“Ένας ακόμη νέος έχασε τη ζωή του από υπερβολική δόση ηρωίνης”.

Καθημερινή σχεδόν η είδηση στα Μ.Μ.Ε.

Την ακούμε και σχεδόν δεν μας κάνει πια καμιά αίσθηση. Είναι σαν να ακούμε μια από τις τόσο συνηθισμένες και τόσο κοινότυπες πια εκφράσεις των δημοσιογράφων. Τόσο “κοινότυπες” και τόσο “φυσιολογικές” όπως :

Κι όμως πρόκειται για ένα νέο άνθρωπο που πεθαίνει αβοήθητος. Για χιλιάδες νέους ανθρώπους που καθημερινά πεθαίνουν και καθημερινά παλεύουν αβοήθητοι. με τον “λευκό θάνατο”.

Με το “λευκό θάνατο” και με τους εμπόρους του. Με τους χιλιάδες εμπόρους και τα αμέτρητα “κυκλώματά” τους που δρουν και δουλεύουν ανενόχλητοι. Που καθημερινά λαδώνουν, κάνουν “μάρκετινγκ”. οργανώνονται, και σχεδιάζουν. Και που καθημερινά επεκτείνουν ραγδαία την αγορά τους, γεμίζοντας με μαύρο χρήμα τις αιματοβαμμένες τσέπες τους και με μαύρο, κατάμαυρο θάνατο τη νεολαία, τα παιδιά μας, την κοινωνία ολόκληρη.

Γιατί ναι. Όσο κι αν προσπαθούμε να “πείσουμε” τους εαυτούς μας πως το πρόβλημα αφορά άλλους κι όχι εμάς, όσο κι αν προσπαθούμε να κλειστούμε στο γυάλινο καθαρό και υγιή κόσμο μας, τα άρρωστα παιδιά που πεθαίνουν καθημερινά μόνα τους και αβοήθητα από τα φονικά χέρια του αδίστακτου, διεφθαρμένου κυκλώματος των ναρκωτικών, είναι παιδιά της κοινωνίας μας. Είναι τα δικά μας παιδιά.

Κι όσο κι αν αποφεύγουμε να μιλήσουμε για το πρόβλημα, όσο κι αν στρουθοκαμηλίζουμε όλοι μας, κάποτε η κοινωνία μας πρέπει να ξυπνήσει. Και να ξυπνήσει όχι για να κλάψει και να θρηνήσει, αλλά για να αγκαλιάσει και να προστατέψει τους χιλιάδες νέους υποψήφιους αυριανούς νεκρούς.

Να παλέψουμε και να αγωνιστούμε κόντρα στην άγνοια και στην προκατάληψη. Να μιλήσουμε μεταξύ μας δυνατά. Να προβληματιστούμε. Να μάθουμε. Να οπλιστούμε με γνώση. Κι ας φαίνεται πως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, αδύναμα αντικείμενα στο πολυκέφαλο τέρας της επιβολής.

Όσο πλουτίζεται ιστορικά η εμπειρία μας, τόσο προσεγγίζουμε την παλιά αλήθεια ότι η αλλαγή του κόσμου προς το καλύτερο – μικρή ή μεγάλη – ξεκινά από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Σαν μια ελάχιστη συμβολή από τη μεριά μου στον αναγκαίο κοινωνικό διάλογο, που πρέπει κάποτε να ανοίξει, αλλά και να παραμένει μονίμως ανοικτός θεωρώ ιδιαίτερα χρήσιμο να παραθέσω το άρθρο του γιατρού και κοινωνιολόγου Γρίβα Κλεάνθη με τίτλο “Ναρκωτικά και εξουσία. Πολιτική της απαγόρευσης και αποδιοπόμπηση” που δημοσιεύθηκε στο Ιντερνέτ (στο ηλεκτρονικό περιοδικό Virtual School, The sciences of Education Online, τόμος 1, τεύχος 2, Αύγουστος 1998).

Ανήκω σ' εκείνους που αγωνίζονται εναντίον του παραλογισμού της καταστολής και ελπίζουν γιά το καλύτερο, περιμένοντας το χειρότερο. Κι αυτό γιατί απλούστατα, εξαιτίας του επαγγέλματός μου, ξέρω καλά πόσο ακατανίκητη είναι η δύναμη της βλακείας των επαγγελματιών πολιτικών που διαχειρίζονται την εξουσία ως αποικιακοί διοικητικοί υπάλληλοι των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ως ψυχίατρος έλκομαι από το διανοητικό παιχνίδι των πιθανών ερμηνειών που υπόσχεται η εφαρμογή της θεωρίας της αλλοτρίωσης ή της οικονομίας της ψυχικής ενέργειας.

Ως νευρολόγος είμαι πεπεισμένος ότι η εξάρτηση από τις ψυχοτρόπες ουσίες (και ιδιαίτερα από τα οπιούχα) είναι ζήτημα βιολογικό και ερμηνεύεται ικανοποιητικά μετά την ανακάλυψη των ειδικών υποδοχέων της μορφίνης στον εγκέφαλο (1973) και η απομόνωση των ενδορφινών και των εγκεφαλινών (1975 και 1976).

Αλλά ως ενεργός πολίτης, είμαι πεπεισμένος ότι το πρόβλημα των “ναρκωτικών” είναι πρωτίστως ένα πρόβλημα πολιτικό και οικονομικό, το οποίο συμβαίνει να έχει πολλές κοινωνικές και ορισμένες ψυχολογικές, ιατρικές και νευροφυσιολογικές παραμέτρους.

Στην Ελλάδα, μια χώρα με 10 εκατ. κατοίκους που είναι ημικαθυστερημένη από πολιτική, οικονομική και πολιτισμική άποψη, 80.000 εξαρτημένοι από νοθευμένη ηρωίνη διαμορφώνουν μια τεράστια μαύρη αγορά νοθευμένης ηρωίνης που ο ετήσιος τζίρος της φτάνει τα 500 δισεκατ. δραχμές. Αυτοί οι 80.000 εξαρτημένοι αντιστοιχούν στο 0,8% του συνολικού πληθυσμού, πράγμα που σημαίνει ότι 1 στους 125 Έλληνες είναι εξαρτημένος χρήστης νοθευμένης ηρωίνης.

Αν θεωρηθεί ότι ο μέσος όρος των ημερήσιων αναγκών κάθε εξαρτημένου είναι 625 χιλιοστά του γραμμαρίου νοθευμένης ηρωίνης είναι φανερό ότι οι εξαρτημένοι χρήστες που υπολογίζονται σε 80.000 καταναλώνουν κάθε μέρα 50.000 γραμμάρια νοθευμένης ηρωίνης (δηλαδή 50 κιλά ημερησίως ή 18.000 κιλά ετησίως από τα οποία οι αστυνομικές αρχές συλλαμβάνουν 40 κιλά ετησίως, δηλαδή γύρω στο 0,2% του συνόλου).

Αυτά τα 18.000 κιλά διατίθενται στον τελικό καταναλωτή που τα εγχύει στη φλέβα του προς 25 έως 30 χιλιάδες δραχμές το γραμμάριο. Δηλαδή ο ετήσιος κύκλος εργασιών στη μαύρη αγορά της νοθευμένης ηρωίνης στην Ελλάδα είναι της τάξεως των 500 δισεκατομμυρίων δραχμών (ποσό που λόγω της παράνομης καταγωγής του έχει και το μείζον πλεονέκτημα να διαφεύγει τη φορολογία νομίμως).

Στην Ελλάδα, ο ετήσιος τζίρος της νοθευμένης ηρωίνης είναι μεγαλύτερος από το σύνολο των κερδών των 50 μεγαλυτέρων εμπορικο-βιομηχανικών εταιρειών της χώρας. Το 1992, ο ετήσιος τζίρος της, ήταν τετραπλάσιος από το σύνολο των κερδών όλων των τραπεζών που λειτουργούσαν στη χώρα, και τα οποία ανήλθαν σε 89 δισεκ. δρχ.

