Αθήνα, 21 Ιανουαρίου 2000

Ομιλία του Γραμματέα Κ.Ε ΠΑΣΟΚ Κώστα Σκανδαλίδη στο 4ο Συνέδριο Νεολαίας ΠΑΣΟΚ

Συντρόφισσες κ' Σύντροφοι
Φίλες κ' Φίλοι,

Είναι πραγματικά δύσκολο για τον κάθε ένα από εμάς να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το πιο δύσκολο ακροατήριο που είναι σίγουρα οι νέοι και οι νέες της πατρίδας μας.
Είναι δύσκολο γιατί είναι πιο δύσπιστο, πιο "ψιλιασμένο" πιο "αρνητικά" προδιατεθειμένο αλλά και πιο μπροστά στη σκέψη, τις ιδέες και τις απόψεις που εκφράζει.

Ιδιαίτερα αυτή την εποχή, όπου η γνώση, η πληροφορία, η δυνατότητα, διαδίδονται με ρυθμούς καταιγιστικούς, μέσα από χιλιάδες δρόμους και διαύλους, όπου ο άνθρωπος από τα πρώτα του βήματα ατενίζει μέσα από την οθόνη του υπολογιστή ή το παράθυρο της τηλεόρασης, τον κόσμο όλο, οι γέφυρες της επικοινωνίας ανάμεσα στις γενιές γκρεμίζονται πιο εύκολα κι ας ζούμε στον αιώνα της επικοινωνίας.

Ταυτόχρονα η εικόνα νέων ανθρώπων, η εικόνα η δική σας, σίγουρα δίνει σε όλους μας, μια αίσθηση ευφορίας και αναζωογόνησης.

Δεν σας κρύβω ότι όλοι μας έχουμε ανάγκη να προσφύγουμε σ' αυτή την εικόνα για να παίρνουμε δύναμη παρ' ότι συχνά το κάνουμε άτσαλα και με παραδοσιακούς τρόπους, οδηγώντας τα δικά σας βήματα πάνω στα δικά μας χνάρια. Ωστόσο όπως θα' λεγε κι ο ποιητής "πρέπει να λογαριάσουμε πως προχωρούμε".

*

Έχω λοιπόν την πεποίθηση ότι όλοι εσείς που αθρόα συγκεντρωθήκατε εδώ σήμερα το σώμα των συνέδρων της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ δίνετε το παρόν στο 4ο Συνέδριο της οργάνωσης για να κάνει έντονα αισθητό το στίγμα της νιότης, της απαγκίστρωσης από έμμονες ιδέες ή και ενοχές του παρελθόντος, της φρεσκάδας των θέσεων και των προτάσεων, της ριζοσπαστικής και προοδευτικής αντίληψης και άποψης για την Ελλάδα του 21ου αιώνα μέσα σε ένα κόσμο ανοιχτών συνόρων.

Δίνετε το παρόν σήμερα εδώ για να διαψεύσετε όσα σας καταλόγισαν χθες αλλά για να διαψεύσετε και όλους όσους ταυτίζουν αυτό το Συνέδριο με τις κάλπες της Κυριακής και μόνο. Είναι η ευκαιρία, και το μπορείτε, να ταυτίσετε αυτό το Συνέδριο με το αύριο και την προοπτική. Και ότι είστε αποφασισμένοι να απαιτήσετε τη δική μας συνενοχή και συνομολογία. Είστε νέοι και είστε ταυτισμένοι μ' αυτό που έρχεται.
Μέσα στην κοινωνία μας η Νέα Γενιά αποδεικνύει συνεχώς ότι ανησυχεί, επαναστατεί, "τα παίρνει στο κρανίο", δημιουργεί, παρεμβαίνει και ανατρέπει. Φτιάχνει κάτι άλλο, κάτι δικό της κάτι καινούργιο που δεν το διαπραγματεύεται με ότι αρνητικό και "γκρίζο" υπάρχει στο χθές.

