Πολιτικό Οδοιπορικό
 
1970 Συνεργάζεται με ΚΚΕ ( Εσωτ.) Εκλέγεται Πρόεδρος του ΠΑΜ. Στην Ανατ. Γερμανία σπάζουν όλους τους δίσκους του. Στις περισσότερες ανατολικές χώρες απαγορεύεται η μουσική του. εισηγείται ίδρυση Εθνικού Αντιστασιακού Συμβουλίου. Πρες- κόνφερανς με 700 ξένους δημοσιογράφους (Παρίσι), στην οποία προτείνει τη σύσταση του ΕΑΣ. Σε ερώτηση για τον πιθανό αρχηγό, απαντά:''Γιατί όχι ο Ανδρέας Παπανδρέου; ''Πρώτη συνάντηση με Μιττεράν. Τηλεγράφημα Α. Παπανδρέου:'' Μίκη μου,έρχομαι να φτιάξουμε μαζί το Αντιστασιακό Συμβούλιο''. Ο Παπανδρέου απαιτεί να μη συμπεριληφθεί η Δημοκρατική Άμυνα στο Συμβούλιο. ΗΠΑ ( Ν. Υόρκη ). Συναντήσεις με Μαύρους Πάνθηρες, στις οποίες κριτικάρει τον ένοπλο αγώνα: '' Μόνο με το μαζικό κίνημα έχετε πιθανότητες να πετύχετε''. Επαφές στη Μόσχα. Μετάβαση στην Κριμαία. Ματαίωση συνάντησης με Μπρέζνιεφ. Απαιτεί απελευθέρωση Νίκου Ζαχαριάδη και Μάρκου Βαφειάδη. Απευθύνει ΜΝΗΜΟΝΙΟ στο Π. Γ. του ΚΚΣΕ (Μόσχα 25.8.70 ). Συναντήσεις, συγκεντρώσεις, συνεδριάσεις του ΠΑΜ και φίλων της Δημοκρατικής Ελλάδας. Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ελβετία, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία, Αυστρία, Νορβηγία, Σουηδία, Καναδάς, ΗΠΑ, Αυστραλία.
 
1970 -1973 Εκατοντάδες συναυλίες που συνοδεύονται απο πρες - κόνφερανς, συγκεντρώσεις, εμφανίσεις σε TV και συνεντεύξεις σε εφημερίδες και ραδιόφωνα κατά της Χούντας. Ολες μαζί συνοψίζονται σε εκατοντάδες στην Ιταλία, Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Βέλγιο, Φιλανδία, Λίβανο, Ισραήλ, Τύνιδα, Αυστραλία, Μεξικό, Βενεζουέλα, Αργεντινή, Περού, ΗΠΑ και Καναδά. Στις συναυλίες συμμετείχαν με ομιλίες εκπρόσωποι των οργανώσεων κατά των τυραννικών καθεστώτων της Ισπανίας, Πορτογαλίας, Τουρκίας, Παλαιστίνης, Ιράν και αργότερα Χιλής. Φιλία με τον Τίτο, που του προσφέρει τη βίλα του για δύο καλοκαίρια στο Ντουμπρόβνικ, όπου συνθέτει τη μουσική για την ταινία ΣΙΟΥΤΚΕΣΚΑ. Συναντήσεις στο Βελιγράδι και στα βουνά, στο κυνηγετικό του περίπτερο. Διαφωνία για τήν ''Μακεδονία'' των Σκοπίων. Συνάντηση με Τσαουσέσκου.
 
1971 Πρώτη συνάντηση με Α. Παπανδρέου στο Παρίσι παρουσία της Αμαλίας Φλέμινγκ. Ο Παπανδρέου διεκδικεί την βομβιστική ενέργεια εναντίον της Αμερικανικής Πρεσβείας: '' Μετέφερα ο ίδιος τις βόμβες στην Ιταλία''. Ομως αποδεικνύεται, ότι ο Τσικουρής ήταν γραμματέας του ΠΑΜ στο Μιλάνο. Πρώτη συνάντηση στο Παρίσι ΠΑΜ - ΠΑΚ. Συνάντηση με Παπανδρέου στη Στοκχόλμη που πρότεινε στον Θεοδωράκη να πάρει μέρος σε σύσκεψη του ΝΑΤΟ μαζί με τον Καραμανλή και τον ίδιο, ως εκπρόσωπο της Αριστεράς. Διαφωνία με Α. Παπανδρέου για την οργάνωση απεργιακού κινήματος:'' Η μόνη λύση που δέχομαι, είναι ο ένοπλος αγώνας''. Βαριά άρρωστος εγχειρίζεται στη Ρώμη. Προετοιμασία για σύσκεψη ΠΑΜ - ΠΑΚ και Δημοκρατικής Αμυνας. Ο Α. Παπανδρέου στέλνει εγκύκλιο, με την οποία υποστηρίζει ότι το ΕΑΣ πρέπει να αποτελείται μόνο από εκπροσώπους της Ενώσεως Κέντρου, της ΕΔΑ και της ΕΡΕ. Αντιπροσωπεία της Δ. Α με τους Μυλωνά και Στάγκο, συναντάται με την αντιπροσωπεία του ΠΑΚ, που φθάνει στη Ρώμη. Ορος του Παπανδρέου για να προχωρήσει σε συνομιλίες και με το ΠΑΜ, η αποδοχή της εγκυκλίου από την Δ.Α. Δηλαδή να αυτοδιαλυθούν και να υπαχθούν στον Α. Παπανδρέου σαν εκπρόσωπο της ΕΚ. Οι εκπρόσωποι της ΔΑ δε δέχονται. Ο Ανδρέας αρνείται να συναντήσει το ΠΑΜ. Η Ενότητα δέχεται βαρύ πλήγμα. Οι Νορβηγοί βουλευτές που ανέλαβαν να συναντήσουν τους Ελληνες πολιτικούς και τον Κωνσταντίνο, ώστε να υλοποιηθεί η συνάντηση Καραμανλή - Παπανδρέου - Θεοδωράκη, στα πλαίσια του ΝΑΤΟ με στόχο την ανατροπή της Χούντας, συναντώνται στο Παρίσι με τον Θεοδωράκη παρουσία του ιδιαιτέρου γραμματέα του Τάσου Τρίκα. '' Είχαμε θετικώτατα αποτελέσματα. Ομως εγκαταλείπουμε, διότι ο Α. Παπανδρέου μας απείλησε, οτι αν συνεχίσουμε, θα μας καταγγείλει ως....πράκτορες των Αμερικανών''. Επιβάλλει στο ΚΚΕ Εσωτ. τον Θεόδωρο Πάγκαλο σαν υπεύθυνο των Διεθνών Σχέσεων του ΠΑΜ. Περιοδείες με Πάγκαλο σε Δανία, Νορβηγία, Σουηδία και Φιλανδία. Επαφές με Μαρσαί, Μιττεράν, Γραμματείς ΚΚ Αγγλίας, Βελγίου, Ολλανδίας. Υποδοχή από τον Φανφάνι στην Ιταλική Βουλή. Επαφές με ιταλό πρωθυπουργό, Λουίτζι Λόνγκο, Ε. Μπερλίνγκουερ. Συνάντηση με Π. Γ. Ιταλίας. Ο Θεοδωράκης θέτει το πρόβλημα της πλήρους ανεξαρτησίας των ΚΚ απέναντι στη σοβιετική ηγεσία. Ο Ου Θάντ, Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, τον καλεί στη Ν. Υόρκη, όπου απευθύνει έκκληση κατά της Χούντας στη Γεν. Συνέλευση. Επαφές με Σαντιάγκο Καρίγιο, Πασιονάρια, Πορτογάλλους, Ιρανούς. Στην κηδεία του Νασέρ,στην οποία παρίσταται με τον Θ. Πάγκαλο, συναντάται με τον Μακάριο. Πρόσκληση στο Χαρτούμ ( Σουδάν ) από την Επαναστατική Κυβέρνηση για να μεσολαβήσει για την Ειρήνη, υστερα από υπόδειξη των ανταρτών ( Νότιο Σουδάν ). Προτείνει στο ΚΚ Γαλλίας τη μεσολάβηση για την ενότητα του ΚΚΕ με το ΚΚΕ Εσωτ. Ο Μαρσαί παίρνει έγκριση της Κεντρικής Επιτροπής και πηγαίνει στη Μόσχα. Η πρόταση του Θεοδωράκη ήταν να γίνει κοινή σύσκεψη των δύο παρατάξεων του ΚΚΕ μαζί με αντιπροσωπείες των ΚΚ Σοβ. Ενωσης, Γαλλίας και Ιταλίας.Ο Μπρέζνιεφ όταν ακούει το όνομα '' Θεοδωράκης '', χτυπά το χέρι του στο τραπέζι και φωνάζει στον Μαρσαί '' Μη μου μιλάς γι΄ αυτόν τον προδότη''.
 
1972 Ιρανοί επαναστάτες, Τουπαμάρος και Τούρκοι συνδικαλιστές επιλέγουν τη μουσική του για τα επαναστατικά τους θούρια. Στα γεγονότα στην πλατεία ΤΑΞΙΜ στην Πόλη, οι δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές τραγουδούν τη μουσική του, όταν ο στρατός πυροβολεί. Εκατοντάδες τραυματίες και νεκροί. Επαφή με Αραφάτ και PLO. Ο Αλλόν, Αντιπρόεδρος της Ισραηλινής Κυβέρνησης, τον επιφορτίζει με μυστικές επαφές με Αραφάτ. Είναι ίσως ο πρώτος διάλογος (1972). Τύνιδα. Επαφές με Τουπαμάρος και Καναδούς αντάρτες πόλεων (αυτονομιστές). Σουηδία. Επαφές στην Αυστραλία με το συνδικαλιστικό κίνημα και την αντιπολίτευση. Ο μέλλων πρωθυπουργός Ουίλσον παίρνει μέρος με ομιλίες στις συναυλίες του. Σουηδία. Συμμετοχή στις προεκλογικές συγκεντρώσεις πλάι στον Πάλμε. Ιταλία. Εκφωνεί λόγους στο πλευρό του Μπερλίνγκουερ εναντίον του ΝΑΤΟ. Στην Πιάτσα ντι Τζοβάνι ομιλητής μαζί με Σαντιάγκο Καρίγιο και Μπερλίνγκουερ. Γαλλία. Υπέρ του Μετώπου Σοσιαλιστών-Κομμουνιστών. Συμμετέχει σε προεκλογικό αγώνα. Συγκεντρώσεις-συναυλίες στη γαλλική επαρχία μαζί με τον Φρανσουά Μιττεράν. Ο Θεοδωράκης διαπιστώνει, ότι το ΚΚΕ (Εσωτ.) τον ξεγέλασε. Εκμεταλλεύτηκε το κύρος και τη φήμη του με μοναδικό στόχο να χτυπήσει το ΚΚΕ. Δεν πιστεύει στην ενότητα των δύο παρατάξεων, πράγμα που αποτελούσε τη βασίκη προϋπόθεση που έθεσε ο Θεοδωράκης για τη συνεργασία τους. Στην ουσία η παρουσία του είναι διακοσμητική. Οι ηγέτες συνεδριάζουν κρυφά πίσω από την πλάτη του. Δεν τον έχουν καλέσει ούτε μία φορά σε συνεδρίαση της Κ. Ε.(στο Βουκουρέστι). Εγκαταλείπει οριστικά το ΚΚΕ (Εσωτ.).Μαζί με τον Θ. Πάγκαλο και πολλές οργανώσεις του ΠΑΜ ιδρύουν τη Νέα Ελληνική Αριστερά (Ν.Ε.Α.). Δεκέμβριος 1972. Σύσκεψη στο Λονδίνο για τη δημιουργία του Ε.Α.Σ. με τη συμμμετοχή του ΠΑΜ-ΠΑΚ-Δ. Α.-Υπερασπιστών της Δημοκρατίας και Ελευθέρων Ελλήνων. Οι τελευταίοι, αξιωματικοί εν ενεργεία, βασιλόφρονες, προσκομίζουν σχέδιο κατάληψης της Κρήτης, όπου μετά τη δημιουργία του ΕΑΣ η προσωρινή Κυβέρνηση θα μπορούσε να συνεχίσει ενιαία τον αγώνα από ελληνικό έδαφος. Οι βασιλόφρονες δέχονται να μη γυρίσει ο Κωνσταντίνος και να γίνει ύστερα από έξι μήνες δημοψήφισμα. Ο Α. Παπανδρέου το απορρίπτει. Θέτει ως προϋπόθεση να διακηρυχθεί ότι το θέμα του θρόνου έχει λυθεί de facto. Τελυταίο και οριστικό ναυάγιο των προσπαθειών για την επίτευξη αντιστασιακής ενότητας. Με μεσολάβηση του Πάμπλο Νερούντα επισκέπτεται το Σαντιάγκο της Χιλής συνοδευόμενος από τον Τάκη Λαμπρία. Συναντήσεις με τον Σαλβαντόρ Αλιέντε, κόμματα, οργανώσεις και προσωπικότητες. Ο Αλιέντε του δωρίζει το Canto General, πάνω στο οποίο ο Θεοδωράκης θα συνθέσει το ομώνυμο ορατόριό του.
 
1973 Ακριβώς ένα μήνα αργότερα στις 16 Ιανουαρίου, στο Λονδίνο, ο Θεοδωράκης μετά την διαπίστωση ότι η πρώτη λύση, η ''σκληρή'' είναι ανέφικτη, προχωρεί στη διακήρυξη της δεύτερης, της ''μαλακής'', της λύσης ''μέσα απ΄το σύστημα'', δηλαδή της Λύσης Καραμανλή. Τρομερή αντεπίθεση και πόλεμος με όλα τα μέσα από ΠΑΚ, ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσωτ. και όλεςτις αριστερίστικες ομάδες. Ακόμα και ο Θ.Πάγκαλος τον εγκαταλείπει με άρθρο του σε εφημερίδα του Λονδίνου. Καθολική απαγόρευση της μουσικής του στις Ανατολικές Χώρες. Ο Πόλεμος λάσπης αγγίζει τώρα το μουσικό του έργο, το αγωνιστικό του ήθος, ακόμα και την ηθική του ακεραιότητα. Συνάντηση στο Παρίσι με Κωνσταντίνο Καραμανλή (μετά το πολυτεχνείο).
 
1974 Απρίλιος. Νέα Υόρκη. Οι Αμερικανοί υπεύθυνοι μέσω ελλήνων παραγόντων του προτείνουν να μεσολαβήσει για επάνοδο του Καραμανλή με αποπομπή των χουντικών. Ιούλιος. Συνάντηση με Καραμανλή, ο οποίος απορρίπτει τις προτάσεις των αμερικανών:''Θα γυρίσω μόνο όταν όλοι οι πολιτικοί κάνουν αυτό που έκανες εσύ. Δηλαδή να με προτείνουν δημόσια…'' Κύπρος. Πραξικόπημα. Υστερα από διάβημα του ΑΚΕΛ απευθύνεται στο Πρόεδρο Ζισκάρ ντ΄Εστέν. Η γραμματεύς του επικοινωνεί με το γραφείο του:'' Ο πρόεδρος βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να βεβαιώσει τον κ. Θεοδωράκη, ότι δεν πρόκειται να γίνουν σφαγές των αριστερών από τους έλληνες φασίστες, γιατί τα τουρκικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Κύπρο!'' 23 Ιουλίου. Ο Κ. Καραμανλής, επιστρέφει στην Ελλάδα.
