Όταν απλές και αυτονόητες δηλώσεις του διοικητή της κεντρικής τράπεζας και απλά και αυτονόητα μέτρα της κβέρνησης προκαλούν τον πανικό της εξοχότητος του προέδρου των μικροεπενδυτών κου Αλβανού και την παρέμβαση του εισαγγελέως, τότε πρέπει (πριν σκεφθούμε τα καθόλου απίθανα αλλά δευτερεύουσας σημασίας αστυνομικά σενάρια της διαρροής πληροφοριών) να ξανασκεφθούμε απλά ζητήματα διαφάνειας, δημοκρατίας και λόγου για ένα θεσμό που επαίρεται ότι είναι ο ναός της ελεύθερης οικονομίας και εν γένει της ελευθερίας μας!
Κατά την άποψη που επικρατεί στον χώρο του χρηματιστηρίου, τα θέματα που αφορούν το χρηματιστήριο χρήζουν μεταχείρισης τέτοιας, ώστε να μην πανικοβάλλονται οι παίκτες/επενδυτές και να μην ενθαρρύνονται τα "παπαγαλάκια". Πόσο λοιπόν οχυρωμένος είναι αυτός ο ναός της ελεύθερης οικονομίας απέναντι στα οποιαδήποτε "παπαγαλάκια"; Γιατί, αν είναι οχυρωμένος, δεν πρόκειται κανείς να πανικοβληθεί. Αλλά πόσο μπορεί να είναι οχυρωμένος ένας τέτοιος ναός, όταν τα μέλη του κοινοβουλίου στην πλειονότητά τους αρνούνται να συζητήσουν τα ζητήματα του χρηματιστηρίου στην Βουλή, αυτόν τον άλλο ναό της ελευθερίας του λόγου, με πρόσχημα να μη πανικοβάλουν τους εξαιρετικά ευαίσθητους στον ανοικτό διάλογο παίκτες/επενδυτές; Αυτό κι αν λέγεται ιδεολογική τρομοκρατία!
Μην συζητάτε για το ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων (και οι συνακόλουθες προσδοκίες) προκύπτουν πλέον όχι από την παραγωγική διαδικασία αλλά από τις αυθαίρετα αυτοτροφοδοτούμενες υπεραξίες και την διαπλοκή των υπεραξιών αυτών στα ανεργητικά των επιχειρήσεων! Μην συζητάτε για τις φούσκες!
Είναι γνωστό ότι κανένας επίσημος δείκτης του πληθωρισμού δεν έχει προβλεφθεί για να παρακολουθεί τις ανοδικές τιμές των μετοχών. Θα είχε ενδιαφέρον ένας τέτοιος δείκτης, διότι θα έδειχνε αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Με κάθε πληθωρισμό κάποιοι γίνονται πλουσιότεροι και κάποιοι γίνονται φτωχότεροι. Η φήμη ότι, εφόσον δεν αυξάνεται η παραγωγή, το χρηματιστήριο είναι ένα παιγνίδι μηδενικού αθροίσματος (δηλαδή ένα παιγνίδι στο οποίο ό,τι κερδίζει κάποιος είναι αυτό που χάνει κάποιος άλλος) είναι η μισή αλήθεια. Το χρηματιστήριο είναι παιγνίδι μηδενικού αθροίσματος, όχι όμως σε επίπεδο χρηματιστηρίου αλλά σε επίπεδο κοινωνίας.
Αν π.χ. η πραγματική συνολική παραγωγή παραμένει περίπου στα ίδια επίπεδα και η Σοφοκλέους σταθεροποιηθεί στις 6000 μονάδες, η μεταφορά του πλούτου θα είναι πολύ συγκεκριμένη και μετρήσιμη εν σχέσει με τις ημέρες κατά τις οποίες ο γενικός δείκτης ήταν στις 1000 μονάδες (και θα είναι της τάξεως ενός ολόκληρου Ελληνικού ΑΕΠ). Και δεν θα είναι μεταφορά πλούτου από κάποιους παίκτες του χρηματιστηρίου σε κάποιους άλλους παίκτες, αλλά θα είναι μεταφορά πλούτου από τους εκτός των πυλών του χρηματιστηρίου ευρισκόμενουςπρος τους εντός των πυλών ευρισκόμενους. (Όπως υπάρχει το κόμμα του χρηματιστηρίου, έτσι υπάρχει και το αντίθετό του).
Ο ισχυρισμός ότι στο χρηματιστήριο μπορείς να υπολογίσεις κέρδη μόνο κατά την στιγμή της ρευστοποίησης είναι ψευδής. Το αντίκρυσμα της οικονομικής φερεγγυότητάς σου είναι πάντα, κατά τις τράπεζες και τους διεθνείς brokers, η τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία των μετοχών που διαθέτεις. Δεν χρειάζεσαι τίποτα παραπάνω από μια φουσκωμένη ή παραφουσκωμένη μετοχή. Αλλά τι σημαίνει φουσκωμένη μετοχή σήμερα;
Το χρηματιστήριο είναι πράγματι ο υγιής τρόπος χρηματοδότησης των επιχειρήσεων. Οι επιχειρήσεις, αντί να δανείζονται με τόκο, αντλούν κεφάλαια από το κοινό (αμέσως ή μέσω θεσμικών επενδυτών) που ενδιαφέρεται να μετάσχει στην πανδαισία του ευφήμως και ευσχήμως λεγόμενου λαϊκού καπιταλισμού. Οι καθημερινές όμως αγοροπωλησίες των μετοχών ουδεμία σχέση έχουν με την χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, η οποία επιτυγχάνεται μόνον τη στιγμή της έκδοσης και διανομής νέων μετοχών. Θα μπορούσαν, βεβαίως, να έχουν σχέση με μακροπρόθεσμες προσδοκίες. Τις περισσότερες φορές όμως δεν έχουν σχέση ούτε με αυτές.
Τις περισσότερες φορές έχουμε να κάνουμε με εξαιρετικά βραχυπρόθεσμους υπολογισμούς μικρών και μεγάλων παικτών/επενδυτών που δεν αφορούν τις ίδιες τις επιχειρήσεις στις οποίες τοποθετούν τα κεφάλαιά τους οι παίκτες/επενδυτές (και για τις οποίες δεν γνωρίζουν ούτε καν τι παράγουν) αλλά αφορούν την έγκαιρη πρόγνωση των συμπεριφορών των άλλων παικτών/επενδυτών. Πρόκειται για ένα παιγνίδι στρατηγικής, εντελώς αυτονομημένο από τους ρυθμούς της πραγματικής οικονομίας. Πρόκαιται για ένα παιγνίδι συνεχώς αυξανόμενου αθροίσματος σε επίπεδο χρηματιστηρίου (και μηδενικού αθροίσματος σε επίπεδο κοινωνίας).
Το παιγνίδι δεν παίζεται μόνον εντός του χρηματιστηρίου (και άρα κρίνετε τι θέση έχουν οι απόψεις ότι δεν πρέπει να επεμβαίνει η πολιτική και να ανησυχεί τους "αθώους" παίκτες/επενδυτές!). Πρόκειται για ένα παιγνίδι που παίζεται ανάμεσα στο χρηματιστήριο και τους εκτός του χρηματιστηρίου ευρισκόμενους.
Πρόκειται, πραγματικά, για ένα πολύ πολιτικό παιγνίδι.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΣ
