Dane
teleadresowe UrzΩdu Gminy
Urz▒d Gminy ul.
CzΩstochowskaá7
42-á248 Przyr≤w woj. czΩstochowskie
tel. 554á120:á123 fax w.á21Powierzchnia;
liczba ludno╢ci
Powierzchnia: 8á044áha
Liczba ludno╢ci: 4á383
Kr≤tka
charakterystyka Gminy pod k▒tem turystycznym
Po│udniowa czΩ╢µ Gminy Przyr≤w
le┐▒ca w obszarze Jury jest urozmaicona, s▒
tam ciekawe widoki. W zachodniej czΩ╢ci Gminy
le┐y le╢ny park krajobrazowy (Stawki). Zabudowa
Przyrowa posiada charakter zabytkowy, gdzie
mo┐na obejrzeµ ciekawe stare budownictwo.
Obiekty
godne obejrzenia - charakterystyka kilku
Klasztor Si≤str Dominikanek -
Aleksandr≤wka
Ko╢ci≤│ p.w.
╢w. Miko│aja - Przyr≤w
Uk│ad
urbanistyczny Przyrowa
CHARAKTERYSTYKA
KLASZTORU SI╙STR DOMINIKANEK W ALEKSANDR╙WCE
Wed│ug tradycji architektura ko╢cio│a
wzorowana jest na Bazylice ╢w. Antoniego w
Padwie. Wskazuje na to szeregowy ciekawy uk│ad
kopu│. Ko╢ci≤│ zbudowany jest na planie
krzy┐a, kt≤rego ramiona stanowi▒: Kaplica ╢w.
Anny i Kaplica ╢w. Franciszka. Wie┐a ozdobiona
jest pochodz▒cymi z ko±ca XVII wieku figurami
ªwiΩtych Franciszka±skich. Z po│owy XVII
wieku pochodz▒ tak┐e kru┐ganki wok≤│
dziedzi±ca przed ko╢cio│em. Ca│a budowla
ko╢cio│a, klasztoru i kru┐gank≤w jest w stylu
barokowym. Wystr≤j wnΩtrza ko╢cio│a pochodzi
z wieku XVIII. Warto zwr≤ciµ uwagΩ na
iluzjonistyczne malowid│a ze scenami ze Starego
Testamentu na sklepieniu nawy, sztukaterie i
malowid│a w kaplicach i prezbiterium. W Kaplicy
╢w. Anny kopu│a ozdobiona jest bogatymi
sztukateriami o motywach ornamentalnych i
figuralnych oraz malowid│ami w medalionach z
ko±ca XVIII wieku. O│tarz rokokowy z bogat▒
dekoracj▒, rze╝bami ╢wiΩtych. Wystr≤j
zakrystji z po│owy XVII wieku. Na korytarzu
prowadz▒cym do ko╢cio│a warto zauwa┐yµ obraz
"Taniec ªmierci" z XVIIIáw., bΩd▒cy
kopi▒ obrazu z Ko╢cio│a Bernardyn≤w w
Krakowie, wyra┐aj▒cy charakterystyczn▒ dla
epoki my╢l: "Memento mori". Na
dziedzi±cu znajduje siΩ kamienna figura Matki
Bo┐ej z 1818 roku. Na ko±cu alei natomiast
przydro┐na kapliczka z pierwszej po│owy XIXáw.
Ojcowie Bernardyni zostali uroczy╢cie
wprowadzeni do Klasztoru ╢w. Anny 9 marca
1609ár. (By│ to klasztor prowizoryczny, obecny
murowany powsta│ p≤╝niej) Przebywali w nim
przez 225 lat, a┐ do roku 1864, kiedy
zarz▒dzeniem w│adz carskich klasztor uleg│
kasacie. Przez 5 lat ko╢cio│em opiekowali siΩ
ksiΩ┐a z Przyrowa, a opustosza│y klasztor
zajΩ│o wojsko. 30 sierpnia 1869ár. - Dzie±
╢w. R≤┐y - do Klasztoru ╢w. Anny przyby│y
Dominikanki ze skasowanego klasztoru w
Piotrkowie. Klasztor zasta│y w stanie
op│akanym. W ci▒gu kilku lat jednak dom zosta│
odrestaurowany. W ko╢ciele umieszczono wizerunki
ªwiΩtych Dominika±skich, w dziedzi±cu
zbudowano dzwonnicΩ. 28 stycznia 1881ár.