 
1974 24 Ιουλίου. Επιστροφή στην πατρίδα. Λαϊκή υποδοχή στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Την ώρα που ο κόσμος κατευθύνεται πρόςτην Αθήνα,αποφασίζεται συγκέντρωση στο Πολυτεχνείο. Η Αστυνομία φράζει την Βουλιαγμένης. Η πορεία συνεχίζεται. Μπροστά στο Α΄Νεκροταφείο ενισχυμένες δυνάμεις και τεθωρακισμένα της αστυνομίας. Ο Θεοδωράκης αποφασίζει να ματαιωθεί η συγκέντρωση γιατί φοβάται προβοκάτσια. Το ίδιο βράδυ πρώτη πρες-κόνφερανς στο σπίτι των γονέων του στη Νέα Σμύρνη. Αμέσως μετά σύσκεψη εκπροσώπων αντιστασιακών οργανώσεων στο σπίτι του Φίλια με πρωτοβουλία του Μανώλη Γλέζου. Παρίστανται: ΠΑΜ (ΚΚΕ) Κεπέσης, ΠΑΜ (ΚΚΕ Εσωτ.) Κύρκος, Ανεξάρτητοι: Λεντάκης, Γλέζος, ΠΑΚ,Μένιος Κουτσόγιωργας, Δημοκρατική Αμυνα Φιλίας, Καράγιωργας, Μυλωνάς και άλλοι. Ο Καραμανλής έχει αναγγείλει τα πρώτα ονόματα υπουργών αποκλειστικά απ΄τη Δεξιά. Το γεγονός αυτό οδηγεί το Θεοδωράκη να προτείνει σε αντιστάθμισμα κοινή δήλωση των εκπροσώπων των Αντιστασιακών. Η πρόταση γίνεται δεκτή. Συστήνεται επιτροπή για διατύπωση διακήρυξης και ορίζεται η επομένη για να εγκριθεί και να υπογραφεί το κείμενο. Ειδοποιούνται ξένοι δημοσιογράφοι (Eric Rouleau (Μonde), Jacques Coubard (Humanite) κ. ά.(βλ. σχέδιο διακήρυξης). Την επομένη ο Λεντάκης διαβάζει την κοινή δήλωση. Αμέσως μετά αρνούνται να την υπογράψουν ο εκπρόσωπος του ΠΑΚ ,(που δικαιολογεί την άρνησή του, λέγοντας ότι επικοινώνησε με τον Α. Παπανδρέου, ο οποίος του είπε ότι δε θέλει καμμία δέσμευση πριν την επιστροφή του), ο Μανώλης Γλέζος (που καλεί τον Θεοδωράκη να του εξηγήσει κατ΄ιδίαν και του λέει, ότι δεν έχει το δικαίωμα να το κάνει, γιατί ως ηγέτης απέτυχε) και τέλος τα μέλη της Δ. Α που στο μεταξύ ορισμένα απ΄αυτά είχαν υπουργοποιηθεί (Μυλωνάς, Μαγκάκης). Εμειναν μόνο δύο οι διασπασμένοι κομμουνιστές, που διαπίστωσαν, ότι δεν ήσαν ώριμοι για μια κοινή εμφάνιση. Το ίδιο βράδυ, αργά, (25 Ιουλίου) ο Λαμπρίας του προτείνει εκ μέρους του Καραμανλή υπουργοποίηση. Ο Θεοδωράκης επιφυλάσσεται να απαντήσει. Επειδή δε θέλει προσωπική πολιτική παρουσία αλλά εκπροσώπηση της Αριστεράς γενικά, επισκέπτεται το επόμενο πρωϊ (26 Ιουλίου) τον Λ. Κύρκο στο σπίτι του,όπου φτάνει και ο Τ. Μπενάς από την εξορία. Και οι δύο συμφωνούν να αποδεχθεί την πρόταση. 