ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ

ΝΙΚΟΥ Α. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΣΤΟ ΡΑΔΙΟΣΤΑΘΜΟ "FLASH" (Π.ΤΣΙΜΑ)

Αθήνα, 25 Ιουνίου 1998

Για συνάντηση με Φλωράκη σε παρουσίαση βιβλίου για τον Εμφύλιο

Είναι ένας ωραίος άνθρωπος, ένας φίλος κι ένα πρόσωπο που στην ελληνική πολιτική ιστορία έχει κάνει κατάθεση ζωής.

- Παρόλα αυτά αυτές οι καλές σχέσεις δεν αντανακλώνται στις σχέσεις ανάμεσα στα δύο κόμματα, τον ΣΥΝ και το ΚΚΕ….

Ανάμεσα σε όλα τα κόμματα δεν πρέπει να υπάρχει ένταση χαρακωμάτων, αποκλεισμών και αναμετρήσεων, αλλά ανοιχτός πολιτικός διάλογος επί της ουσίας. Δεν είναι οι κομματικοί πατριωτισμοί που χρειάζεται σήμερα η ελληνική κοινωνία. Είναι οι δημιουργικές προτάσεις που θα δώσουν διέξοδο στην ελληνική κοινωνία, για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα μεγάλα προβλήματα που την έχουν φορτώσει οι κυβερνητικές αποτυχίες, από το ΄74 μέχρι σήμερα.

Για τη δολοφονική επίθεση εναντίον Δ.Κουσουρή

Είναι μία υπόθεση η οποία εμφανίζει έντονα τα παρακρατικά χαρακτηριστικά της. Καλώ δημόσια την κυβέρνηση να τα αναγνωρίσει, να τα αναγνώσει και να τα αντιμετωπίσει και να μην επιχειρήσει να τα διασκεδάσει.

Είναι μία υπόθεση η οποία αποκαλύπτει τη δράση μηχανισμών φασιστικής βίας και ταυτόχρονα την ύπαρξη αντιδημοκρατικών διαπλοκών μέσα στην Αστυνομία. Υπάρχει πρόβλημα σοβαρό εκδημοκρατισμού και εξυγίανσης της Αστυνομίας, που υπονομεύει και διαβρώνει τη δημοκρατική νομιμότητα. Είναι άμεσες, συγκεκριμένες και μεγάλες οι πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης. Δεν μπορεί μια τέτοια υπόθεση, που εμφανίζει αυτά τα έντονα παρακρατικά και φασιστικά χαρακτηριστικά, να κρύβεται πίσω από διοικητικές διαδικασίες, από διαδικασίες οι οποίες το μόνο που πετυχαίνουν είναι να δείξουν την ανεπάρκεια των μηχανισμών διερεύνησης των υποθέσεων και προστασίας των πολιτών, τη διβουλία ορισμένων οργάνων και την πολιτική ατολμία, αν όχι υποκρισία, να ειπωθούν τα πράγματα με το όνομά τους. Η δραστηριότητα τέτοιων ομάδων φασιστικής βίας είναι από καιρό γνωστή και κανείς δεν μπορεί σήμερα να ισχυρίζεται ότι αιφνιδιάζεται.

Δεν πρόκειται για αδιευκρίνιστα γεγονότα ή για αδυναμία να πιστοποιηθούν κάποια στοιχεία που έχουν σχέση με συμπεριφορές και με πρόσωπα. Είναι γνωστή μεθοδολογία που πάντοτε συσκοτίζει, συγκαλύπτει και αποπροσανατολίζει τέτοιες προκλητικές δραστηριότητες. Η επίθεση που έγινε εναντίον του φοιτητή Κουσουρή ήταν επίθεση σχεδιασμένη, οργανωμένη και είχε στόχο και την φυσική εξόντωση του συγκεκριμένου προσώπου αλλά και την επίδειξη δύναμης έναντι της δημοκρατικής νομιμότητας. Κι αυτό είναι το διπλό χρέος και η διπλή ευθύνη της κυβέρνησης. Να προστατεύσει τον πολίτη από την ωμή φασιστική βία και να κατοχυρώσει τη δημοκρατική νομιμότητα από την υπονόμευση και τη διάβρωση, η οποία πάντοτε προωθείται με διαπλοκές μέσα στους μηχανισμούς της αστυνομίας ή άλλους μηχανισμούς εξουσίας.

