

ZAREJESTRUJ SIĘ Co miesiąc każdy zarejestrowany użytkownik WIEM, ma szansę wygrać Encyklopedię Multimedialną na CD!
TWOJE UWAGI
Wyślij nam propozycje i uwagi dotyczące treści WIEM.
Zauważone błędy w działaniu stron i uwagi techniczne przekaż naszemu administratorowi.
KONKURS WIEM
Poznaj zwycięzcę ostatniej edycji konkursu WIEM dla zarejestrowanych użytkowników.
Może jesteś nim właśnie Ty?
WYRÓŻNIENIA
Zobacz jakie nagrody i wyróżnienia otrzymała do tej pory witryna encyklopedii.
JAK DZIAŁA WIEM
Już niedługo będziesz mógł przeczytać, z jakich technologii korzystamy tworząc encyklopedię.
|
|
 |
 |
 |
 |

Tabele |

|
Parki narodowe - Ameryka Południowa |
|
Nazwa parku |
Państwo |
Rok założenia |
Powierzchnia km2 |
Charakterystyka |
AMAZÔNIA,
Parque Nacional da Amazônia |
Brazylia |
1974 |
9940 |
Zajmuje równinne i faliste tereny we wsch. części Niziny Amazonki, rozcięte gęstą siecią meandrujących rzek; szatę roślinną tworzą wilgotne lasy równikowe, obfitujące w palmy, paprocie, epifity i piękne kwiaty orchidei; faunę reprezentują: tapiry, kapibary, mrówkojady wielkie, pancerniki i liczne gatunki małp; w rzekach występują manaty amazońskie oraz delfiny słodkowodne - inie; bogaty świat ptaków reprezentują m.in.: papugi, tukany i różnobarwne gatunki kolibrów. |
CANAIMA,
Parque Nacional Canaima |
Wenezuela |
1962 |
30 000 |
Obejmuje wysoki płaskowyż w pn. części Wyżyny Gujańskiej, o wys. 1500-2000 m n.p.m., nad którym wznoszą się zbudowane ze skał kwarcytowych, płaskie, wysokie góry stołowe - tepuí (największe Auyán, Roraima, Cuquenan, Acopan), dochodzące do wys. 2800 m n.p.m.; atrakcję parku stanowi najwyższy na świecie wodospad Salto Angel (972 m); płaskowyż pokrywa bujna sawanna oraz wilgotny las równikowy, natomiast tepuí porasta roślinność krzewiasta, a także rośliny poduszkowe; we florze i faunie występują liczne gatunki endemiczne. |
COTOPAXI,
Parque Nacional Cotopaxi |
Ekwador |
1975 |
334 |
Zajmuje masyw czynnego wulkanu Cotopaxi (5897 m n.p.m.) w pasmie Cordillera Real (w Andach Pn.); wyraźna piętrowość klimatyczno-roślinna - wilgotny las równikowy górski zastępuje na wys. 3300-3500 m n.p.m. krzewiasta formacja paramo z pojedynczymi osobnikami espelecji i puya oraz roślinnością poduszkową; wyżej rozciągają się zbiorowiska trawiaste graniczące z wiecznymi śniegami i lodowcami; w faunie występują m.in.: orły, kondory wielkie, liczne gatunki kolibrów oraz niedźwiedzie andyjskie, pumy i lisy. |
FRAY JORGE,
Parque Nacional de Turismo Bosque Fray Jorge |
Chile |
1941 |
100 |
Obejmuje silnie rozczłonkowany masyw górski na zach. stokach Kordyliery Nadbrzeżnej (Andy Pd.), pokryty kępami roślinności trawiastej oraz krzewiastymi zaroślami z fuksją i berberysem; relikty roślinności twardolistnej (mirt); występują również rośliny wilgociolubne, pobierające wodę wyłącznie z utrzymującej się przez większą część roku mgły; żyją tu: koty górskie, koty pampasowe, skunksy argentyńskie i szynszyle, a także liczne ptaki. |
GALÁPAGOS,
Parque Nacional Galápagos |
Ekwador |
1934 |
6937 |
Położony na Oceanie Spokojnym, ponad 1000 km na zach. od wybrzeży Ekwadoru; obejmuje większą część wulkanicznego archipelagu Galápagos (Wyspy Żółwie); krajobraz tworzą ostre skały z zastygłymi potokami lawy, skaliste wysepki, kamieniste i piaszczyste plaże, jeziora kraterowe oraz płytkie laguny; szatę roślinną tworzą suche zarośla krzewiaste i kaktusy, widne lasy ze skalezją, zarośla paprociowe oraz formacje trawiaste; na wybrzeżu miejscami namorzyny; bogata fauna złożona z ogromnej liczby endemitów; żyją tu: żółwie słoniowe, uchatki galapagoskie, legwany morskie i lądowe, wśród ptaków: pingwiny równikowe, albatrosy, fregaty, głuptaki i słynne zięby Darwina. |