*

Η νέα εποχή άνοιξε πλατειά τα παράθυρα και τις πόρτες της, στον κόσμο. Και πρέπει να αποδεχθούμε αυτό που όλοι αναγνωρίζουν πια. Ότι η Ελλάδα πατά σ' αυτήν με στέρεα, αποφασιστικά και προοδευτικά βήματα.
Είναι η πρώτη φορά στην νεότερη ιστορία του ελληνισμού που κλείνει ένας ιστορικός κύκλος και ανοίγει ένας άλλος χωρίς εθνική ήττα, χωρίς εθνική τραγωδία. Ο κύκλος της Μεταπολίτευσης από την νομιμοποίηση των προοδευτικών ιδεών, στην αποκατάσταση και τη στερέωση της Δημοκρατίας, στην μεγάλη αλλαγή που σταμάτησε τον κατήφορο της χώρας, μέχρι την μεταρρύθμιση και τον εκσυγχρονισμό των δομών την κοινωνική οργάνωση, είναι ιστορική περιουσία αυτού του λαού κι αυτού του κινήματος. Σ' αυτή τη διαδρομή η νεολαία μας με όλες της τις μορφές: είτε με την καταλυτική παρουσία της στην αυτοοργάνωση, είτε με την δημιουργική συμμετοχή της μέσα στην οργάνωση του κινήματος, είτε με την αυτόνομη και ουσιαστική της δράση στα μετέπειτα χρόνια, υπήρξε πάντοτε στυλοβάτης και προοδευτικός μοχλός των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων, φορέας οραμάτων και συλλογικών επιδιώξεων.

Για να φτάσουμε σήμερα εδώ και να μπορούμε να λέμε ότι η Ελλάδα περνά το κατώφλι του νέου αιώνα με στερεά, αποφασιστικά και προοδευτικά βήματα. Η πατρίδα μας είναι σε μια καλή ιστορική στιγμή. Σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο, σε μια ρευστή και μακρόσυρτη μεταβατική περίοδο, όπου η ανασφάλεια και η ελπίδα συμβιώνουν και απλώνονται παντού, εμείς, αυξάνουμε τις ευκαιρίες, ανοίγουμε νέους δρόμους και περιορίζουμε τους κινδύνους για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Ο στόχος είναι ένας. Η κοινωνία ίσων ευκαιριών και αξιοκρατικών επιλογών που εξασφαλίζει τη δίκαιη κατανομή της ευημερίας, προωθεί την επιταχυνόμενη ανάπτυξη και διασφαλίζει την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Αυτό το σύγχρονο όραμα ενός έθνους που επιστρέφει το ιστορικό προσκήνιο μπορεί να οικοδομηθεί κυρίως από τις νέες γενιές. Γι' αυτές είναι οι ευκαιρίες, γι' αυτές είναι οι περιορισμοί των κινδύνων, γι' αυτές είναι η ποιότητα ζωής.
Να οπλίζονται, κατά συνέπεια, πρέπει με τη γνώση, τη δυνατότητα, τη δύναμη, να βαδίζουν σε νέους δρόμους και να καλυτερεύουν συνεχώς τη ζωή τους.
Η γενιά της χειραφέτησης μπορεί και πρέπει να είναι αυτή, η σημερινή νέα γενιά της πατρίδας μας.

*

Στο ρυθμό αυτής της γενιάς πρέπει να ζεί και η Νεολαία ΠΑΣΟΚ. Η οργάνωση νέων ενός σύγχρονου σοσιαλιστικού κ' προοδευτικού Κόμματος που έχει ανάγκη να ζει την πραγματικότητα και να δημιουργεί μέσα απ' αυτήν πρότυπα, αξίες και ιδέες.
Η Νεολαία ΠΑΣΟΚ μόνο ζώντας με τη Γενιά της μπορεί να δώσει στίγμα αυθεντικό και ελπιδοφόρο. Μόνο ως διαρκής και όχι εφήμερος πρωταγωνιστής των εξελίξεων μπορεί να βλέπει στο Μέλλον.

Ζούμε μια περίοδο σημαντικών και συνεχών εξελίξεων και αλλαγών που πολλές φορές ανατρέπουν δεδομένα 10ετιών και μερικές φορές μας τρομάζουν. Οι σύγχρονες και επίκαιρες ιδέες μας για μια πορεία βήμα-βήμα προς την Ευ-ημερία μόνο στο γόνιμο έδαφος της νεολαίας μπορούν να αναπτυχθούν, να κατακτηθούν και να ολοκληρωθούν. Στο γόνιμο έδαφος μιας γενιάς που, όταν συνειδητοποιεί τη ζωή και τον εαυτό της σε πολύ μικρή ηλικία έχει κιόλας τη δύναμη, την ικανότητα, τη γνώση να αυτοκυβερνηθεί πριν ακόμη ακουμπήσουν πάνω της οι εξουσιαστικές δομές. Χωρίς την ορμητική έφοδο της νέας γενιάς στο προσκήνιο της πολιτικής που οδηγεί στην Ευ-ημερία, χωρίς την ανατρεπτική αλλά "δημιουργικά καταστροφική της ορμή", στην οποία μαζί με την αμφισβήτηση εμφιλοχωρεί σ' αυτή και η γνώση του επόμενου βήματος, δεν μπορεί να υπάρξει αυθεντική πορεία. Γιατί σ' αυτή τη γενιά επικεντρώνονται όλες οι τρομακτικές δυνάμεις της εποχής που θα επινοήσουν το μέλλον, που θα οδηγήσουν στο 2020. αναγέννησης. Οι δυνάμεις της ενσωμάτωσης ή της αναγέννησης. Οι δυνάμεις του ατομικισμού ή της νέας συλλογικότητας. Οι δυνάμεις της καταστροφής ή της δημιουργίας, της ισοπεδωτικής ποσότητας ή της ποιότητας. Οι δυνάμεις της πραγμοποίησης ή της αυτοπραγμάτωσης του ανθρώπου.

Η νέα γενιά οφείλει να σταθεί απέναντι στις παντοδύναμες εξουσιαστικές δομές με χαμόγελο και απόφαση. Η εξουσία δεν είναι το αντίπαλο δέος. Είναι δομή προς κοινωνικοποίηση με την πιο βαθιά σημασία του όρου. Κοινωνικοποίηση της γνώσης, της πληροφορίας, της κρατικής και διοικητικής διαχείρισης, των αποφάσεων, των διαδικασιών αντιπροσώπευσης, των ίσων ευκαιριών, των διαφανών και αξιοκρατικών επιλογών, των πολιτικών διαδικασιών. Είναι η κοινωνικοποίηση κάθε μορφής εξουσίας που οδηγεί παράλληλα με την άμεση δημοκρατία στην κοινωνική πλειοψηφία που επιβάλλει την μεταρρύθμιση και την αναγέννηση του καθημερινού. Αυτό, όμως, είναι υπόθεση κυρίως της νέας γενιάς ή καλύτερα των επερχόμενων γενεών, οι οποίες δεν περιμένουν πια το μέλλον για να εγκατασταθούν στο θρόνο των δημιουργών δυνάμεων της κοινωνίας. Μπορούν από τώρα.

Η δική μας υποχρέωση δεν είναι να τους καθοδηγήσουμε, να τους πούμε πως θα ζήσουν, να τους επιβάλλουμε τα στερεότυπα και τα κλισέ της εποχής που φεύγει. Η δική μας υποχρέωση είναι να τους ανοίξουμε το δρόμο ή καλύτερα να τους ανοίγουμε συνεχώς δρόμους για να περπατήσουν. Ο ισχυρισμός ότι η σύγχρονη νέα γενιά της πατρίδας μας δεν έχει πια μνήμες, αγωνιστικές εμπειρίες, ενδιαφέρον για την πολιτική και τα κοινά, αποτελεί μια επιδερμική ανάγνωση της πραγματικότητας. Η σύγχρονη ελληνική νεολαία έχει είδος, μορφή, περιεχόμενο, σμιλεμένα από τις καλύτερες παραδόσεις της πορείας του ελληνισμού στο χρόνο.

Απλώς απεχθάνεται το ψεύτικο, το κατασκευασμένο, το εικονικό, το ξύλινο, το χωρίς ψυχή, το στείρο επαγγελματικό στην πολιτική. Η παιδεία, ο πολιτισμός, η δημοκρατία, η πρόοδος, η Ευ-ημερία τελικά, δεν πρόκειται να της αποδοθούν από καμιά προηγούμενη γενιά. Να συλλαβίσει πρέπει και θέλει το δικό της αξιακό σύστημα, να χειραφετηθεί από τις δουλειές των εξουσιαστικών σχέσεων, να απελευθερώσει τώρα τις δημιουργικές της δυνατότητες και να επινοήσει την Ελλάδα του 21ου αιώνα και τον τρόπο που θέλει να ζήσει σ' αυτήν.

Στη δεκαετία του 70' το ΠΑΣΟΚ άνοιξε τα φτερά του επειδή οι δημιουργικές δυνάμεις της νέας γενιάς συγκρότησαν τη σπονδυλική του στήλη, διαμόρφωσαν την ιδιολογία και τη στρατηγική του, χάραξαν τελικά την πορεία και την προοπτική του. Στη δεκαετία του 2000 το ΠΑΣΟΚ θα ανοίξει ξανά τα φτερά του και θα δικαιώσει την πεποίθηση ότι αποτελεί την κεντρική δύναμη που μπορεί να αναλάβει την διεύθυνση του πολιτικού και κοινωνικού σχεδίου που οδηγεί στην Ευ-ημερία, όταν στα πρώτα βήματα του νέου αιώνα εκφράσει ξανά με τρόπο αυθεντικό χωρίς πατερναλισμούς και στρεβλώσεις τη νέα γενιά. Τη νέα γενιά που δεν οικοδομεί πια το Μέλλον, αλλά που είναι το ίδιο το Μέλλον. Εκεί τελικά θα κριθεί το ΠΑΣΟΚ και η όποια ιστορική του μετεξέλιξη.

Εκεί θα κριθούμε όλοι πολιτικά και ουσιαστικά και όχι παραπολιτικά και ανούσια. Θα κριθεί η διαχωριστική γραμμή μεταξύ λόγων και έργων.
Η Νεολαία ΠΑΣΟΚ σ' αυτή την πορεία οφείλει να έχει ρόλο σοβαρό, δημιουργικό και υπερβατικό. Οφείλει να μπορεί να εξελίσσεται και να μη μένει καθηλωμένη.
Αυτή η οργάνωση, στην ιστορική της διαδρομή, δεν ταυτίστηκε τόσο με πρόσωπα -γιατί σχεδόν όλοι έχουμε περάσει από τις τάξεις της - όσο με την καταλυτική, ριζοσπαστική και πρωτοπόρα της δράση.

Το πρώτο μεγάλο βήμα αυτής της δράσης πρέπει να υπηρετήσει μια μεγάλη ανάγκη. Για να είναι το Μέλλον φωτεινό πρέπει να περάσουμε από τη Νίκη στις εκλογές που έρχονται. Και εδώ δεν έχουμε μόνο την τυπική συμμετοχή της νεολαίας μας. Την αυτονόητη συστράτευση, κινητοποίηση και συμβολή. Τα εκλογικά κέντρα που ανοίγουν, τις περιοδείες που μεταφέρουν μηνύματα, τα σποτ και τις αφίσες που εμφανίζουν τη διάθεση των νέων να υπερψηφίσουν το ΠΑΣΟΚ.

Πέρα απ' όλα αυτά οφείλετε να σηκώσετε το κύριο βάρος της πραγματικής απάντησης στο δήθεν "νέο ξεκίνημα" του κ. Καραμανλή και τη παράταξη του, που δεν είναι άλλο από την επιστροφή στο παρελθόν. Απέναντι του να ορθώσετε το φως και το χαμόγελο μιας γενιάς που δεν διαπραγματεύεται τη κατάκτηση της. Δεν αποδέχεται άγονες επιστροφές. Δεν επιτρέπει παραχάραξη αξιών, ιδεών, και στόχων. Δεν υιοθετεί ανατροπές προοπτικών.
Ο κ. Καραμανλής αφού κήρυξε την παρελθοντολογία, αφού πέρασε από την αμφισβήτηση και την άρνηση κάθε θετικού βήματος που έκανε ο τόπος, αφού υιοθέτησε την άγονη πρακτική της ισοπέδωσης, του αρνητισμού, του ανέξοδου λαϊκισμού, ανακάλυψε ξαφνικά την ανάγκη να διατυπώσει θέσεις, προτάσεις, να κάνει Συνέδρια, να υιοθετήσει αξίες. Το ίδιο κενό αποδοχής και νομιμοποίησης που συνόδευε το "νέο ξεκίνημα" στην απόπειρα επιστροφής στο παρελθόν θα συναντήσει στην κούφια ρητορεία του για το μέλλον.

Γιατί το μέλλον απαιτεί αξιόπιστο δείγμα γραφής. Γιατί το μέλλον το χαράζουν δυνάμεις του δεν εύχονται και υπόσχονται αλλά το οικοδομούν στην πράξη. Γιατί το μέλλον το εγγυώνται όσοι βάζουν το συμφέρον του τόπου πάνω από το στενά παραταξιακό και μικροπολιτικό τους όραμα.

Εσείς έχετε τη δύναμη, το σαρκασμό, τον τρόπο, τις λέξεις, να αποκαθηλώσετε το "νέο ξεκίνημα" να αποκαλύψετε τη γύμνια του να διακωμωδήσετε το κενό του λόγο, να ψέξετε την κακότροπη αντιγραφή του.

Να ορθώσετε τελικά τη νέα γενιά της χώρας απέναντι στο "νέο ξεκίνημα" που επαγγέλλεται τόσο αλαζονικά η συντηρητική παράταξη.
Είναι το μεγάλο σας στοίχημα.

Και μέσα σ' αυτή την πορεία ας τινάξετε από πάνω σας τη σκόνη όποιου παλιού και ξεπερασμένου κινδυνεύει να σας κρατήσει καθηλωμένους. Στην πραγματική αναγέννηση της πολιτικής , στην ανανέωση του ΠΑΣΟΚ, στην προοπτική του προοδευτικού κινήματος πρέπει να έχετε τον πρώτο λόγο.

Εύχομαι καλή επιτυχία στις διαδικασίες του Συνεδρίου και νεολαιίστικο πνεύμα στις αποφάσεις σας.

Σας ευχαριστώ