Πολιτική "ανοιχτών θυρών"
- Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες αυτής της νέας στρατηγικής του ΝΑΤΟ, όπως διαφαίνονται από τις μέχρι τώρα συζητήσεις, αλλά και την πρακτική, που ακολουθεί το ΝΑΤΟ;
- Το πρώτο ζήτημα, το οποίο είναι και το σημαντικότερο, αφορά τη νέα τοποθέτηση του ΝΑΤΟ, σχετικά με τη διεύρυνσή του, αυτό που ονομάζουν "πολιτική ανοιχτών θυρών". Εκτός από τις τρεις χώρες,Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, που έχει αποφασιστεί να ολοκληρωθεί η ένταξή τους τον Απρίλη, το ΝΑΤΟ απευθύνεται και σε μια σειρά από χώρες της Ευρώπης, αλλά προετοιμάζεται και για τη διεύρυνσή του προς το χώρο της Μεσογείου. Οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει να προετοιμαστούν για την ένταξή τους και να προσαρμοστούν στους κανόνες λειτουργίας της Συμμαχίας, σε θεσμικό, αλλά και σε πρακτικό επίπεδο.
Προωθούνται γι' αυτό το σκοπό στρατιωτικές συνεργασίες με τη συμμετοχή σε κοινές ασκήσεις με στρατεύματα του ΝΑΤΟ, συνεργασίες στους τομείς της οικονομίας, επιστημονικής έρευνας, σε περιβαλλοντολογικά θέματα, στην αντιμετώπιση του οργανωμένου εγκλήματος, των ναρκωτικών και της τρομοκρατίας. Κυρίως, όμως, προωθείται η συμμετοχή των χωρών αυτών σε προγράμματα για τη "διαχείριση κρίσεων" και σε επιχειρήσεις στρατιωτικού χαρακτήρα, όπως στη Βοσνία, όπου, πέρα από τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ, πήραν μέρος και άλλες χώρες. Το σημαντικότερο, όμως, γι' αυτούς είναι να προετοιμαστεί η κοινή γνώμη των υποψηφίων χωρών για να σηκώσει το οικονομικό κόστος αυτής της ένταξης, που είναι πάρα πολύ μεγάλο για όλες.
Παγκόσμιος κατασταλτικός μηχανισμός
- Το ΝΑΤΟ φαίνεται να διαμορφώνει μια ταυτότητα με χαρακτηριστικά ενός παγκόσμιου υπεροργανισμού, ένα είδος παγκόσμιας εξουσίας, με την έννοια της κατασταλτικής δύναμης. Τι σημαίνει αυτό και πού μας οδηγεί;
- Είναι γεγονός πως σήμερα το ΝΑΤΟ ασχολείται με όλα τα ζητήματα που απασχολούν τη διεθνή κοινότητα. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, μετά και τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, θέλουν να οργανώσουν αυτό που ονομάζουν "στρατηγική συλλογικής άμυνας και ασφάλειας" που θα στηρίζεται στο ΝΑΤΟ. Επιδιώκουν να ενδυναμώσουν τον παρεμβατικό του ρόλο σε οποιαδήποτε περιοχή του κόσμου, ξεκινώντας από αυτές όπου υπάρχουν οι πηγές ενέργειας. Αυτός ο οργανισμός διεκδικεί ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο, πράγμα, που, όμως, συναντάει εμπόδια από τους ήδη υπάρχοντες διεθνής οργανισμούς, όπως είναι ο ΟΑΣΕ στην Ευρώπη με αρμοδιότητα ακριβώς τέτοια, την ασφάλεια και τη συνεργασία των χωρών της Ευρώπης, ενώ σε παγκόσμια κλίμακα τον ρόλο αυτό τον έχει ο ΟΗΕ. Ετσι, λοιπόν, σήμερα το ΝΑΤΟ με την ταχύτητα που θέλει να επιβάλει την άποψή του δε χωράει σ' αυτά τα πλαίσια και αναζητάει άλλους τρόπους για να παρεμβαίνει, παρακάμπτοντας αυτούς τους οργανισμούς. Το τελευταίο παράδειγμα είναι η απειλή επέμβασης στο Κοσσυφοπέδιο, όπου αναδείχτηκε το θέμα του κατά πόσον μπορεί το ΝΑΤΟ να επεμβαίνει χωρίς την κάλυψη του ΟΗΕ.
Στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση που έγινε στο Εδιμβούργο αναδείχτηκε η άποψη ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να είναι ελεύθερο, να μπορεί το ίδιο από μόνο του να επεμβαίνει σε περιοχές, όπου θεωρεί ότι υπάρχει κάποια κρίση ή που κρίνει ότι απειλείται είτε η ασφάλεια των χωρών - μελών του είτε η διεθνής ειρήνη. Δηλαδή να παρεμβαίνει από μόνο του, χωρίς καν ακόμα και αυτή την τυπική έγκριση του ΟΗΕ. Χαρακτηριστικό των όσων δρομολογούνται είναι ότι, στην πολιτική επιτροπή της συνέλευσης αυτής, υπήρχε η εισήγηση, το ΝΑΤΟ να μην μπορεί να παρέμβει, εάν δεν έχει την έγκριση του ΟΗΕ. Ομως, ανατράπηκε στην ολομέλεια, μετά από την επιμονή και τις πιέσεις των Αμερικάνων και παρά τις αντίθετες φωνές βουλευτών από άλλες χώρες. Ετσι, έγιναν αποδεκτά δύο ψηφίσματα, που, ουσιαστικά, προτείνουν στις κυβερνήσεις και στα Κοινοβούλια των ευρωπαϊκών χωρών - μελών του ΝΑΤΟ, να μπορεί ο οργανισμός αυτός να παρεμβαίνει παντού, όπου νομίζει ότι πρέπει, χωρίς την έγκριση του ΟΗΕ.