Αρθρο του Μιχάλη Παπαγιαννάκη Ευρωβουλευτή του ΣΥΝ

Την Ευρώπη και την ευρωπαϊκή αριστερά τις κρίνουμε, δεν τις χαρίζουμε!

"Τώρα που βρήκαμε παπά άς θάψουμε πέντε έξη"… Αυτή τη θυμόσοφη ειρωνία μου θυμίζουν αυτές τις μέρες κάποιοι, φωνασκούντες και μη επιχειρηματολογούντες, στην πολιτική σκηνή. Και εξηγούμαι : επειδή συμπίπτουμε, όπως και η τεράστια πλειοψηφία των ελλήνων πολιτών, στην απερίφραστη και ανεπιφύλακτη καταδίκη της ένοπλης επίθεσης κατά της Γιουγκοσλαβίας, ορισμένοι θεωρούν αυτονόητο ότι συμπίπτουμε ή ακόμα και ταυτιζόμαστε ή οφείλουμε να ταυτιζόμαστε στα πάντα ή εν πάση περιπτώσει στα πλείστα ζητήματα που έχουν σχέση με την κρίση αλλά και πέρα από αυτήν σε πολλά άλλα ζητήματα άσχετα με αυτήν αλλά σχετικά με τις …δικές τους ανάγκες. Από αυτήν την …παρεξήγηση λοιπόν ορμώμενοι μπερδεύονται όταν διαπιστώνουν ότι δεν είναι δα και τόσο αυτονοήτως αναντίρρητη η αποψή τους για τα αίτια του πολέμου, για την στάση του ενός ή του άλλου, για την ποιότητα του καθεστώτος Μιλόσεβιτς (είπαμε ότι όσο βομβαρδίζεται η Σερβία δεν ανοίγουμε μέτωπο απένταντι του, όχι όμως και να μας προκύπτει και ως μοντέλο προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του πολίτη ή να μας ζητούν κάποιοι να στρατευθούμε στον αγώνα για την τελική νίκη του επί των κοσοβάρων- εμείς λέμε ότι μια τέτοια "νίκη" μπορεί και πρέπει να εμποδιστεί με μόνο ειρηνικά, πολιτικά και διπλωματικά μέσα, πράγμα πολύ διαφορετικό βέβαια!).

Με ανάλογη πίστη στο αυτονόητο και χωρίς περαιτέρω σκέψη οι ίδιοι μας ζητούν να "ξεχάσουμε" την αριστερά, την ευρωπαική και όχι μόνον αυτή, να παραμερίσουμε οριστικά την Ευρώπη, την όποια Ευρώπη, και τις προοπτικές της, τις όποιες προοπτικές της, μας προτείνουν απλά ένα είδος αυτιστικής μη- επικοινωνίας με τον κόσμο και την (πολιτική και όχι μόνο) δράση. Δεν υπάρχει αριστερά, δεν υπάρχει ευρωπαική προοπτική, πάει τέλειωσε. Το "δια ταύτα" είναι ασαφές έως και εντελώς αδιαφανές (τουλάχιστον ο μεγάλος Μίκης πρότεινε την προσχώρηση στην "ενωση" Ρωσίας - Λευκορωσίας- Γιουγκοσλαβίας, για την οποία δεν ξανάκουσε κανείς τίποτε το νεότερο ….) Και εξάλλου δεν ενδιαφέρει : το κύριο είναι να κλείσει μια προοπτική που έθετε προβλήματα σε θεωρητικά δόγματα και σε πολιτικά ιδεολογήματα. Και για να μην ταραχθούν αυτά, ακόμα και τις θέσεις άλλοτε αδελφών κομμάτων και διανοουμένων τις έφαγε η μαύρη τρύπα της λήθης, από τις θέσεις του γαλλικού ΚΚ έως εκείνες του γερμανικού ΚΟΔΗΣΟ, από τις σχετικά ισορροπημένες διαπιστώσεις ενός Ρεζίς Ντεμπραί έως τις μονομερείς υπέρ του πολέμου θέσεις ενός Αλαίν Λιπιέτς, που έως πρίν λίγες εβδομάδες ήταν ο γκουρού τμήματος της εδώ αριστεράς.