26, 27 Ιουλίου, Βραχάτι. Συγκαλεί 35 φίλους και συνεργάτες από τη ΔΝΑ,το ΠΑΜ και τη ΝΕΑ. 28 ψηφίζουν υπέρ και 7 κατά της αποδοχής. Την επομένη ειδοποιεί τον Λαμπρία ότι δέχεται, πλην όμως δεν ακολουθεί η υπουργοποίηση. Ενα μήνα μετά ο Γ. Μυλωνάς, που επισκέπτεται ειδικώς για το θέμα αυτό τον Γ. Ράλλη, πληροφορείται ότι ο Στρατός αντέδρασε στις υπουργοποιήσεις των Ηλιού και Θεοδωράκη. Ενα χρόνο μετά, όταν έγινε γνωστή στον τύπο η πρωτοβουλία του Καραμανλή, ο Π. Λαμπρίας την διέψευσε δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε νέο κύμα λάσπης κατά του Μ. Θεοδωράκη. Σε ερώτηση του τελευταίου, γιατί το έκανε απάντησε:''είχα εντολή από τον Καραμανλή, γιατί δεν ήθελε να δυσαρεστήσει τον Α. Παπανδρέου''. Κύπρος. Δεύτερη εισβολή. Ο Μ. Θεοδωράκης ζητά απ΄τον Καραμανλή να τον στείλει ως εκπρόσωπο στη Μεγαλόνησο. Η πρόταση απορρίπτεται. Σεπτέμβριος. Δύο Συναυλίες στου Καραϊσκάκη. Η Κυβέρνηση δεν δίνει άδεια για συναυλίες στην επαρχία. Σε πρες-κόνφερανς δηλώνει:''Ασχημα αρχίζει η δημοκρατία με απογορεύσεις. Δεν είναι δυνατόν επειδή είμαστε μπροστά στο δίλημμα ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ή ΤΑΝΚΣ να σιωπούμε''. (Βλ.ρεπορτάζ εφημερίδων). Αύγουστος. Επιστροφή του Α.Παπανδρέου:''Τώρα έχουμε και τον Καραμανλή και τα τάνκς''. Ετσι αρχίζει η νέα πόλωση και ο νέος εμφύλιος διχασμός. Οκτώβριος. Αποσύρεται στο Παρίσι (Βλ. δήλωση στο ''ΒΗΜΑ''). Ο Ηλιού τον καλεί να επιστρέψει, προκειμένου να συμμετάσχει στην ΕΝΩΜΕΝΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Υπογράφεται το πρακτικό της ίδρυσης από ΚΚΕ (Φλωράκη), ΕΔΑ (Ηλιού, που αντιπροσωπεύει και το ΚΚΕ Εσωτ.) και τους Θεοδωράκη, Ηλιόπουλο και Νάση. Εκτός απ΄αυτούς στην ηγετική ομάδα συμμετέχουν οι Κύρκος και Φιλίνης. Αποτρέπει σύγκρουση παρατάξεων κατά την προεκλογική συγκέντρωση της ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ στο Σύνταγμα με προσωπικό διάβημα στον Σοβιετικό Πρέσβη,έπειτα από απόφαση που πήρε με τον Οδυσσέα Τσουκόπουλο. Υποψηφιος στη β΄Πειραιώς. Τον πολεμά βάναυσα ο μηχανισμός του ΚΚΕ. Εν τούτοις παίρνει 14.000 σταυρούς. Εκλέγεται ο Δημ. Γόντικας, γραμματέας της ΚΝΕ με 17.000 σταυρούς. Αποσύρεται στο Βραχάτι, όπου μετά από λίγες μέρες τον επισκέπτεται ο Φλωράκης για να του πεί, ότι το ΚΚΕ έκανε αυτοκριτική και ότι θεωρεί λάθος την μη εκλογή του. Αν όμως ο Θεοδωράκης δεχόταν την υποστήριξη που του πρότειναν, τότε το κόμμα θα τον πριμοδοτούσε. Στη συνέχεια του προτείνει να ηγηθεί Πανδημοκρατικού Μετώπου. Ο Θεοδωράκης αρνείται. Διάλυση μέσα στη Βουλή της ''Ενωμένης Αριστεράς'', της οποίας ο Θεοδωράκης αποτελούσε σε ολη τη διάρκεια του προεκλογικου αγώνα το συνδετικό κρίκο. Οι Ηλιόπουλος, Κατερίνης, και άλλα στελέχη τον επισκέπτονται στο σπίτι του στη Νέα Σμύρνη και τον καλούν να πάρει πρωτοβουλία για την ανασύνταξη της ΕΔΑ.
 



επόμενη προηγούμενη