wybuch│ w nocy po┐ar, kt≤ry zniszczy│ du┐▒
czΩ╢µ klasztoru i uszkodzi│ powa┐nie
ko╢ci≤│. Zdo│ano jednak wynie╢µ figurΩ
╢w. Anny i Naj╢wiΩtrzy Sakrament. Odbudowa
trwa│a ponad trzy lata i w≤wczas przebudowano
klasztor stosownie do wymaga± regu│y i
przepis≤w klauzury. Ko╢ci≤│ konsekrowano na
nowo 5 wrze╢nia 1890ár. W miΩdzyczasie
uzyskano za specjalnym staraniem zgodΩ rz▒du na
przyjΩcie do klasztoru czterech nowicjuszek. W
latach 1884-á1893 ┐y│a w klasztorze w
charakterze rezydentki ╢wiΩtobliwa Wanda
Malczewska, obecnie kandydatka na o│tarze. W
roku 1904 rz▒d powzi▒│ znowu decyzjΩ
skasowania Klasztoru ╢w. Anny - zakonnice mia│y
byµ wywiezione do Norbertanek w Imbramowicach.
Jednak przedstawiciel w│adz po obejrzeniu
miejsca, tkniΩty wsp≤│czuciem dla Si≤str,
stwierdzi│ i┐ "miejsce nie nadaje siΩ do
cel≤w rz▒dowych". Uwa┐ano to za cud
opatrzno╢ci Bo┐ej. W 1906ár. rz▒d rosyjski
wyda│ ukaz tolerancyjny, pozwalaj▒cy m.in na
otworzenie nowicjat≤w. Zg│osi│y siΩ nowe
powo│ania. Dokonano te┐ wkr≤tce nowych prac
przy odnawianiu ko╢cio│a i klasztoru. Podczas
wojen klasztor nie zazna│ wiΩkszych strat. W
wielu trudnych sytuacjach Siostry dozna│y
szczeg≤lnej opieki Bo┐ej i ╢w. Anny. Siostry
Dominikanki Klauzurowe, to ga│▒╝ wielkiego
zakonu Dominika±skiego. Siostry, tak jak i
Bracia Dominikanie nazwΩ sw▒ zawdziΩczaj▒
swemu za│o┐ycielowi ╢w. Dominikowi Guzman,
wielkiemu aposto│owi prawdy, dzia│aj▒cemu w
XIII wieku. Pierwszy Klasztor Si≤str powsta│ w
Prouille w po│udniowej Francji w 1206 roku.
Wkr≤tce powsta│o ich wiele. Zadaniem ca│ego
zakonu jest g│oszenie ludziom prawdy Bo┐ej
zdobytej i zg│Ωbionej przez studium, modlitwΩ
i kontemplacjΩ. Zadaniem Si≤str, wed│ug my╢li
╢w. Dominika jest ┐ycie czysto kontemplacyjne.
Podczas gdy Bracia m≤wi▒ ludziom o Bogu,
Siostry m≤wi▒ o ludziach. G│≤wnym zajΩciem
Si≤str jest modlitwa. W czasie wolnym od modlitw
wsp≤lnych Siostry zajmuj▒ siΩ prac▒: w
ogrodzie, przy gospodarstwie. W Polsce istniej▒
obecnie dwa Klasztory Si≤str Dominikanek
Klauzurowych: Klasztor Si≤str Dominikanek w
Aleksandr≤wce i Klasztor Si≤str Dominikanek w
Krakowie.