Για το νέο δημοσιοϋπαλληλικό κώδικα

Υπάρχουν ζητήματα εκδημοκρατισμού της διοίκησης. Ζητήματα τα οποία επιβάλουν ευρεία και οργανωμένη διοικητική μεταρρύθμιση, προκειμένου η διοίκηση να είναι και αποτελεσματική, παραγωγική και αξιόπιστη και να υπηρετεί τα συμφέροντα του πολίτη. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, έτσι όπως κατατέθηκε θα το μελετήσουμε κι εμείς. Δεν είναι όμως το νομοσχέδιο της μεταρρύθμισης που χρειάζεται η δημόσια διοίκηση. Επιλεκτικά και αποσπασματικά προβάλλονται ορισμένες πλευρές των ρυθμίσεων που γίνονται. Παραμένει όμως ένα πρόβλημα το οποίο ουσιαστικά αποτελεί και τον κεντρικό πυρήνα της δημόσιας διοίκησης. Υπάρχει ένα συγκεντρωτικό σύστημα, ένα σύστημα νομικίστικο, κομματικοποιημένο. Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι διπλό: Να εξασφαλίζεται η προστασία της δημόσιας διοίκησης και σε σχέση με την κατοχύρωση της ανεξαρτησίας του δημόσιου λειτουργού, της προσωπικής του ανεξαρτησίας, η κατοχύρωση της αξιοκρατίας, έτσι ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα κομματικής και κυβερνητικής ευνοιοκρατίας, η κατοχύρωση της αποτελεσματικότητας, και κυρίως η αναβάθμιση της αξιοπιστίας της δημόσιας διοίκησης και έναντι του παραγομένου και προσφερομένου έργου αλλά και έναντι των δικαιωμάτων και των επιδιώξεων των πολιτών. Υπάρχει μια μειωμένη αξιοπιστία της δημόσιας διοίκησης κι αυτό το έλλειμμα αξιοπιστίας είναι αποτέλεσμα της έντονης κομματικοποίησης, του έντονου συγκεντρωτισμού και του έντονου νομικισμού με τον οποίο αντιμετωπίστηκε από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, η δημόσια διοίκηση ως εξάρτημα, ως παράρτημα κυβερνητικού οπλοστασίου.

Για το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις

Το νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις έρχεται σε μία περίοδο η οποία δεν είναι ουδέτερη και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να γίνει συζήτηση για ένα τόσο σοβαρό νομοσχέδιο πάνω από το κεφάλι της κοινωνίας ή πίσω από την πλάτη των προβλημάτων. Υπάρχει μια έντονη ανεργία που καλπάζει και δεν συγκρατείται. Και υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα εξασφάλισης της απασχόλησης. Το νομοσχέδιο, έτσι όπως προωθείται, διαμορφώνει συνθήκες μεγαλύτερης απορρύθμισης της αγοράς και των σχέσεων εργασίας. ΄Ηδη όμως είναι και φθηνή και πιο ελαστική η εργασία στην Ελλάδα απ’ ότι σε άλλες χώρες. Στην πράξη το νομοσχέδιο θα επιτείνει την ήδη υπάρχουσα απορρύθμιση στην αγορά και στις σχέσεις εργασίας, θα επιτείνει την ήδη υπάρχουσα ελαστικοποίηση και φτήνεια που υπάρχει στον τομέα της αγοράς. Επίσης θα προκαλέσει μεγαλύτερες εντάσεις από πλευράς ανισοτήτων και αποκλεισμών. Και γνωρίζουν όλοι, και η κυβέρνηση περισσότερο από τον καθέναν, ότι διευρύνεται η ζώνη των αποκλεισμών σε σχέση με τους μισθωτούς, τους χαμηλόμισθους και τους συνταξιούχους. Και, τέλος, αποδυναμώνει το νομοσχέδιο θεσμούς προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων, και κυρίως του δικαιώματος εργασίας, εγγυήσεις δηλαδή δημοκρατικής προστασίας των κοινωνικών δικαιωμάτων, με αποτέλεσμα να προκαλεί μια έντονη δοκιμασία της κοινωνικής συνοχής.

