Η κρίση της σύγχρονης οικογένειας

Πρόκειται στην ουσία για κρίση του θεσμού της αστικής μονογαμικής (καπιταλιστικής) οικογένειας. Το σάπιο παρελθόν διατηρείται παρά τα νέα στοιχεία που δημιούργησαν οι καπιταλιστικές παραγωγικές σχέσεις: την σχετική οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών και το γάμο που στηρίζεται στον έρωτα.

Ο γάμος που στηριζόταν σε οικονομικό υπολογισμό, για να έχει ο άνδρας στη διάθεσή του μια διαρκή υπηρεσία κάλυψης των δικών του αναγκών και αναπαραγωγής της οικογένειάς του, του πατρικού ονόματος, της πατρικής κληρονομιάς στα γνήσια παιδιά του, ή για να εξασφαλίσει η γυναίκα οριστικά ένα προστάτη, ένα νόμιμο τροφοδότη, προοδευτικά ανατρέπεται.

Η σχετική οικονομική ανεξαρτησία της γυναίκας, που ώθησε και στη σεξουαλική της απελευθέρωση, βοήθησε και την πιο ολοκληρωμένη ανάπτυξη του άνδρα, μια και οι σχέσεις στηρίζονται πιο πολύ στην αμοιβαία αγάπη και τον αλληλοσεβασμό, πριν, μέσα ή μετά το γάμο.

Στην πραγματικότητα, η κρίση της καπιταλιστικής οικογένειας είναι κρίση της αστικής ηθικής που τη διαπνέει. Καταρρέει η αστική υποκρισία στο γάμο, που στηρίχτηκε στις σχέσεις ατομικής ιδιοκτησίας, στη βία και τον αυταρχισμό που ενδεχομένως ακόμα να τον συνοδεύουν. Το μαρτυρούν τα διαζύγια, οι παράλληλες εξωσυζυγικές σχέσεις, οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι στερημένες από συναίσθημα σεξουαλικές σχέσεις, αλλά και όσες (οικογένειες) στηρίζονται στον έρωτα και ακόμη η κοινή συμβίωση χωρίς γάμο. Μια κρίση, που εκδηλώνεται πολύ πιο έντονα στις αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, με κορυφαία περίπτωση την Αμερική, όπου για τη "διάσωση" της οικογένειας χρησιμοποιούνται και τα ανάλογα προεκλογικά σλόγκαν και πρότυπα στις εκλογές.

Ας θυμηθούμε ότι ο γάμος, η οικογένεια, είναι ένα ατού πολιτικής ηθικής για τους αστούς πολιτικούς ... και πώς το έχουν χρησιμοποιήσει γενικώς.

Η ιδεολογική βάση της αστικής τάξης για το γάμο, εξακολουθεί να είναι η δημιουργία οικογένειας για νόμιμα παιδιά, κληρονόμους. Ακόμη και σήμερα είναι στίγμα η ανύπαντρη μητέρα και θεωρείται "ελευθερίων ηθών", δηλαδή κάτι λιγότερο από πόρνη.

Τι είναι όμως εκπόρνευση; Μια γυναίκα που κρατά ένα τέτοιο παιδί σαν καρπό της αγάπης της ή η γυναίκα που δεν αγαπά τον άνδρα της (και αντίστροφα) και αναγκάζεται να πληροί τα συζυγικά της καθήκοντα; Το μόνο στο οποίο διαφέρει από μια πόρνη είναι η μη συνειδητοποίησή της ότι εκπορνεύει το κορμί της, η μη παραλαβή χρημάτων (η οποία αντισταθμίζεται από την οικονομική και κοινωνική εξασφάλιση που παρέχει ο σύζυγος ιδιαίτερα αν η γυναίκα δεν εργάζεται) για τη συγκεκριμένη πράξη και η νομιμότητα και μονιμότητα του ερωτικού συντρόφου.

Μήπως βιαστής δεν είναι εξίσου και ο σύζυγος που υποχρεώνει την γυναίκα του σε ερωτική επαφή που δε στηρίζεται στην αγάπη ή αποδοχή της πράξης;

"Μοναδικός σκοπός της μονογαμίας, ήταν η κυριαρχία του άντρα στην οικογένεια και η παραγωγή παιδιών που να μπορούν να είναι μόνο δικά τους και να κληρονομούν τα πλούτη του ... κατά τα άλλα ήταν βάρος, καθήκον απέναντι στους θεούς".

Μήπως και σήμερα δεν ισχύει αυτό, για πολλές οικογένειες να είναι βάρος ο γάμος, αλλά να συντελείται από καθήκον απέναντι στο θεό ή την κοινωνία;

Να ποιά είναι τα στοιχεία της αστικής ηθικής: η υποκρισία, το ψέμα, ο καταναγκασμός. Εμείς όμως ξέρουμε ότι η αγάπη δεν είναι κατοχή, δεν είναι ιδιοκτησία πάνω σε ανθρώπινα όντα, δεν είναι υποδούλωση στα κοινωνικά "πρέπει". Είναι ισότιμη δημιουργική - συντροφική συνύπαρξη, είναι σεβασμός, κατανόηση, παραγωγή νέων αξιών και, ασφαλώς, η βάση της είναι ο έρωτας.

Σημαντικό μέρος για τη κρίση της καπιταλιστικής οικογένειας, φέρνει αντικειμενικά και η θρησκεία που κηρύσσει το αδιάλυτό της.

Προηγούμενη σελίδαΕπόμενη σελίδα