Αυτή η τρομακτική οικονομική ισχυροποίηση του οργανωμένου εγκλήματος που ελέγχει τη διακίνηση και την εμπορία των “ναρκωτικών”, του δίνει τη δυνατότητα να εξαγοράζει μαζικά διάφορους κυβερνητικούς και κρατικούς αξιωματούχους, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται ο φαύλος κύκλος της χρήσης των απαγορευμένων ουσιών και της καταστολής (πράγμα που εξασφαλίζει όλο και πιο μεγάλα κέρδη στο οργανωμένο έγκλημα) και να τίθενται σε άμεσο κίνδυνο οι δημοκρατικοί θεσμοί.

Χάρη στη δαιμονολογική κατασταλτική αντιμετώπιση των “ναρκωτικών” και το “ζήλο” των δήθεν αντιναρκωτικών” υπηρεσιών (αστυνομικών και μη), οι εξαρτημένοι από οπιούχα, που υπολογίζονταν κατά προσέγγιση σε 2.000 το 1980 έκαναν ένα εντυπωσιακό άλμα στις 20.000 το 1985 (ποσοστό αύξησης 1.000%) και εκτοξεύτηκαν στις 80.000 το 1990 (ποσοστό αύξησης 4.000%). Και ο αριθμός τους συνεχίζει να αυξάνεται.

Απέναντι σ' αυτή τη ζοφερή προοπτική (που προβλεπόταν με μαθηματική ακρίβεια) οι επαγγελματίες πολιτικοί αποφάσισαν να αντιπαραθέσουν κάποια έργα βιτρίνας, που ούτε καν αγγίζουν το ζήτημα των “ναρκωτικών” άλλ’ απλώς απενοχοποιούν προσωρινά την κρατική εξουσία στα μάτια της Ελληνικής κοινωνίας, σε σχέση με το ρόλο της στη δημιουργία και την επιδείνωση του προβλήματος των “ναρκωτικών”.

Μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια, το 1983 μεθοδεύτηκε το “πείραμα” της ψευτο-θεραπευτικής κοινότητας “Ιθάκη” (με την εφαρμογή του φασιστοειδούς προγράμματος “Daytop” που είναι από τα πλέον επικρινόμενα από τη διεθνή ιατρική κοινότητα) και το 1996, το “πείραμα” της περιορισμένης χορήγησης μεθαδόνης σε 300 από τους 80.000 εξαρτημένους χρήστες που την έχουν ανάγκη.

Είναι απάτη, αγυρτεία και τσαρλατανισμός των διαχειριστών της εξουσίας να παραγνωρίζουν συστηματικά τα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν την εξάρτηση και να φενακίζουν την πραγματικότητα, αρνούμενοι να αποδεχτούν ότι εμμένοντας στις προσφιλείς κατασταλτικές μεθόδους τους, δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να επιδεινώνουν διαρκώς το πρόβλημα που υποτίθεται ότι θέλουν να αντιμετωπίσουν.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των διωκτικών αρχών οι συλλήψεις για αδικήματα που σχετίζονται με τα “ναρκωτικά” από 784 το 1981 έφτασαν τις 3.065 το 1989 (δηλαδή αυξήθηκαν κατά 400% περίπου, με μέσο όρο ετήσιας αύξησης 40%).

Οι αριθμοί αυτοί απέχουν πολύ από την πραγματικότητα λόγω του είδους του αντικειμένου της δίωξης και των ιδιότυπων σχέσεων αλληλοεκδούλευσης που αναπτύσσονται πολλές φορές μεταξύ διώκτη και διωκόμενου, όπως αποδεικνύεται κι απ' τις δημόσιες διαβεβαιώσεις των επιτελών της υπηρεσίας δίωξης “ναρκωτικών”, σύμφωνα με τις οποίες “μόνο το 20% των συλληφθέντων φθάνει στα δικαστήρια”.

Παρεμφερή αυξητική πορεία ακολούθησαν οι ποινικές διώξεις που ασκήθηκαν και οι καταδίκες που επιβλήθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία (1980-1989), με αποτέλεσμα σήμερα στο σύνολο των 4.916 ατόμων τα οποία κρατούνται στις Ελληνικές φυλακές, οι 1.524 (δηλαδή ποσοστό 31% του συνόλου) να είναι υπόδικοι ή κατάδικοι για αδικήματα σχετικά με “ναρκωτικά”.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία (που αμφισβητούνται για πολλούς σοβαρούς λόγους), οι θάνατοι από νοθευμένη ηρωίνη από 5 το 1980 ανέβηκαν σε πάνω από 200 το 1996 δηλαδή αυξήθηκαν κατά 4.000% (που αντιστοιχεί σε μέσο ποσοστό ετήσιας αύξησης 400%).

Φυσικά, ο πραγματικός αριθμός των θανάτων από νοθευμένη ηρωίνη είναι πολύ μεγαλύτερος, με δεδομένη την προσπάθεια επικάλυψης της πραγματικής αιτίας του θανάτου που καταβάλουν οι συγγενείς του θύματος για ν' αποφύγουν τον κοινωνικό στιγματισμό.

Η απόδοση όλων αυτών των θανάτων με τους ουδέτερους ιατρικούς όρους “υπερβολική δόση”, “πνευμονικό οίδημα”, “εμβολή”, αποκρύπτει το γεγονός ότι μοναδικός υπεύθυνος γι' αυτούς είναι η κατασταλτική πολιτική της εξουσίας απέναντι στις απαγορευμένες ουσίες, η οποία προκαλεί τη συνεχή άνοδο της τιμής της νοθευμένης ηρωίνης που διατίθεται στη μαύρη αγορά και καθιστά εξαιρετικά κερδοφόρα και την παραμικρότερη νόθευσή της.

Η απαγόρευση και η δίωξη των “ναρκωτικών” είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για τους θανάτους από υπερβολική δόση, λόγω της άγνοιας και της κακής πληροφόρησης που επιβάλει σχετικά με το τι και πότε είναι υπερβολική μια δόση. Γιατί βέβαια, κανένας εξαρτημένος δεν παίρνει ηρωίνη γιά να αυτοκτονήσει. Την παίρνει γιά να προσποριστεί τα ψυχικά και βιολογικά αποτέλεσμα της δράσης της. Και συνεπώς, μόνο η άγνοια μπορεί να τον σπρώξει στη λήψη μιας θανατηφόρας “υπερβολικής δόσης”.

Το 1990, η Διακομματική Επιτροπή για τα “ναρκωτικά” του Ελληνικού κοινοβουλίου, υπολόγιζε ότι ο αριθμός των εξαρτημένων από ηρωίνη στην Ελλάδα, “μέσα στα 5 επόμενα χρόνια θα κάνει ένα άλμα από τις 80.000 στις 300.000” (εφημ. Νέα, 17.11.90).

Μπροστά σ' αυτή την προοπτική, είναι φανερό πως υπάρχουν δυο δυνατές επιλογές:

• Είτε θα υιοθετήσουμε μια γνήσια φιλελεύθερη, αντιαπαγορευτική και αντικατασταλτική στάση απέναντι στις απαγορευμένες ουσίες, που μας εξασφαλίζει την εξάλειψη του καρκινώματος της μαύρης αγοράς, της εγκληματικότητας, της αρρώστιας και του θανάτου.
• Είτε θα εξακολουθήσουμε να εφαρμόζουμε την απαγορευτική και κατασταλτική πολιτική που εφαρμόζεται επί δεκαετίες με παταγώδη αποτυχία, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα.
• Παρένθεση: Υπάρχει βέβαια και μια τρίτη επιλογή, αλλά η παραμικρότερη αναφορά σ' αυτή προκαλεί τον υποκριτικό αποτροπιασμό κάθε “πολιτισμένης” κοινωνίας. Πρόκειται για την “Τελική Λύση” με την οποία έκλεισε η γιγαντιαία ναζιστική επιχείρηση “απολύμανσης” των λαών της Ευρώπης. Ένας ειδικός τρόπος παλινδρόμησης στη βαρβαρότητα, που αρχίζει με τη νομοθεσία περί “φυλετικής καθαρότητας” και τελειώνει με το Άουσβιτς, λίγο πριν να παραπεμφθεί στη Νυρεμβέργη. Την θέτω υπόψη των διαχειριστών της εξουσίας στον τόπο μας. Ίσως αυτοί σταθούν πιο “τυχεροί” από τους Ναζί ομοτέχνους τους.