Ας τα ξαναπούμε συνοπτικά. Ρόλος της αριστεράς δεν είναι απλώς και μόνο να "μαρτυρεί" περί των τεκταινομένων, να "αποκαλύπτει" και να καταγγέλλει, αλλά να στοχάζεται, να αναλύει και να δρά για να αλλάξει τα αυτονόητα, την φυσική ροή των πραγμάτων". Αν οι βόμβες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ πέφτουν πάνω στην Γιουγκοσλαβία, πλήττουν μακροχρόνια την προοπτική της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης, εκείνης του Ευρω και εκείνης που το συμπληρώνει και ολοκληρώνει πολιτικά και αυτόνομα, πλήττουν τον ΟΗΕ και όποια μορφή πολιτικής οργάνωσης του κόσμου με νομιμότητα, αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα, σε αντίθεση με την μόνη "αποτελεσματικότητα" της μονοκρατορίας των ΗΠΑ, οι οποίες με τη νέα δομή του ΝΑΤΟ ούτε το ίδιο το ΝΑΤΟ δεν ανέχονται ως συλλογική μορφή δράσης, αφού δηλώνουν έτοιμες για "δράση" και εκτός των νατοικών διαδικασιών. Απέναντι σε αυτήν την προοπτική τι αντιτάσσουμε, άλλο από την συνέχιση και την επίσπευση της προσπάθειας να οικοδομηθεί ο εναλλακτικός πόλος παρουσίας και επιρροής στον κόσμο που μπροεί με τα σημερινά δεδομένα να είναι η πολλτικά ενωμένη Ευρώπη;

Και ποιες μπορούν να είναι οι δυνάμεις που θα επηρεάσουν αυτήν την ενοποίηση προς αυτόνομη πορεία που να εξισορροπεί, που να προωθεί μορφές συνεργασίας και δράσης σε πλαίσιο διεθνούς νομιμότητας, άλλες από δυνάμεις της αριστεράς, έστω και αν σήμερα ένα σημαντικό μέρος τους έχουν επιλογές (κυρίως εθνικές ή ιδιοτύπως εθνικιστικές) αντίθετες από αυτήν την κατεύθυνση; Παραιτούμαστε από την προσπάθεια για ανατροπή αυτών των επιλογών; Θεωρούμε ότι αυτές έχουν ομόφωνη στήριξη; Χαρίζουμε την αριστερά σε όλες τις εκδοχές της στην ….αντίδραση; Και πώς θα γίνει η όποια προσπάθεια για αυτήν την ανατροπή αν κοπούν όλοι οι δίαυλοι επαφής και διαλόγου, αν θεωρηθεί ότι είναι άσκοπη η συζήτηση, απόπειρα συσπειρώσεων όσων με διάφορα σκεπτικά αντιτίθεται στις για την ώρα κυρίαρχες επιλογές των περισσότερων ηγεσιών της αριστεράς; Και ποια αποτελεσματικότητα, με οποιαδήποτε έννοια θέλετε, έχει η τάση να πείθουμε ο ενας τον άλλο για το πόσο κακό είναι ο πόλεμος αλλά να αποφέυγουμε να πείσουμε τοςυ άλλους; Η μόνη αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας στάσης είναι κάποια ενδεχόμενη διευκόλυνση της ψηφοθηρίας όσων τέτοια υποστηρίζουν.

Ο ΣΥΝ υιοθέτησε το σύνθημα "Ευρωπαίοι όλων των χωρών αντισταθείτε", εντείνει αντί να διακόπτει τις σχέσεις του και τον διαλογο με όσες δυνάμεις της ευρωπαικής αριστεράς μπορεί, προωθεί προτάσεις και θέσεις, προσπαθεί να πείσει, να συμμετάσχει σε συσπειρώσεις που συγκλίνουν σε αντιλήψεις για την Ευρώπη και την ενοποίηση της που έχουν και προοπτική και αξιοπιστία. Και προφανώς διασκεδάζει με τις ιδοτελέστατες προσπάθειες μιας αχαλίνωτης δεξιάς να δώσει μαθήματα στην αριστερά για το τι είναι αριστερά, γιατί και αυτό το βλέπουμε αυτές τις μέρες….

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ στις 19/05/1999