HENRI PITTIER,
Parque Nacional
Henri Pittier |
Wenezuela |
1937 |
1070 |
Położony w pn. części kraju, nad Morzem Karaibskim, obejmuje silnie rozczłonkowane pn. stoki łańcucha Cordillera de la Costa (wys. do 2344 m n.p.m.), stromo opadające ku wybrzeżom morskim; roślinność tworzy mozaika suchych lasów monsunowych, zarośli kolczastych z kaktusami oraz trawiastych sawann; nad morzem namorzyny (mangrowe); ponad 530 gatunków ptaków. |
HUASCARÁN,
Parque Nacional del Huascarán |
Peru |
1975 |
3400 |
Obejmuje wysokogórskie partie łańcuchów Cordillera Negra i Cordillera Blanca (w Andach Środk.), z kulminacją Nevado Huascarán (6768 m n.p.m.) oraz głęboko wcięte doliny rzek Marańón i Santa; w dnach dolin znajduje się 260 niewielkich jeziorek; piętrowość klimatyczna i roślinna; w krajobrazie dominują luźne zbiorowiska trawiaste z pojedynczymi osobnikami Puya raimondii i Polylepis; faunę reprezentują: wigonie, alpaki i szynszyle, a z ptaków kondory - wielki i królewski. |
IGUAÇU,
Parque Nacional do Iguaçu |
Brazylia |
1939 |
1700 |
Położony na pn. brzegu rzeki Iguaçu (Iguazú), obejmuje tereny falistej i pagórkowatej wyżyny, przechodzącej na pn. wsch. w górskie pasmo Serra do Boi Preto; atrakcją jest jeden z największych na świecie wodospadów Iguaçu (wys. 80 m); roślinność tworzą lasy i zarośla z quebracho, rododendronem, podokarpem i ostrokrzewem oraz lasy araukariowe; w faunie występują: koati, pumy, jaguary, oceloty, kapibary, a wśród gadów kajmany i żararaki urutu. |
IGUAZÚ,
Parque Nacional del Iguazú |
Argentyna |
1934 |
494 |
Położony na pd. brzegu rzeki Iguazú (Iguaçu), zajmuje falistą równinę łagodnie wznoszącą się ku wsch. do wys. 700 m n.p.m.; wielką atrakcję stanowi Wodospad Iguazú (wys. 80 m), którego kaskady na terytorium Argentyny osiągają szer. prawie 2500 m; kaskad, niezwykle malowniczych, jest ok. 250, wśród nich m.in.: Dwóch Braci, Alvera Nuńeza Cabezy de Vaca (odkrywcy wodospadów w 1541) i najwspanialszy - Gardziel Diabła (Garganta del Diabolo); pokryty lasami i zaroślami z quebracho, bambusami i palmami, obrośnięty paprociami, lianami i epifitycznymi mchami; liczne gatunki storczyków; żyją tu: oceloty, jaguary, kapibary, koati i pumy; liczne ptaki - czaple, trogony, garncarze i jerzyki. |
ITATIAIA,
Parque Nacional do Itatiaia |
Brazylia |
1937 |
300 |
Zajmuje najwyższe partie silnie rozciętego siecią rzek pasma Serra do Itatiaia na Wyżynie Brazylijskiej, z kulminacją Agulhas Negras (2787 m n.p.m.); roślinność tworzą bujne wilgotne lasy równikowe, przechodzące wyżej w zarośla bambusów i zbiorowiska trawiaste; we florze liczne endemity z rodziny ananasowatych (Bromeliaceae); bogaty świat zwierząt: tapiry, leniwce, jaguary, oceloty oraz różnorodne gatunki małp; wśród ptaków występują: harpie, mrówkołowy, tukany arasari i różnobarwne papugi; ostoja zagrożonej wyginięciem małpy - marmozety lwiej. |
JAUA-SARISA-
-RIŃAMA,
Parque Nacional Jaua Sarisarińama |
Wenezuela |
1978 |
3300 |
Zajmuje obszar falistego płaskowyżu w zach. części Wyżyny Gujańskiej, o wys. 900-1000 m n.p.m., ponad który wznoszą się zbudowane ze skał kwarcytowych, płaskie, wysokie góry stołowe - tepuí (największe Jaua, Sarisarińama); występują osobliwe studnie skalne; szatę roślinną tworzy wilgotny las równikowy; we florze liczne endemity; uboga fauna, gł. bezkręgowce - pajęczaki, motyle, z ptaków charakterystyczne są guacharo. |
KAIETEUR,
Kaieteur National Park |
Gujana |
1929 |
585 |