Για την κυβερνητική πολιτική και τις διαρθρωτικές αλλαγές

Η κυβέρνηση περιορίζει την πολιτική της σε δυο μέτωπα. Θέλει εκποιήσεις δημόσιας περιουσίας, ιδιωτικοποιήσεις, όπως λέει, και αναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων. Αυτές οι συγκεκριμένες στοχεύσεις της κυβέρνησης, ακόμα κι αν πετύχουν, δεν είναι αυτές οι διαρθρωτικές αλλαγές τις οποίες χρειάζεται η χώρα. Απεναντίας, αυτές οι επιδιώξεις της κυβέρνησης θα κάνουν πιο έντονες τις διαρθρωτικές ανισότητες στο εσωτερικό της κοινωνίας και της οικονομίας. Εκείνο δηλαδή που χρειάζεται τούτη την ώρα είναι ένα συνολικότερο πρόγραμμα διαρθρωτικών αλλαγών, μέσα στο οποίο μπορεί να εξασφαλιστεί κοινωνικός διάλογος ουσιαστικός, δεσμευτικός και ειλικρινής, συναίνεση και αποδοχή μιας δίκαιης κατανομής βαρών, θυσιών, απωλειών και κινδύνων. ΄Όταν, με όλα αυτά τα οποία προωθεί η κυβέρνηση, μεγεθύνονται οι κοινωνικές ανισότητες, μεγεθύνεται το αίσθημα κοινωνικής αδικίας και εντείνονται τα αδιέξοδα που υπάρχουν στη λειτουργία της οικονομίας και της κοινωνίας, οι διαρθρωτικές αλλαγές τις οποίες επικαλείται η κυβέρνηση είναι ψευδώνυμες. Και κυρίως είναι αποσπασματικά μέτρα, με έναν έντονο νεοφιλελεύθερο χαρακτήρα, που προβάλλονται ως το υποκατάστατο στη θέση των αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών. Γι αυτό λέω ότι η πολιτική την οποία εφαρμόζει η κυβέρνηση δεν παράγει συνθέσεις. Δημιουργεί διχαστικές καταστάσεις. Ομαδοποιεί την πολιτική ζωή και τεμαχίζει την κοινωνία. ΄Όταν, λοιπόν, δεν εξασφαλίζεται η κοινωνική προετοιμασία, η πολιτική προετοιμασία…

- Το επιχείρημα είναι ότι δεν υπάρχει χρόνος…

Κάποτε πρέπει να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους και θέλω να είμαι σαφής. Η πρώτη διαρθρωτική αλλαγή που χρειάζεται η χώρα είναι η εγκατάλειψη αυτής της κυβερνητικής πολιτικής. Δεν γίνονται διαρθρωτικές αλλαγές με κυβερνητικές ντιρεκτίβες. Προχθές, στο πολιτικό μνημόσυνο του Α.Παπανδρέου στη Βουλή, και ο κ. Πρωθυπουργός, εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ, επεσήμαινε ως θετικό στοιχείο ότι από το ΄81 και μετά ενισχύθηκαν οι εγγυήσεις κοινωνικής προστασίας για μια μεγάλη κατηγορία του ελληνικού πληθυσμού που ήταν στο περιθώριο, στην πίσω πλευρά του φεγγαριού, και επίσης ότι εξασφαλίστηκαν προϋποθέσεις για μια δημοκρατική νομιμότητα, η οποία αντιμετώπιζε τον κυβερνητικό, εκτελεστικό και νομικό αυταρχισμό. Αυτά, λοιπόν, που επισημαίνονται ως στοιχεία θετικά του 1981 δεν μπορεί σήμερα να λοιδωρούνται και να βάλλονται μ’ αυτόν τον τρόπο.

