ GRATYFID = <jakakolwiek _
  1464. niepowtarzalna _ wartoÿå _ 12 _ znakowa>.
  1465.  
  1466.  
  1467.  
  1468.  
  1469. PROBLEMY Z PRACñ W SIECI 
  1470.  
  1471. Jeÿli Gratyfikant jest wykorzystywany do pracy w sieci komputerowej, to:
  1472.  
  1473. - nale╛y wyêÑczyå program SHARE.EXE we wszystkich komputerach pracujÑcych
  1474. w sieci - z wyjÑtkiem serwera plików i serwera drukarek;
  1475. - nale╛y zaprzestaå êadowania programów odpowiedzialnych za obsêug⌐ sieci
  1476. poleceniem LOADHIGH (lub DEVICEHIGH) do górnych obszarów pami⌐ci;
  1477. - nale╛y zainstalowaå driver NETx zamiast EMSNETx lub XMSNETx;
  1478. - nale╛y zapewniå u╛ytkownikowi Gratyfikanta odpowiednie prawa dost⌐pu
  1479. do katalogów tego programu;
  1480. - w sieci Novell NetWare LITE nie nale╛y êadowaå NETBIOS - u;
  1481. - trzeba sprawdziå, czy ka╛dy u╛ytkownik jest zalogowany tylko na jednej
  1482. stacji roboczej;
  1483. - nale╛y zwi⌐kszyå dla drukarek sieciowych wartoÿå parametru time - out,
  1484. je╛eli wydruki z ró╛nych stacji sÑ "wymieszane";
  1485. - w wypadku pracy w systemie sieciowym innym ni╛ NetWare 2.2, 3.x lub 4.x
  1486. nale╛y w katalogu SYSTEM ustawiå parametr READ - ONLY dla nast⌐pujÑcych
  1487. plików:
  1488.  
  1489. UANRJ.EXE
  1490. INSPOL.COM
  1491. ARCHIW.EXE
  1492. GRACD.COM
  1493. LATIN2.COM
  1494. GRATYFM.EXE
  1495. KPVER.MEM
  1496. GRATYF.BAT
  1497. KPCRC.MEM
  1498.  
  1499. - w razie kêopotów z kartami sieciowymi, które nie majÑ nadanych
  1500. niepowtarzalnych numerów producenta (albo majÑ numery nadane w sposób
  1501. niepoprawny), nale╛y dla ka╛dego komputera wpisaå do pliku AUTOEXEC.BAT
  1502. nast⌐pujÑce polecenie: SET KPID = identyfikator.
  1503. Identyfikator nale╛y tu rozumieå jako ciÑg 12 znaków. Mo╛e on byå caêkowicie
  1504. dowolny, pod warunkiem, ╛e si⌐ nie powtarza - wszystkie komputery w sieci
  1505. muszÑ posiadaå ró╛ne identyfikatory. Funkcj⌐ identyfikatora mo╛e peêniå np.
  1506. imi⌐ lub nazwisko u╛ytkownika danego komputera.
  1507.  
  1508.  
  1509.  
  1510.  
  1511.