Zajmuje obszar głęboko rozciętego płaskowyżu na pn. obrzeżu Wyżyny Gujańskiej, wzniesionego na wys. 100-500 m n.p.m., otoczonego dolinami rzek Muremure, Elinku i Potaro; wielką atrakcję stanowi malowniczy wodospad Kaieteur o wys. 225 m, na rzece Potaro; szatę roślinną tworzą wilgotne i suche lasy równikowe, w wyższych położeniach sawanny; żyją tu: tapiry, leniwce, jaguary, oceloty i wydry, a spośród ptaków: papugi, tukany, kolibry i tinamu. |
LAUCA,
Parque Nacional de Turismo Lauca |
Chile |
1970 |
1378 |
Położony przy granicy z Boliwią, na zach. stokach Kordyliery Zach. (Andy Środk.), obejmuje obszar wysokogórskiego płaskowyżu (wys. 2800-4500 m n.p.m.), otoczonego stożkami wulkanicznymi przekraczającymi 6000 m n.p.m.; u podnóży malownicze jeziora - Los Paiachatas, Chuquio i Chungar; roślinność półpustynna - kaktusy (głównie opuncje i cereusy), a w wyższych partiach formacje trawiaste; faunę reprezentują m.in.: wigonie, gwanako, kondory, flamingi, a także liczne gatunki gadów; osady miejscowych Indian Ajmarów. |
LOS GLACIARES,
Parque Nacional Los Glaciares |
Argentyna |
1937 |
4406 |
Zajmuje wysokogórski region na pd. Kordyliery Patagońskiej, z kulminacją Fitz Roy - 3375 m n.p.m.; pokryty rozległymi polami lodowymi, z których spływają jęzory lodowcowe - największe Upsala, Moreno, Viedma; u podnóża malownicze jeziora Argentino i Viedma; szatę roślinną stanowią lasy z podokarpem i bukiem południowym oraz formacje krzewiaste i trawiaste; faunę reprezentują: pancerniki, gwanako, szynszyle, jelenie, nutrie, lisy, pumy i gryzonie tukotuko, a wśród ptaków: orły, kondory, strusie nandu i ślepowrony. |
MANÚ,
Gran Parque Nacional del Manú |
Peru |
1973 |
15 328 |
Obejmuje źródłową część dorzecza rzeki Madre de Dios wraz z dorzeczem jej gł. dopływu - rzeką Manú; krajobraz tworzy dzika i niedostępna, płaska wyżyna, stopniowo wznosząca się na zach. w stromy łańcuch Kordyliery Wsch. (Andy Środk.); piętrowość roślinna - wilgotny las równikowy przechodzi w wilgotny las górski (mgielny) porośnięty lianami i epifitycznymi mchami; wzdłuż rzek tereny bagienne zajęte przez lasy z mahoniem i kauczukowcem; powyżej 3000 m n.p.m. występuje formacja puny; faunę reprezentują: wiskacze, wydry, jelenie huemale, oceloty, jaguary, z ptaków: kondory królewskie, bławatniki, tangary, tukany i kolibry. |
NAHUEL HUAPÍ,
Parque Nacional Nahuel Huapí |
Argentyna |
1934 |
3721 |
Położony przy granicy z Chile, na wsch. stokach Andów, obejmuje wysokogórskie tereny, z najwyższym szczytem Cerro Tronador (3554 m n.p.m.), rozciągające się wokół jeziora Nahuel Huapí; zaznacza się piętrowość klimatyczno-roślinna - trawiasta roślinność pampy przechodzi wyżej w mozaikę lasów (gł. bukowych) i zarośli krzewiastych; w najwyższych partiach roślinność alpejska, granicząca z wiecznymi śniegami i lodowcami; bogactwo świata zwierzęcego - kormorany, gęsi, kaczki, flamingi, łabędzie czarnoszyje i kondory wielkie, a ze ssaków - jelenie huemal i pudu oraz pumy. |
PANTANAL,
Parque Nacional Pantanal |
Brazylia |
1981 |
1350 |
Obejmuje równinne, silnie zabagnione tereny w pn. części Niziny La Platy (Pantanal) w widłach rzek Paragwaj i Cuiabá; mozaika różnorodnych zbiorowisk roślinnych - otwarte tereny trawiaste, roślinność bagienna i wodna, gaje palmowe, lasy - stanowiących ostoję dla wielu gatunków zwierząt; żyją tu: pancerniki, kapibary, mrówkojady, pekari, oceloty, wilki grzywiaste oraz zagrożone wyginięciem jelenie bagienne i pampasowe; z ptaków: kormorany, bociany żabiru, czaple, ibisy, sokoły i strusie nandu; w rzekach liczne gatunki ryb (paku, piranie i bystrzyki), a także kajmany żakare. |
PILCOMAYO,
Parque Nacional Río Pilcomayo |
Argentyna |
1951 |
280 |
