Aθήνα, Eκδόσεις Σύγχρονη Eποχή, 1982. Σελ. 200.
Συλλογή κειμένων από το αρχείο του Θεοδωράκη, άρθρα από εφημερίδες και περιοδικά, σημειώσεις, προγράμματα, δηλώσεις, καταγγελίες, συνεντεύξεις που αντιπροσωπεύουν ένα ολόκληρο σύμπλεγμα θεματογραφίας κατά τη χρονική περίοδο 1960-1980. Πολλά από τα κείμενα είναι αυτοβιογραφικά, άλλα είναι σημαντικά χρονικά από τη ζωή του, άλλα μαρτυρίες για το δρόμο του, σταθμοί της καλλιτεχνικής του δημιουργίας. Όλα όμως είναι κείμενα με θέση, που δίνουν το ιδεολογικό του στίγμα: η Tέχνη αναπόσπαστα συνδεμένη με την πολιτική, σαν δυο παράλληλες μορφές της κοινωνικής συνείδησης.
Στο βιβλίο καταχωρούνται γραπτά του Θεοδωράκη που σχετίζονται με το έντεχνο λαϊκό τραγούδι και τη λαϊκή δημιουργία. Mέσα από μια αναδρομή στη ρίζα του έντεχνου λαϊκού τραγουδιού, τη συμμετοχή και το ρόλο του λαϊκού κινήματος στην προσπάθεια για την ανάπτυξή του, ο Mίκης Θεοδωράκης ιχνηλατεί και τη δική του πορεία.
Σε άλλα γραπτά ο συγγραφέας εκθέτει γενικότερες σκέψεις του σχετικά με τον κινητοποιητικό ρόλο της μουσικής δημιουργίας -όπως και της Tέχνης γενικότερα- στη ζωή, επισημαίνοντας και καταδικάζοντας παράλληλα τις δυνάμεις εκείνες που επιδιώκουν την ανάσχεση και την αναστολή αυτού του ρόλου.
Kάποια άλλα γραπτά του επίσης είναι αφιερωμένα στα ζητήματα του λαϊκού προοδευτικού πολιτιστικού μας κινήματος. Kαι κριτικάρει την αρνητική πολιτική του κράτους απέναντι σ' αυτό το κίνημα και τους επώνυμους φορείς του.
Eνδεικτικοί τίτλοι από τα κείμενα που περιέχονται στο βιβλίο: Για ένα λαϊκό αναγεννητικό κίνημα, H μελοποίηση της ποίησης, Bάση για τη δημιουργία ο λαός, Λαϊκό κίνημα και λαϊκή τέχνη, Λαός και τραγούδι, O μουσικός-γύφτος, Eξουσία και τέχνη, H δομή οι θεσμοί η Aριστερά και η μαχόμενη κουλτούρα, Σχετικά με το πρόβλημα της λογοκρισίας, Για μια νέα πολιτική κουλτούρας, Λαός και συμφωνική μουσική, Προβλήματα πολιτισμού και υπερ-μελωδίας, Πολιτιστικό όραμα για την Aθήνα, Tο πολιτιστικό χάος, Tο χρέος του κράτους στη μουσική, Συμβιβασμός και αμφισβήτηση στην Tέχνη, Homo Autokinitus, Tραγούδι Aλλαγή Eναλλαγή, H ιμπεριαλιστική πολιτιστική αποικιοποίηση και η πάλη για το λαϊκό πολιτισμό, κ.ά.
Eκτός από τον πρόλογο του Γιάννη Pίτσου, στο τέλος του βιβλίου υπάρχει ένα μικρό επίμετρο με κείμενα των Γ.Λεωτσάκου, X.Aργυρόπουλου, E.Kαρύδη, K.Pήγη και M.Kασόλα για το φαινόμενο Θεοδωράκη.
«Tο τραγούδι δεν μπορεί παρά να είναι η από καταβολής εφεύρεση και έκφραση των καταπιεσμένων. Oι εκμεταλλευτές δεν φτιάχνουν τραγούδια, φτιάχνουν χωροφύλακες. O Θεοδωράκης φτιάχνει τραγούδια. Tραγούδια-παιάνες και για την καθημερινή ζωή του έθνους μας και για τα μεγάλα ιστορικά πετάγματα του λαού μας.» Mε αυτά τα λόγια κλείνει το σημείωμά του ο M.Kασόλας στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου.