Στην πρώτη περίπτωση, με την υιοθέτηση μιας φιλελεύθερης αντικατασταλτικής πολιτικής, η κοινωνία, απαλλαγμένη από το κόστος των ατομικών και κοινωνικών τραγωδιών που συνεπάγεται η καταστολή, μπορεί να επικεντρώσει την προσοχή και τις δυνάμεις της στα όσα τραγικά της κληρονομεί η κατασταλτική παράνοια.

Στη δεύτερη περίπτωση, με την εμμονή στον κατασταλτικό παραλογισμό, θα πρέπει να υπερβεί πολλές φορές τα “πλάνα” αρκετών πενταετών σχεδίων, προκειμένου να κατασκευαστούν σ' όλη την επικράτεια πολλές δεκάδες φυλακές, ψυχιατρεία και “θεραπευτικές” κοινότητες και να εκπαιδευτεί ένας απροσδιόριστος αριθμός ατόμων που θα αναλάβουν το ρόλο των ανθρωποχειριστών και των ανθρωποφυλάκων.

Οι πολιτικοί διαχειριστές της εξουσίας κάνουν πάντα τη δεύτερη επιλογή. Κι όταν καθίσταται εμφανής η αποτυχία της, όντας ανίκανοι και ν' αναρωτηθούν μήπως έκαναν λάθος, αναζητούν τις ευθύνες σε οτιδήποτε άλλο εκτός του εαυτού τους. Γι’ αυτούς :

Ο Α. Koestler αναφέρει στην αυτοβιογραφία του, ένα επεισόδιο κατά το 2o Συνέδριο της Ένωσης των Συγγραφέων (Μόσχα, αρχές της δεκαετίας του 1930):

Στην τέλεια κοινωνία (!), όποια κι αν είναι αυτή, ίσως να μην υπάρχουν εξαρτημένοι. Όμως, μέχρι τότε υπάρχουν και θα υπάρχουν. Κι ακριβώς η ύπαρξή τους είναι που θα θέτει εσαεί επί τάπητος το καίριο ερώτημα:

Κι αυτό ακριβώς είναι που καθιστά ζωτική την ανάγκη να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι “όσο θα υπάρχουν άνθρωποι στο δρόμο και θύματα στη λόχμη, που θα τους χωρίζει το φράγμα της ψευδαίσθησης, ο πολιτισμός μας θα είναι κίβδηλος”. (Α. Κoestler)

Ογδόντα χρόνια καταστολής είναι μάλλον αρκετά για να καταδειχτεί πέρα από κάθε αμφιβολία ο ατελέσφορος χαρακτήρας, η επιστημονική ανυποληψία και η κοινωνική και πολιτική επικινδυνότητα της κατασταλτικής “αντιναρκωτικής” πολιτικής που εφαρμόζει η κρατική εξουσία, μέσω της οποίας εισήγαγε την κοινωνία στο φαύλο κύκλο της διαρκούς αλληλοενίσχυσης της καταστολής και της εξάρτησης και την κατέστησε ανίκανη να αμυνθεί απέναντι και στη μια και στην άλλη.