Zajmuje równinny, silnie zabagniony obszar w środk. części Niziny La Platy (Gran Chaco) przy ujściu rzeki Pilcomayo do Paragwaju; szatę roślinną tworzą widne lasy, zarośla kolczaste, płaty trawiastej sawanny oraz roślinność wodna i bagienna; faunę reprezentują: kapibary, pekari, pancerniki, kajmany - szerokopyski i krokodylowy; liczne gatunki ptactwa wodnego. |
PRZYLĄDEK HORN,
Parque Nacional de Turismo Cabo de Hornos |
Chile |
1945 |
631 |
Położony na krańcu kontynentu, na niewielkiej, skalistej wysepce Horn; dużą część parku pokrywają pierwotne lasy z bukiem południowym; faunę reprezentują: wydry, nutrie, na wybrzeżach morskich zakładają liczne kolonie uchatki i pingwiny; wśród ptaków dominują: albatrosy, głuptaki, petrele, nawałniki i fulmary. |
PURACÉ,
Parque Nacional Puracé |
Kolumbia |
1961 |
830 |
Obejmuje stoki Kordyliery Środk. w Andach Pn. stanowiące źródłowe obszary rzek Magdalena i Cauca; centralną część parku zajmuje masyw aktywnego wulkanu Puracé (4756 m n.p.m.); szatę roślinną tworzy wilgotny las równikowy górski, przechodzący wyżej w zbiorowiska formacji paramo, bogatą w rośliny poduszkowe; w partiach szczytowych pola wiecznego śniegu; ostoja niedźwiedzi andyjskich i tapirów górskich. |
SIERRA NEVADA,
Parque Nacional de Sierra Nevada de Mérida |
Wenezuela |
1952 |
2764 |
Zajmuje silnie rozczłonkowane siecią dolin stoki w środk. części łańcucha Cordillera de Mérida (Andy Pn.), z najwyższym szczytem Pico de Bolivar (5002 m n.p.m.); zaznacza się piętrowość roślinna - bujne wilgotne lasy równikowe wyżej przechodzą w wilgotny las górski z dominującym podokarpem, a następnie w bezdrzewną formację paramo z espelecjami; w szczytowych partiach rozciągają się pola wiecznego śniegu; żyją tu: niedźwiedzie andyjskie, jaguary, pumy, oposy i jelenie; wśród ptaków charakterystyczne są: kondory, harpie oraz różne gatunki sów i papug. |
SIERRA NEVADA DE SANTA MARTA,
Parque Nacional Sierra Nevada de Santa Marta |
Kolumbia |
1959 |
3830 |
Obejmuje wysoki, krystaliczny masyw Sierra Nevada de Santa Marta, z kulminacją Cristóbal Colón (5775 m n.p.m.); zaznacza się piętrowość klimatyczno-roślinna - wilgotny las równikowy górski z dużym udziałem drzewiastych paproci i epifitów przechodzi wyżej w formację paramo z roślinnością krzewiastą i trawiastą, obfitującą w espelecje; faunę reprezentują: pekari, tapiry, jelenie, jaguary, pumy, a z ptaków kondory i kolibry. |
TORRES DEL PAINE,
Parque Nacional de Turismo Torres del Paine |
Chile |
1959 |
1844 |
Zajmuje wysokogórski masyw Torres del Paine (3248 m n.p.m.) w Andach Patagońskich, w pd. części Lądolodu Patagońskiego; krajobraz tworzą wysokie szczyty pokryte wiecznymi śniegami i lodowcami, rozdzielone przez głębokie doliny polodowcowe z malowniczymi jeziorami; pokryty wiecznie zielonym lasem podzwrotnikowym z bukiem południowym (formacje lenga i quindo) i lasami dębowymi; w wyższych partiach roślinność krzewinkowa i trawiasta; bogata fauna: kondory wielkie, łabędzie czarnoszyje, jastrzębie, gęsi, kaczki, strusie nandu, wśród ssaków spotyka się: gwanako, skunksy patagońskie, lisy i pumy. |
ZIEMI OGNISTEJ,
Parque Nacional Tierra del Fuego |
Argentyna |
1960 |
345 |
Położony w pd. części wyspy Ziemia Ognista; obejmuje naibardziej na pd. wysuniętą część Andów Patagońskich, z malowniczymi jeziorami i fiordami; roślinność tworzą niskie lasy z udziałem buka południowego, a w wyższych partiach bezleśna tundra; liczne torfowiska; fauna reprezentowana jest przez: wigonie, pumy, wilki, nutrie i jelenie pudu; na morskich wybrzeżach i skałach zakładają kolonie uchatki, a także ptaki: albatrosy, głuptaki, nawałniki i pingwiny. |
|
 |



|
 |