Δυο χρόνια μετά τις εκλογές και είναι πια ώριμη η διαπίστωση σε όλο τον κόσμο ότι το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση με την πολιτική που εφαρμόζουν δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα. Και κυρίως είναι έντονη η αίσθηση στον απλό πολίτη ότι το πολιτικό κλίμα είναι βαρύ, ότι επιβαρύνεται ραγδαία το οικονομικό και κοινωνικό κλίμα. ΄Όταν, λοιπόν, συνυπάρχουν τούτη την ώρα εκκρεμή εθνικά θέματα σε κρίσιμο σημείο, έντονα κοινωνικά μέτωπα ανοιχτά και φανερές πολιτικές δυσλειτουργίες, πρέπει να πούμε ότι δεν βγήκαμε από την κοιλιά της πολιτικής κρίσης δύο χρόνια μετά τις εκλογές. Απεναντίας, ζούμε μια από τα ίδια.

Για τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, την πορεία του ΣΥΝ και τις δημοτικές εκλογές

Και οι σφυγμομετρήσεις δείχνουν ότι ο Συνασπισμός είναι σε μια σταθερή και καλή πορεία. Βελτιώνει και την εσωτερική του συσπείρωση και την επιρροή του. Δύο χρόνια μετά τις εκλογές, σε μη προεκλογική περίοδο, έχει πολύ μεγάλη σημασία το γεγονός ότι ο ΣΥΝ είναι εδραιωμένος κι έχει αποκρυσταλλώσει σοβαρές πλευρές της πολιτικής του επιρροής.

Οι εκλογές θα γίνουν, όποτε γίνουν, με βάση συγκεκριμένες πλέον και συνολικότερες εκτιμήσεις που θα κάνει ο κόσμος. Οι σφυγμομετρήσεις απηχούν πλευρές και εικόνες της συγκεκριμένης περιόδου. Οι διεργασίες που γίνονται στην κοινωνική βάση δεν έχουν στατικό χαρακτήρα. Είναι διαρκείς, είναι δυναμικές. Δεν είναι φωναχτές και κραυγαλέες διεργασίες. Είναι διεργασίες διαρκείς, σταθερές, συνειδητοποιημένες. Κανείς ΄Ελληνας πολίτης δεν είναι σήμερα ανυποψίαστος και κανείς δεν είναι διαθέσιμος. ΄Ολοι είναι πονηρεμένοι γιατί έχουν ζήσει την ευκολία με την οποία τους έχουν υποσχεθεί τον ουρανό με τα’ άστρα και τους έχουν αφήσει στα κρύα του λουτρού.

Εμείς θα συνεχίσουμε να ασκούμε προγραμματική αντιπολίτευση, που σημαίνει ότι θα ζητάμε αυτή η πολιτική την οποία εφαρμόζει η κυβέρνηση Σημίτη να ηττηθεί, να εγκαταλειφθεί. Αυτή η πολιτική την οποία εφαρμόζει η κυβέρνηση Σημίτη δεν αφήνει κανένα περιθώριο ούτε κοινωνικής συναίνεσης ούτε πολιτικής σύγκλισης. Με αυτή την έννοια, λοιπόν, δεν πρόκειται ο ΣΥΝ σε καμιά περίπτωση να νομιμοποιήσει την κυβερνητική πολιτική η οποία δεν αποτελεί πλαίσιο διαρθρωτικών αλλαγών που βγάζει την χώρα από την κρίση, που εξασφαλίζει ανόρθωση της οικονομίας, κοινωνική συνοχή, αναδιάρθρωση της παραγωγικής βάσης, δημοσιονομική εξυγίανση, φορολογική δικαιοσύνη.

Ο ΣΥΝ εγκαίρως έχει αποσαφηνίσει ότι οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές είναι εκλογές για την αυτοδιοίκηση. Σε καμιά περίπτωση δεν είναι εκλογές, στις οποίες η κυβέρνηση επιζητάει επικύρωση της πολιτικής της ή τα κόμματα επιδιώκουν να κάνουν στενές κομματικές καταγραφές. Η μάχη για το Δήμο της Αθήνας είναι αυτοδιοικητική μάχη και η διασύνδεσή της με οποιουσδήποτε άλλους στόχους και με οποιαδήποτε άλλα σενάρια νοθεύει τον αυτοδιοικητικό της χαρακτήρα και δεν βοηθάει ούτε την αυτοδιοίκηση ούτε τους πολίτες να επιδιώκουν και στον τομέα της τοπικής και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης ανανέωση, εξυγίανση και ανασύνθεση του πολιτικού τοπίου.