Κατά τη γνώμη μου, το “πρόβλημα των “ναρκωτικών”” δεν αφορά τους εκάστοτε διαχειριστές της κρατικής εξουσίας (που η δεδηλωμένη ανεπάρκεια ή η ιδιοτέλειά τους δεν τους επιτρέπει να προσεγγίσουν οποιαδήποτε άποψη πλην της δαιμονολογικής). Αφορά αποκλειστικά και μόνο την κοινωνία που συνειδητοποιεί καθημερινά το αδιέξοδο στο οποίο παραδέρνει, την αδυναμία της να διαφύγει απ' τον αφανιστικό φαύλο κύκλο στον οποίο την εγκλώβισε η εξουσία, και την ανυπαρξία κάθε πιθανότητας να απεμπλακεί από το ψεύτικο δίλημμα της επιλογής ανάμεσα στην εξάρτηση και την καταστολή, δεδομένου ότι η μία προϋποθέτει και συνεπάγεται την άλλη. Αφορά μια κοινωνία που, μετά από 80 χρόνια συστηματικής πλύσης εγκεφάλου, διαπιστώνει έκπληκτη ότι:

Όλοι αυτοί οι σύγχρονοι “σταυροφόροι”, ως σύνολο συγκροτούν έναν νέο άτυπο Ιεροεξεταστικό θεσμό ο οποίος αναλαμβάνει διακηρυκτικά (και με το αζημίωτο πάντοτε) τη σωτηρία της ψυχής μας, αφήνοντας το κορμί μας στην αρμοδιότητα των λαθρεμπόρων των “ναρκωτικών”, των διωκτών και των βασανιστών (που ειδικεύονται επαγγελματικά στην εξολόθρευση των θυμάτων, υποδυόμενοι τους κυνηγούς των θυτών).

Πολιτική θρησκεία των επαγγελματιών πολιτικών είναι ο μονοθεϊστικός κατασταλτισμός που συνεχώς αναπαράγει με διευρυμένο τρόπο τα προβλήματα που υποτίθεται πως αντιμετωπίζει.

“Η πολιτική όλο και περισσότερο θεωρείται ως (αναγκαίο ακόμη, δυστυχώς) επάγγελμα, που ασκείται από πρόσωπα που το μυαλό τους δεν επαρκεί γιά την επιστήμη, το ταλέντο τους δεν επαρκεί γιά την τέχνη κι ούτε έχουν αρκετή γνώση και εμπειρία της τεχνικής. Η εξουσία, όπως κι αν το πάρεις, είναι δουλειά των ιδεολογικών μεγαφώνων και των ειδικών της τακτικής της κρυψίνοιας και της κολακείας”, διαπίστωνε ο Ernst Fischer.

Συνεπώς, αν πράγματι θέλουμε να τελειώνουμε οριστικά με τη μαύρη αγορά, με τα κυκλώματα λαθρεμπορίας των “ναρκωτικών” και με τα όσα συνεπάγεται η ύπαρξή τους γιά την κοινωνία μας, πρέπει να θέσουμε υπό αυστηρό έλεγχο την κλίκα των επαγγελματιών πολιτικών που διαχειρίζονται την εξουσία, και να τους επιβάλλουμε το δικαίωμά μας να καθορίζουμε όχι μόνο το ποιος θα τη διαχειρίζεται (που μάλλον είναι άνευ σημασίας) αλλά και το πώς θα τη διαχειρίζεται.

Τα ογδόντα χρόνια της καταστολής των απαγορευμένων ουσιών συνθέτουν μια σύγχρονη “Τελευταία Κρίση”: Συλλήψεις και κακοποιήσεις. Δίκες και καταδίκες. Τραγωδίες ατομικές και οικογενειακές. Εγκληματικότητα και εκπόρνευση. Εκμετάλλευση οικονομική και σωματική. Αρρώστια και θάνατος. Υπονόμευση και ανατροπή των δημοκρατικών θεσμών. Μια πληθώρα auto da fe που αυτοαναπαράγονται ασταμάτητα, μετατρέποντας τον άνθρωπο από αξία καθεαυτή σε αξία χρήσης και μόνο, προς δόξαν της εξουσίας.

Αλλά, οι εκάστοτε αποικιακοί διοικητικοί υπάλληλοι που διαχειρίζονται την εξουσία στον τόπο μας κωφεύουν, αναπαλαιώνοντας απλώς την κατασταλτική πολιτική των προκατόχων της. Γιατί είναι ίδιον των επαγγελματιών της πολιτικής να ασχημονούν.