CHARAKTERYSTYKA
KOªCIOúA P.W. ªW. MIKOúAJA W PRZYROWIE
W 1369 roku Kazimierz Wielki nada│ Jakubowi
Rachickiemu z Nag│owic przywilej na za│o┐enie
miasta Przyrowa na gruncie kr≤lewskiej wsi
Komorowo. Rodzimi etymolodzy przyrowscy wywodz▒
nazwΩ miejscowo╢ci od po│o┐enia owego miasta
"przy rowie oddzielaj▒cym j▒ od wsi
Komorowo". R≤w ten - to rzeka wiernica, nad
kt≤r▒ miasto powsta│o. Na jej lewym brzegu,
poza powstaj▒cym miastem, na terenie wsi
Komorowo sta│ pierwszy drewniany ko╢ci≤│
parafialny. Z chwil▒ powstania miasta w po│.
XIV w. przeniesiono siedzibΩ parafii do drugiego
Ko╢cio│a p.w. ╢w. Doroty. Ko╢ci≤│ p.w. ╢w.
Miko│aja dotrwa│ do prze│omu XV i XVIáw. i
wtedy zosta│ rozebrany. Na jego miejscu na
pocz▒tku XVI wybudowano obecny Ko╢ci≤│
murowany r≤wnie┐ p.w. ╢w. Miko│aja Ko╢ci≤│
ten jest murowany z kamienia │amanego i
otynkowany. Jednonawowy z prostok▒tn▒
zakrysti▒. Rzut ko╢cio│a jest prostok▒tny,
wie┐a za╢ kwadratowa. Okna niewielkie,
zamkniΩte p≤│koli╢cie, od zachodu w trzeciej
kondygnacji zamurowane z pos▒┐kiem ╢w.
Miko│aja. O│tarz ma barokowy, kolumnowy,
dekorowany ornamentem. Tr≤jkondygnacyjna wie┐a
z osmioboczn▒ latarni▒ nakryta jest daszkiem
czterospadowym. Dach kryty gontem. W ko╢ciele
zobaczyµ mo┐na rze╝by wsp≤│czesne o│tarzowi
m.in.: nad bramami ╢╢.bpi Wojciech i
Stanis│aw, ╢w. Andrzej i anio│owie, ponadto na
belkowaniu daw rze╝bione relikwiarze w formie
herm biskup≤w, w predelii obraz "ªmierµ
╢w. J≤zefa" z drugiej po│owy XVII w., a
tak┐e owalny obraz "ªwiΩta Anna
Samotrzeµ". Opr≤cz tego w ko╢ciele
znajduj▒ siΩ r≤wnie┐: kamienna, puklowana
kropielnica z pierwszej po│owy XVIIáw.,
barokowe obrazy m.in.: "Ukrzy┐owanie"
z XVIIáw., :Archanio│ Micha│" z dat▒
1675ár., "Matka Boska z
Dzieci▒tkiem", "ªw. Roch" z
pierwszej po│owy XIX w. Na strychu ko╢cio│a
zachowa│y siΩ liczne fragmenty o│tarzy
barokowych z XVII wieku, w tym retabulum z
obrazem ╢w. Eufemii. Ko╢ci≤│ p.w. ╢w.
Miko│aja by│ ju┐ kilkakrotnie odnawiany: w
latach 1852-86 staraniem proboszcza ks. Barnaby
Antoniego Zygmuntowicza, kt≤ry wzmocni│ mury
╢wi▒tyni nowymi szkarpami i ostatnio w latach
1958-64 staraniem proboszcza ks. Wincentego
Szymczyka.
Szlaki
turystyczne i ╢cie┐ki dydaktyczne
przebiegaj▒ce przez teren Gminy
Przez teren Gminy Przyr≤w przebiega
szlak turystyczny, kt≤rego d│ugo╢µ wynosi
4,7ákm (czarny szlak)
Adres
internetowy
http://gmina.bmb.com.pl/Przyr≤w
|